Tegiye Birey: "Hikayelerini öğrenemeden gönderildiler"

Kıbrıs Postası - Deniz ABİDİN

Mülteci Hakları Derneği İletişim Sorumlusu Tegiye Birey, kurtarılan 235 mültecinin Mersin'e gönderilmesinin ardından Kıbrıs Postası'na yaşanan süreci değerlendirdi. Tegiye Birey, yaptığı açıklamada, kurtarılan 235 mültecinin Türkiye'de ne yaşadığına, nerden şikayetçi olduklarına ve neden İtalya'ya gitmek istediklerine dair mülakat yapamadan Türkiye'ye geri gönderildiklerini belirtti. Birey, "KKTC'de sığınmak isteyen varsa bu sığınma başvurularını değerlendirmek veya bu kişilerin risk altında olmadıkları ve onları kabul edecek üçüncü bir ülkeye ulaşımlarını sağlamaya çalışmalıydık" dedi.

"Dönmek istemeyenler vardı"

Birey, mültecilerin sadece pasaport bilgilerini alma fırsatı bulduklarını söyleyerek,

birkaç saat içinde sınır dışı edildiklerini anlattı. Konuşma fırsatı buldukları bazı mültecilerin geri dönmek istediği gibi, Türkiye'ye geri dönmek istemeyenler de olduğuna dikkat çeken Birey, günün sonunda başka bir seçenekleri olmadığını anlayınca geri gitmeye direnenin olmadığını dile getirdi.

"Kişisel mülakatlara zaman verilmeli"

Türkiye'de mülteci hakları konusunda çalışan örgütlerin raporları, Suriyeli mülteciler için Türkiye'nin güvenli bir ülke olup olmadığının tartışmalı olduğunu söylediğine dikkat çeken Tegiye Birey, bu gibi durumlarda kişisel mülakatlara zaman verilmesi gerektiğini belirtti.

"İnsan kaçakçılığı görünenden büyük"

Tegiye Birey, insan kaçakçılığının görünenden de büyük bir ölçekte devam ettiği iddialarının olduğu bugünlerde bu kişilere verilecek cezanın sembolik olarak da caydırıcı gücünden ötürü de önemli olabileceğini düşündüklerini dile getirdi. Birey, mülteci haklarının yasal olarak düzenlenmediği bu ortamda kaçakçıların da türemesine çanak tuttuğunun altını çizdi.

"İrade varsa kriz çözülebilir"

Mülteci Hakları Derneği İletişim Sorumlusu Birey, mültecilerin canlarının kurtarıldığı bir kurtarma operasyonunun gerçekleştirildiğini ifade ederek, mültecilerin Girne Limanı'ndan karaya ayak basmalarının sağlandığını, mültecilerin sağlık kontrollerinin yapıldığını ve karınlarının doyurulduğunu belirtti. Birey şunları kaydetti: "bu tecrübe bizlere göstermiştir ki irade olduğu müddetçe kriz yönetimi konusunda kapasite sorunumuz yoktur. Bu bağlamda mültecilerin de herhangi bir şikayetine şahit olmadık. Gerek yetkililerin koordineli çalışmasıyla, gerekse Mülteci Hakları Derneği'nin yaptığı yardım çağrılarıyla Kıbrıs'ın kuzeyinde geçirdikleri kısa süre boyunca herhangi bir sorunla karşılaşmadılar…"

"Tehlikeli yolculuklara yeniden çıkabilirler"

Mültecilerin, İtalya ve İspanya gibi Avrupa ülkelerine gidebilmek adına umut yolculuğuna çıktıklarını söyleyen Birey, kişi başı 6,500 dolar vererek gemiye binen bu kişilerin, dernek olarak, Mersin'e geri dönmek istemiş olabileceklerini ummadığını belirtti. Birey, "onlara verilen söz bu yöndeydi. Kimisinin ailesi hali hazırda bu ülkelerdeydi, kimisi ise Türkiye'de bir takım sorunlarla karşılaşıyordu. Bu bağlamda, zaten Mersin'den kalkan bu gemiye binen mültecilerin yeniden Mersin'e dönmek istiyor olabileceklerini düşünmüyoruz. Ancak dönmek istedikleri ne kadar kesin değilse, Kıbrıs'ın kuzeyinde de kalmak istedikleri o kadar kesin değildi. Mültecilerin niyetleri, hikayeleri, tecrübeleri maalesef göz önünde bulundurulmadı. Bu tür durumlarda, mültecilerin bu tür tehlikeli yolculuklara kendileri için uzun süreli çözüm niteliğinde olabilecek bir yere varana kadar yeniden çıkabildiğini biliyoruz. Umut ederiz ki, sığınma başvurularını almadığımız, hikayelerini öğrenemediğimiz bu mülteciler istedikleri gibi hayatlarını kurabilme şansına sahip olurlar" dedi.