Suistimale açık ilaçlar zehir kapsamında

Kıbrıs Postası - Meryem Ekinci

Psikiyatrist Doç. Dr. Mehmet Çakıcı, Büyüme Hormonu'nun vücut geliştirmede veya doping amaçlı olarak da kullanılabildiğine ve bağımlılık yaptığına dikkati çekerek, "Bunların yan etkisi psikoz dediğimiz akıl hastalıklarına sebep olabilir. Bunlar uyuşturucu, uyarıcı maddeler. Suistimale açık olmaları nedeniyle kontrol altına alınmaları doğrudur" dedi.

Nöroloji Uzmanı Dr. Duygu Aksoy ise, Zaleplon ve Zopiclone etken maddelerinin "uyku ilacı" olarak kullanıldığını ve bağımlılık yaptığını vurgulayarak, birçok uyku ilacı ve sakinleştiricilerin 'uyuşturucu' yan etkileri nedeniyle kullanılabildiğine dikkati çekti.

Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi'nde görevli olan Dr. Aksoy, özellikle "mahkumların" ve "eski bağımlıların" nöropatik ağrılar için kullanılan Gabapentin ve Pregabolin etken maddeleri içeren ilaçları "ayağımdaki yanmaya iyi geliyor", "ağrılarımı azaltıyor" diyerek tercih ettikleri yönündeki gözlemini de aktardı.

Bakanlar Kurulu, 18 Haziran'da aldığı bir kararla, uluslararası düzenlemeleri göz önünde bulundurarak, "Büyüme Hormonu", "Gabapentin", "Pregabolin", "Tianeptin Sodyum", "Zaleplon" ve "Zopiclone" etken maddelerini içeren ilaçları, Eczacılık ve Zehirler Yasası'nın 23'üncü maddesi uyarınca zehir kapsamına aldı.

Yasa'ya ekli Birinci Cetvelin 1. Kısmına ilave edilen söz konusu etken maddeleri ihtiva eden ilaçların satışı da 24. Madde uyarınca kısıtlandırıldı. Böylelikle söz konusu 6 etken maddeyi içeren ilaçları yani zehiri satmaya yetkilendirilen kişiler, bunu ancak bu amaçla tutulan Zehirler Defteri'ne satış tarihini, satın alanın ve gerekli belgeyi veren kişinin adını ve adresini, satılan zehrin adını ve miktarını ve satın alanın ifadesine göre hangi amaç için satın alındığını kaydetmek zorunda. Aynı şekilde satın alanın da kaydı imzalaması gerekiyor.

Doç. Dr. Çakıcı: "Suistimale açık"

Söz konusu etken maddelerin etkileri ve kullanım alanları konusunda görüşüne başvurulan Psikiyatrist Doç. Dr. Mehmet Çakıcı, Büyüme Hormonu ve bu türevdeki maddelerin vücut geliştirme ve doping amaçlı kullanımı üzerinde durarak, "Bunlar bağımlılık yapan da maddelerdir. Bunların yan etkisi psikoz dediğimiz akıl hastalıklarına sebep olabilir. Bunlar uyuşturucu, uyarıcı maddelerdir. Önlem alınmalı. Büyüme hormonları bağımlılık yapar. Suistimale açık olmaları nedeniyle kontrol altına alınmaları önemli. Bu doping ilaçları beni de çok rahatsız ediyordu" şeklinde konuştu.

Bazı maddelerin "uyarıcı" maddeler olduklarını vurgulayan ve kişinin uyanık kalmasında kullanıldıklarını ancak bağımlılık yaptıklarını kaydeden Çakıcı, çeşitli tıbbi tedavilerde kullanılan ilaçların etken maddelerinin gençlerde "madde bağımlılığına" yol açabileceği uyarısında da bulundu.

"Büyüme hormonu bağımlılığıyla uğraşıyoruz"

Çakıcı, "Büyüme Hormonu" konusunda ülkemizde de bağımlıların olduğuna dikkati çekerek, Büyüme hormonu nedeniyle steroit içeren maddelerle ilgili bağımlılıklar geliyor bize. Bunların tedavisiyle ilgili uğraşıyoruz" şeklinde konuştu.

"Komisyon şart"

Çakıcı, ilaç sektöründe sürekli olarak yeni ilaçlar üretildiğini ve piyasaya sürüldüğünü anımsatarak, ülkemizde ilaçlar ve etken maddelerinin uyuşturucu etkilerini araştırıp, bağımlılıkların önüne geçilmesini sağlayacak bir komisyonun hayata geçirilmesinin önemi üzerinde durdu.

Çakıcı şöyle konuştu:

"Aslında burada devlet tarafından uyuşturucuyla ilgili bir komisyonun oluşturulması gerekir. Bu komisyonun da bu yeni ilaçları ve kimyasalları, çocuklar bağımlı hale geldikten sonra değil günlük olarak takip etmesi gerekir."

Dr. Aksoy: "Hala kullanılıyoruz"

Nöroloji Uzmanı Dr. Duygu Aksoy da,"Gabapentin" ve "Pregabolin" adlı etken maddelerin epilepsi hastalığında kullanılan ilaçlarda yer aldığını ancak bağımlılık yaptıklarına dair herhangi bir bulgu olmadığını, bunun yanında "Zaleplon" ve "Zopiclone" etken maddelerini ihtiva eden ilaçların ise uyku sorunlarında kullanıldığını ve bu maddelerin "bağımlılık" etkilerinin bilinen bir gerçek olduğunu vurguladı.

Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Nöroloji Servisi'nde çalıştığını ifade eden Dr. Aksoy, Bakanlar Kurulu'nun söz konusu etken maddeleri Eczacılık ve Zehirler Yasası'nın 23'üncü maddesi uyarınca Yasa'ya ekli Birinci Cetvel'in birinci kısmına aldığına dair hastaneye bir bildirimin yapılmadığının da altını çizerek, "Bize bir bildirim gelmedi. Biz hala Lyrica gibi ilaçları kullanıyoruz. Biz hala daha bu ilaçları reçete ediyoruz. Bu soru işareti yaratıyor" dedi.

"Uyuşturucu olarak kullanılması etkisi var"

Dr. Aksoy, birçok uykucu ilacı ve sakinleştiricilerin "uyuşturucu olarak kullanılması etkisi" olduğunun da altını çizerek, "İnsanlar bu tür yan etkilerini istenen etki olarak kullanma yoluna gidebilirler. Çeşitli ilaçlar uyuşturucu olarak kullanılabiliyor. Bağımlılık yapıcı etkisi var" şeklinde konuştu.

Dr. Aksoy, kendilerine başvuran özellikle Merkezi Cezaevi'nde mahkum olan hastalar ile eskiden uyuşturucu bağımlısı olan hastaların, nöropatik ağrılar için kullanılan "Gabapentin" ve Pregabolin etken maddeleri içeren ilaçları "ayağımdaki yanmaya iyi geliyor", "ağrılarımı azaltıyor" diyerek tercih ettikleri yönündeki gözlemini de aktararak, "Bu ilaçlar daha çok mahkumların ve eski bağımlıların istediği birkaç ilaç. 'Bana çok iyi geliyor' , 'ayağımdaki yanmaya iyi geliyor', 'elimdeki ağrılara çok iyi geliyor' şeklinde. Ama normal reçete olduğu ve bağımlılık yan etkisinin bize bildirilmediği için veriyoruz" ifadelerini kullandı.