LAÜ akademisyeni engelli kişilerin çalışmaları gereken iş ortamlarını değerlendirdi

Lefke Avrupa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Beliz Belgen Kaygısız, engelli kişilerin iş ortamlarını ele alarak, onların istihdam edilebilirliğini artırarak, aktif üretici olarak çalışma hayatında yer almalarını sağlamanın onların topluma kazandırılmasının en önemli yolu olduğuna dikkat çekti.

Kaygısız, bir ülkenin gelişmişlik düzeyinin, o ülkede yaşayan bireylerin sosyal refah düzeyi ile doğru orantılı olduğununu belirterek, ülkelerin gelişmişlik ölçütünün bir başka önemli göstergesinin de o ülkede yaşayan engelli kişilerin refah düzeyi ve yaşam kalitesi olduğunu ifade etti.

"İstihdam, engelli bireylerin ekonomik bağımsızlığını ve topluma sosyal entegrasyonunu sağlamada ve yaşam kalitesinin artırılmasında temel bir etkendir" diyen Kaygısız, günümüzde engelli kişilerin üretken bir insan olarak topluma kazandırılmasının en önemli yolunu, onların istihdam edilebilirliğini artırarak aktif üretici olarak çalışma hayatında yer almalarını sağlamak olarak belirtti. Kaygısız, bu konunun gelişmeye yeni başladığı ülkelerde istihdam edilen engellilerin çoğunlukla çalışma kapasitelerine göre değerlendirilmeden, mesleki rehabilitasyon programlarına alınmadan ve ergonomik risk faktörleri düşünülmeden istihdam edildiğine dikkat çekti.

Fiziksel engelli kişilerin istihdam edilmeleri için öncellikle çalışma kapasite değerlendirilmeleri yapılarak uygun işlere yerleştirilmesi gerekmekte olduğunu, kişinin çalışma kapasitesinin belirlenmesinin ise birçok değişik değerlendirme yöntemiyle yapıldığını söyleyen Kaygısız, iş analizleri yapılarak, işin gerektirdiği fiziksel ve kognitif gereksinimleri karşılama eşleştirmesi sonrası engelli kişinin iş kursuna veya işe yerleştirilmesine karar verilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

Kaygısız, "İstihdam edilmiş olmak veya bir işi olmak, önemli bir yaşam kalitesi belirleyicisi olarak gösterilmektedir. Ancak, yoğun işgücü kullanımı gerektiren işlerde uygun olmayan çalışma postürleri, kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarına neden olduğu gibi verimsizliğe de neden olmaktadır. İşyeri şartlarından hem fiziksel hem de kognitif ve emosyonel olarak negatif etkilenen fiziksel engelli kişilerin yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenmektedir" dedi. Sağlanan uygun işin ardından işyeri ve çevresinin, kullanacağı ekipmanın vs. gibi risk analizleri yapılarak ergonomik şartlara uyumlandırılmasının önemli olduğunu ifade eden Kaygısız, engelli kişilerin ergonomik risk faktörleri minimuma indirilmiş olarak çalışması, yaptığı işe saygı duyması ve o işi en iyi şekilde yerine getirme güdüsü yaratılmasının da çok önemli bir adım olduğuna değindi.

Kaygısız, işyerindeki ergonomik risklerin belirlenebilmesi için ergonomik risk analizlerine başvurulması gerekliliğine dikkat çekerek, iş hayatında önemli bir yere sahip olan, kişinin işyerindeki çalışma postürlerinin değerlendirilmesi yöntemlerinin, işe uyumda ve işe bağlı kas iskelet sistemi problemlerinin önlenmesinde kullanılan bir yöntem olduğunu ifade etti. Kaygısız son olarak, "Eller ile ilgili ekipmanın kullanımı, fiziksel enerji yükleri, kas iskelet sistem yükleri, bilgisayar kullanılan iş alanı, çevre şartları, genel işyeri, alet ya da araçlar, eldivenler, yönetim gibi risklerin değerlendirmesi de kişinin bilgi ve becerilerini sergileyebilecekleri uygun bir iş ortamı yaratmada önemli rol oynar" dedi.