Masada İsviçre krizi

• Toprak konusunun müzakere edileceği İsviçre safhası ile ilgili detayların açıklanması beklenen dünkü liderler buluşmasından sonra, bu yönde bilgiler yerine masada büyük bir kriz olduğu ve tarafların henüz bu aşamaya geçecek kadar fikir birlikteliğine ulaşamadığı anlaşıldı.
  
  
• İsviçre ile ilgili net tarihler ve İsviçre'nin hangi kentinde görüşmenin yapılacağı açıklanmaması bir yana, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı müzakere dönüşü Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda yaptığı açıklamada tarafların federal devlette Karar Alma Süreçlerinde Etkin Katılım konusunda mutabakata varamadıkları ve bunun ciddi bir sıkıntı olduğunu açıkladı. Bu sert açıklama müzakerelerin Yönetim ve Güç Paylaşımı başlığında hala istenilen noktaya ulaşılamadığını gösterdiği gibi, Akıncı'nın olmazsa olmaz dediği "dönüşümlü başkanlık" noktasına Rum tarafının ne kadar uzak olduğunun işareti olarak da algılandı.
  
  
• Cumhurbaşkanı Akıncı, garantiler ve federal yönetimde eşit söz hakkı konularını işaret ederek, Kıbrıslı Türklerin yaşanmışlıklar nedeniyle birtakım talepleri dile getirdiğini ifade ederek, bu taleplerin karşılık bulmadığından da üstü kapalı olarak yakındı.
  
  
• Rum sözcü Hristodulides dün İsviçre ile ilgili tarihleri net bir şekilde açıklaması ve liderlerin dünkü görüşme sonrasında zirvenin İsviçre'nin hangi kentinde yapılacağını açıklayacağını duyurması üzerine yükselen beklentiler, iki liderin de ayrı ayrı açıklamalarında buna değinmekten kaçınması dün masada beklenmeyen bir gerginliğin yaşandığını işaret etti.
  
  
• Bütün bunlar devam ederken yüzde 25'ten fazla toprak verilmesi halinde hayır kampanyası yapacağı tehdidini ortaya atan Rum Başpiskopos ile "yan oda diplomasisi" çerçevesinde Türkiye ve Yunanistan diplomatlarının İsviçre'de bulunması mutabakatının Rum tarafınca delinmesi ve özellikle Feridun Sinirlioğlu ile Güney'den gelen olumsuz açıklamaların gerginliği tırmandıran unsurlar olduğu ifade ediliyor.
  
  
• Liderler yarınki görüşmelerinden toprak başlığının ele alınacağı İsviçre zirvesi için yeni bir deneme yapacakları öğrenilirken, özellikle Kıbrıs Türk tarafının, "Rumların hala bir eşitliğe dayalı federasyonun ne anlama geldiğini kavrayamadıklarından" yakındığı ifade ediliyor.

Cumhurbaşkanı Akıncı, Rum Lider Anastasiadis ile yaptığı 3 saatlik toplantının ardından yaptığı açıklamada, Rum tarafında güvenlik ve garanti konularına toptan bir karşı duruş sergilendiğini ifade ederek, "Kategorik bir karşı çıkış söz konusu. Bunun son derece yanlış olduğunun altını bir kere daha çizmek istiyorum. Kıbrıs Türk halkı bir takım taleplerini yaşanmışlıklardan dolayı dile getiriyor ve gelecekte yaşanacakların daha farklı gelişmelere yol açabileceğini de değerlendiriyor. Geçmişte yaşadıklarımız bize gelecekteki statünün ne kadar korunmaya muhtaç olduğunu göstermiştir" diye konuştu.

Cumhurbaşkanı konuşmasını şu şekilde sürdürdü:

"Çünkü birden fazla kez bu statünün yıkılması söz konusu olmuştur. 1960'larda bunu yaşadık. 1974'teki 15 Temmuz darbesiyle bunu yaşadık. Hepsinde de konu Kıbrıslı Türklerin 1960 Anayasası'ndan gelen statüsünü bertaraf etme idi. Amaç o idi. Dolayısıyla bu yaşanmışlıklar bize Rum tarafında da ret cephesinin iki kesimli, iki toplumlu federasyon kavramına ilkesel olarak karşı çıktıklarını da gösterdiği için bu konularda da caydırıcı bir unsurun ne kadar gerekli olduğunun altını çizmek istiyorum. Sözlerden çok yaşanmışlıklar önemlidir".

PRATİK YAŞAMLA YOL ALMAK İSTİYORUZ

Kıbrıs Türk toplumunun geçmişte yaşadıklarından elde ettiği tecrübe ile tecrübeyle Kıbrıs Türkü Türkiye'nin güvencesini talep etmekte olduğunu yineleyen Cumhurbaşkanı Akıncı, "Yeri ve zamanı geldiğinde varılacak mutabakatla bunların gözden geçirebileceği alternatifini de elbette açık tutmaktadır. Ama onu da bize gelecekteki yaşanacaklar gösterecektir. Sözlerle değil pratik yaşamla biz yol almak istiyoruz. Rum tarafında bu konuda hemen her gün yükseltilen sesler nedeniyle bunları vurgulamakta gereklilik gördüm".

Müzakerecilerin daha önce üzerinde çalıştıkları birkaç konu olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Akıncı "Müzakerecilerin üzerinde çalıştığı 5 konu vardı. Bugünkü müzakerede o konularda taraflar kendi görüşlerini birbirlerine aktardılar. Üzerinde çok yoğun tartışma yapıldığı söylenemez. Bir bakıma pozisyonların birbirine iletilmesi oldu" dedi.

Geçtiğimiz günlerde yaptıkları böylesi bir toplantıda üzerinde hassasiyetle durduğu bir konu olduğunu anımsatan Cumhurbaşkanı Akıncı, federal bir yapılanmada, tarafların kararlara etkin katılımının ne anlama geldiğini ve bunun ne kadar önemli olduğunun altını çizmeye çalıştığını hatırlattı.

Kararlara etkin katılım sadece belli bir heyette, belli bir yönetim kurulunda bulunmak ve temsil edilmek anlamında olmadığını ifade eden Cumhurbaşkanı Akıncı, kararlara katılımın önemine vurgu yaptı.

BASİT ÇOĞUNLUKLA KARAR ALINAMAZ

"Bizim anlayışımıza göre, diyelim ki 6'ya 3 oranında bir kurul varsa o kurulda hiç olmazsa o 3 kişiden birinin o karara olumlu oyuyla katılması anlamını taşır. Eşit temsiliyetin olduğu organlarda zaten bir sıkıntı yok. Eşitlik vardır, kararlar ona göre çıkacaktır. Eğer tıkanma varsa nasıl aşılacağına dair mekanizmalar da oluşturulmaktadır. Ancak üniter bir devlette olduğu gibi basit çoğunlukla kararların alınıp geçirilmesi diye bir durum kesinlikle söz konusu olamaz" diyen Cumhurbaşkanı Akıncı şöyle devam etti:

"Bu bizim çok hassasiyet gösterdiğimiz bir konudur. Bu akşam yine muhataplarımıza bu konunun özellikle altını çizerek anlattık. Bu, federasyonun özünü teşkil eden konulardan biridir. Henüz bir anlayış beraberliği de sağlayamadığımız konulardan biridir. O açıdan ciddi bir sıkıntı söz konusudur."

DEĞERLENDİRME DEVAM EDİYOR

Cumhurbaşkanı Akıncı, İsviçre konusunda da değerlendirmelerin sürdüğünü ifade ederek daha önce, muhtemelen Kasım'ın ilk yarısında yurt dışında kapalı ve kesintisiz bir formatta toprak konusunda bir dizi görüşmenin gerçekleşebileceğini söylediğini anımsattı. Cumhurbaşkanı Akıncı, "Değerlendirmelerimiz devam ediyor. Önümüzdeki 1-2 gün içerisinde netleşeceğini umuyorum. Size o zaman daha net bilgi verebileceğim" dedi.

"DAHA ÖNCEKİ ANLAYIŞ BİRLİKTELİKLERİNİN HAYAT BULMASINI BEKLİYORUZ"

Kıbrıs Postası Genel Yayın Yönetmeni Rasıh Reşat'ın "bugün bir sıkıntı mı oldu?" yönündeki sorusuna Cumhurbaşkanı Akıncı, "Yani biz bu buluşmanın artık 2016'da çözüm hedefimize de katkıda bulunacak bir formatta gerçekleşmesini istiyoruz. Burası çok önemli ve bu süreci o şekilde planlamalıyız ki adım adım bizi bir hedefe doğru, ki bu hedef de çözümdür; o hedefe doğru taşısın, taşıyabilsin. Bunun bazı gereklilikleri var. Onların yerine getirilmesi için uğraş veriyoruz. Daha önceden anlayış beraberlikleri var. Onların yaşam bulmasını bekliyoruz ve istiyoruz. Onun için bu safhada bu kadarla yetinelim ve bir iki gün daha gelişmeleri takip edip değerlendirelim" yanıtını verdi.