2020 yılından ekonomik anlamda ders çıkartmak!

2 Mart 2020 tarihli köşe yazımın başlığı "Dünyayı sarsan yıl: 2020" şeklindeydi...

Küresel düzeydeki gelişmeler adamızı yeni yeni etkiliyordu...

Ocak ayında İranlı komutan Kasım süleymani’nin öldürülüşü ve ardından İran ordusu tarafından yanlışlıkla düşürülen Ukrayna yolcu uçağıyla birlikte 2020 yılına kötü bir giriş yapıyorduk....

11 Ocak 2020 tarihinde Coronavirüs’den  ilk ölümü gerçekleştiğini yazmıştım... (daha sonra virüs ne zaman ve ilk nerede çıktı üzerine çok tartışma yapıldı)

Sığınmacıların dramı devam ediyor diye anımsatmıştım...

Adamızda Coronavirüs’ün ilke etkisini Anastasiadis bizlere gösterdi...

Utangaç Taksimci Anastasiadis Lokmacı geçiş kapısını kapatmıştı! ‘’Amacı Güney Kıbrıs’ı korumaktı’’

Ancak İtalya ve İngiltere’den uçaklar Larnaka ve Baf Havalimanlarına inmeye devam ediyordu!

Kısacası evin içerisindeki odalar arasındaki kapılar kapatıldı ama evin giriş kapısı açıktı! Küresel ısınmaya ve  bölgesel çatışmalara da değinmiştim Mart 2020’deki yazımda...

Coronavirüs’den ders çıkartacak mıyız?

Coronavirüs nedeniyle ekonomik anlamda bir krizle karşı karıya kaldık! Aslında kriz hep vardı ancak hizmet sektörlerinin sıkıntıya girmesiyle kriz derinleşti...

Ekonomide yani ilgili sektörlerde olası bir resesyona karşı hazırlıklı değildik...

Turizm sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin ‘’yedek akçe’’ anlamında birikimleri var mı? Yoksa ‘’yedek akçe’’ yerine hesapsız yatırıma  veya bireysel anlamda lüks tüketime yönelme söz konusu mu? (yedek akçe mevzusunu bugün bana sohbet sırasında  anımsatan Kenan Mortan hocama ayrıca teşekkür ederim)

Keza orta ölçekli işletmelerde de ‘’yedek akçe’’ kavramına uygun davranıldı mı? (İşletme disiplini açısından bunu soruyorum...)

Bu sorularla kamuoyunun ve devlet kurumlarının da ilgilenmesi gerekmektedir... Bu çerçevede yasal noksanlıklar da giderilmelidir...

Turizm ve bununla birlikte eğitim alanında oluşan katma değerin piyasaya inmemesiyle birlikte piyasada bir daralma ve devletin vergi gelirlerinde bir gerileme söz konusu olurken...  Dövizdeki artış nedeniyle devletin gümrük vergileri üzerinden gelirlerinde kısmi bir artışı da söz konusu olmuştur...

Gelelim tarıma, yıllardır ‘’tarım reformunu’’ dillendiriyoruz... Ancak bu konuda henüz adım atamadık...

Arpa-Buğday yani hububat ekiminden öteye geçemeyen bir zihniyete sahibiz...

Nedeni ise hazıra konma, yani ne de olsa devlet karşılar anlayışı...

Katma değeri yüksek olan, üzüm, nar, zeytin ve harnup gibi tarımsal ürünlere yönelmek gerektiğini idrak etmeliyiz... Bu bağlamda devletin teşvik-sübvanse politikasının da gözden geçirmesi gerekir...

Tarımsal ürünler sanayi ürününe dönüşmeli...

Dijital dönüşüm pazarlarında büyümenin 2025 yılına kadar %22.7 oranında olması öngörülmüştü 2019 yılındaki beklentiler ölçüsünde (Research and Markets, Mayıs 7, 2020).

 Tarımdan, sanayiye ve tüketim süreçlerine kadar dijital bir dünya bizleri bekliyor... Maalesef ülkemizde, fiber optik bağlantı  konusunda hantal davranmaya devam ediliyor... Fiber optik konusunda adım atanların önüne de siyasal engeller konuluyor... Ne yaparız ne de yaptırırız zihniyeti hakim kamu yönetiminde!

2020 yılı ekonomi yönetiminde zihniyet dönüşümü açısından dersler çıkaracağımız bir yol olmuştur... Salgın an az 1 yıl daha etkisini gösterecek gibi duruyor...  Umarım daha kısa sürer!

Her şeye hazırlıklı olacak reel sektörü destekleyici,  işletmelerde kurumsal yapıları kuracak ve dijital dönüşüme adapte olacak  ve mali disiplinine önem veren bir zihniyeti benimsemek durumundayız... Hantal ve verimsiz bir kamu ve ekonomi yönetimiyle bir yere varamayız...

Üretmeden tüketmekten de vazgeçmeliyiz...

Aksini düşünmek dahi istemiyorum!

Aksi bir durumda gerek ekonomik gerekse siyasal ve sosyal anlamda bedeli hepimiz için çok ağır olacaktır...