Dosya: e-Devlet yolunda 11 yıldır bitmeyen bir dönüşüm hikâyesi: ‘Müjde, müjde size…’

KKTC, aktif çalışmaları 11 yılı bulan e-Devlet ile 21. yüzyılda dünya ile aynı dili konuşarak vatandaşı fazla hareket ettirmeden hizmet verecek bir yönteme ulaşmaya çalışıyor…

Çabalar net olarak 11 yıldır devamlı aynı cümlelerle ifade ediliyor ve “müjdeleniyor.”

Proje, kamu kurum ve kuruluşlarının e-Devlet içeriğine uygun olarak e-kurum projelerinin oluşturulması, kurumların elektronik ortamda entegre olarak birbirleri ile uyumlu bir şekilde kurulacak e-Devlet altyapısı üzerinden hizmet verilmesine yönelik sistemlerin tasarlanması, kurulması, idame desteğinin sağlanması ve bu yolla kamu hizmetlerinin en kolay ve en etkin yoldan, kaliteli, hızlı, kesintisiz ve güvenli bir şekilde elektronik ortamda vatandaşa ulaştırılması amacıyla gerçekleştirilecek olan tüm çalışmaları kapsıyor…

Başbakan Hamza Ersan Saner’in Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın son KKTC ziyareti ile “yeniden” gündeme gelen e-Devlet projesi hakkında bu kez “1 yıl içinde hayata geçirmek istiyoruz” ifadeleri ülkemizde son faslı tam 11 yıllık “bitmeyen” bir hikâyesi olan e-Devlet hakkında “gerçekleri” yeniden gündeme getirdi…

“DİJİTALLEŞMENİN ÖNEMİ VE BÜROKRASİNİN AZALTILMASI” VURGUSU DEĞİŞMİYOR…

Türkiye’de Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç ve KKTC Başbakanlık Müsteşarı Suat Yeldener arasında imzalanan e-Devlet hizmetlerine ilişkin yeni dönem protokolünün ardından T.C. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve KKTC Başbakanı Ersan Saner’in yaptıkları ortak basın açıklamasında, “dijitalleşmenin önemi ve bürokrasinin azaltılması” mesajı verildi.

En son 7 yıl önce “yine” gündeme gelen “e-Devlet Binası” hakkında da ise Başbakan önceki gün katıldığı BRT yayınında “e-Devletin idamesi için başbakanlığın arkasında en kısa zamanda binamızı inşa edeceğiz” dedi.

Öte yandan protokollere 11 yıldır yansıyan e-Devlet macerasında Başbakan Hamza Ersan Saner, e-Devlet konusunda geçmişte Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı tecrübeleri nedeniyle konunun “yakinen” içinde olan biri…

ENTEGRATÖR TÜRKSAT’A GÖRE “ÖRNEK BİR PROJE”

Öte yandan Fuat Oktay’ın son ziyareti ardından Türkiye’de ilgili kurum TURK-SAT’ın web sitesinde “e-Devlet altyapısının baştan sona dizayn edildiği dünyadaki örnek e-Devlet projelerinden biri olan e-KKTC Program çalışmaları, 2011 yılında imzalanan ilk protokol ile başlamıştı. TÜRKSAT entegratörlüğünde 10 yıllık süreçte ciddi ilerleme kaydedilen programda yeni dönem, imzalanan güncel protokol ile başlamış oldu.” İfadeleri güncel olarak yerini aldı.

KKTC e-Devlet Programı Projelerinde ortaya çıkabilecek arıza/hata bildirimlerinin ve değişiklik taleplerinin yönetilmesi için TÜRKSAT tarafından sağlanan bir “Talep Yönetim Sistemi” de mevcut…

“DÖNÜŞÜM PROJESİ” OLARAK 2010 YILINDA… İLGİLİ BAKAN, ŞİMDİKİ BAŞBAKAN HAMZA Ersan Saner…

Türkiye-KKTC ilişkilerinin vazgeçilmez sembolik adımı olan Mali Protokoller ile Bakanlıklar arası anlaşmaların vazgeçilmezi e-Devlet, ilk kez 2010 yılında “yazılı” olarak kayda geçti.

KKTC’de her Ulaştırma bakanının söz konusu projelere bağlı en az iki imzası var.

2010 yılında şimdi Başbakan olan Hamza Ersan Saner ise Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı sıfatıyla birkaç kez e-Devlet konusunda Ankara’ya basına da yansıyan çeşitli ziyaretler yaptı.

“Meçhul akıbeti hakkında” Bilişim Yasası’nın ülkemizde bu konudaki rekorunu da geçmiş durumda olan Dönüşüm Projesi hakkında çalışmalar, 2011 yılında TÜRK-SAT’a verilmesi ile hız kazanacağının açıklanmasının ardından ise tam 11 yıl geçti.

İLK PROTOKOL 2010’DA CEMİL ÇİÇEK İLE BİNALİ YILDIRIM ARASINDA ‘TÜRKİYE İÇ AYAĞINDA’ MÜJDELENDİ

KKTC'de e-Devlet uygulamasına geçişi sağlayacak protokol, Kıbrıs'la ilgili koordinasyondan sorumlu dönemin TC Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek ile TC Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım arasında imzalandı.

Binali Yıldırım 11 yıl önce, Ağustos 2010’da ilgili törende “müjdeyi” şu sözlerle veriyordu;

“'Türkiye'de 18 Aralık 2008 tarihinde e-Devlet uygulamaları resmen başlatıldı. O günden bu yana gerek kullanıcı sayısı, gerekse e-Devlet hizmeti alınan kalemler, çeşitli kamu kuruluşlarınca sisteme dâhil ediliyor. Yaptığımız işlerde bir prensibimiz var. Türkiye'de ne varsa, ulaşımda, iletişimde, alt yapı projelerinde, Kıbrıs'ta da aynısı olacak”.

KKTC’DE ÇALIŞMALAR 1999’DA GÜNDEME GELDİ, 2004’TE BAŞLADI; 2010’DA TÜRKİYE’DEKİ PROTOKOL ‘ORTALIĞI AYAĞA KALDIRDI’

Söz konusu Protokolle e-Devlet hizmetleri TURKSAT vasıtasıyla gerçekleştirilecekti.

1999 yılında dönemin Başbakanı Derviş Eroğlu döneminde gündeme gelerek KKTC’de 2004 yılından itibaren hayata geçirilmek için büyük çabalar sarf edilen ve yaklaşık 10 yıl emek verilen projenin mimarlarının dahi protokolden habersiz olduğu ortaya çıktı…

e-Devlet projesini hayata geçirmek için çıkılan yolun başındaki isim, e-Devlet Eski Koordinatörü Eralp Curcioğlu, 2010 yılında protokol imzalandığı haberini basından öğrendiğini ve protokolün içeriği hakkında hiçbir bilgisi olmadığını söyleyecek, Yenidüzen Gazetesi’ne verdiği demeçte “daha önce kendilerinin mevcut duruma göre bir proje hazırladıklarını, mevcut durumu bilmeden Türkiye'den böyle bir projenin hazırlanmasının mümkün olamayacağını, “2004'te hayata geçirilmek üzere yola çıkılan projenin önce komisyonunda yer aldım, 2004-2009 yılları arasında da proje koordinatörlüğünü yürüttüm. Hazırlık aşamasıyla 10 yıllık çok ciddi emeğin verildiği bir proje bir anda silinmiş olabilir" sözleriyle dile getirecekti.

TÜRK-SAT İHALESİNE SANAYİ ODASI’NDAN SERT AÇIKLAMALAR…

Öte yandan projenin TÜRK-SAT’a verilmesi KKTC’de sert tepkileri çekecekti.

E-Devlet Projeleri kapsamında "Genel Fizibilite Etüd Projesi" ihalesinin Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İletme A.Ş. tarafından Ankara'da açılmasına tepki gösteren dönemin KKTC Sanayi Odası “ihale hakkındaki” kapsamlı açıklamasında şu çarpıcı ifadeleri kullanacaktı;

“Ülkemizde E-Devlet faaliyetleri, 1999 yılında o dönemin Başbakanı, bugünkü Cumhurbaşkanımız Sayın Derviş Eroğlu tarafından başlatılmıştır. […] kendi üniversitelerimizdeki yüzlerce akademisyenimizi, iç piyasamızda hizmet veren bilişim firmalarımızı, mühendislerimizi, KTMMOB Bilgisayar Mühendisleri Odası'nı, Sanayi Odası Bilişim Grubunu, Bilişim Derneğini, KamuNet'i, Kamuda çalışan bilişimcileri hepsini sıfırla çarparak, E-Devlet projesinde hiçbir şey yapamamış gibi göstererek bu konularda dünyanın en yeteneksiz devletine sahipmişiz gibi ve hatta ne yapacağımızı ve nasıl yapacağımızı bilmiyormuşuz gibi…”

TÜRKSAT TARTIŞMAYA KIBRIS POSTASI ARACILIĞI İLE DAHİL OLMUŞTU…

E-Devlet ile ilgili dönemin sert eleştirilerine Türksat'tan yanıt Kıbrıs Postası’na konuşan Türksat İş Geliştirme Grup Lideri ve Yurtdışı Koordinatörü Altan Akyol’dan gelecekti.

Akyol, demecinde;

“Bu proje Ankara'da yapılmak zorunda. Türksat dünyanın neresinde olursa olsun Ankara'yı kullanmak zorunda. Türksat, Ulaştırma Bakanlığı'nın bir şirketidir. Tüm kâr, zarar gibi durumları da hazineye aktarılır. E-Devletle ilgili olarak Kıbrıs'a verilmesi düşünülen bütçe içerisinden Türksat para almak hasebiyle iş yapmıyor. O yüzden ihalesiz veriliyor. Aksi olsaydı, bu görevi Türksat'a değil, en makul fiyatı verene verirdi. Kamu-Net'le bir sorunum yok. Sn. Cemil Çiçek ve Sn. Binali Yıldırım'ın imzaladıkları protokol ile işi Türkiye üstleniyor. Ticari bir ortama meze edilmiyor. Türksat'a veriyor. En büyük kârların peşinde olan bir şirket gibi davranmıyor. Kıbrıs'ta şeffaflık ve ihtiyaçların karşılanmasını istiyoruz. Kamu-Net'e trilyonlar verilse de bu işi yapamaz. Kıbrıslı kamu çalışanları, %70 ilâ 90 arasında Kamu-Net'ten rahatsız. Biz burada Kamu-Net'in rakibi veya hasmı değiliz. Bu mukayese çok yanlış. Kamu-Net, devlet bünyesinde bir grup" ifadelerini kullanacaktı.

İRSEN KÜÇÜK… HÜDA AKSOY… 2012’DE “E-KKTC” AYAĞI LANSMANI YAPILDI…

2012 yılının başında, Şubat ayında KKTC’de bir özel üniversitede düzenlenen bir çalıştayla dönüşüm projesinin “e-KKTC” ayağı müjdelendi.

Halen konuşulan ve “müjdeli açıklamalara” konu olan içeriği e-Nüfus olan ayak, böylece 2012 yılında Türksat Uydu Haberleşme ve Kablo Tv İşletme A.Ş. Genel Müdürü Özkan Dalbay, Başbakanlık Müsteşarı Hüda Aksoy, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Ersan Saner, Türkiye Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ve Başbakan İrsen Küçük’ün katılımıyla anlatıldı.

BU KEZ DE TURK-SAT’TAN “3 YIL İÇİNDE MÜJDE” VE ‘DÜNYAYA ÖRNEK’ VURGUSU

e-KKTC Çalıştayı öncesinde Anadolu Ajansı muhabirinin sorularını yanıtlayan Türksat Uydu Haberleşme ve Kablo TV İşletme A.Ş. Genel Müdürü Özkan Dalbay, TC Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın koordine ettiği, Türksat'ın üstlendiği ve 3 yıllık sürede fazlar halinde gerçekleşmesi planlanan e-KKTC Projesi’nden bahsedecek ve bunun özellikle “dünyaya örnek olacağının” altını çizecekti.

ERSİN TATAR’LA ÖZDEŞLEŞEN “KKTC UÇUYOR” SÖYLEMİ E-DEVLET İÇİN İFADE EDİLMİŞTİ…

2012’de şimdi cumhurbaşkanı olan Ersin Tatar’ın siyasi kariyerinde çokça “mizah” konusu olan ‘KKTC uçuyor’ söylemi de tarihe bu dönemde, üstelik de e-Devlet konusunda verilmiş bir demeç ile geçti.

Dönemin Maliye Bakanı Tatar, açıkça basına ‘manşet siparişi’ vermiş ve “yarın gazetelerin manşetlerinde mutsuzluk ve umutsuzluk yaratan haberler değil, ‘KKTC, e-KKTC ile uçuşa geçti’ manşetleri görmek istediğini söylemişti…

Medyanın destek vermesini isteyen dönemin Maliye Bakanı Tatar, e-Devlet projesiyle ülkeye yatırımların yolunun da açılacağını ifade ederek o unutulmaz sözleri sarf edecekti: “Gelecek bilişimle gelecek, KKTC uçuyor".

SANER BAKANLIĞA VEDA ETMEDEN HEMEN ÖNCE “YENİ MÜJDELER” VERMEYİ İHMAL ETMEDİ…

Dönemin Ulaştırma Bakanı Hamza Ersan Saner, 2013 yılındaki hedeflerini anlattığı bir basın toplantısı düzenlemiş ve bu konuda kararlı olduklarını şu sözlerle vurgulayacaktı;

“E-Devlet için çok ciddi çalışma temposu içerisine gireceğiz. Dünyada her şey elektronik ortamda iken bizlerin bir doğum kâğıdı, tapu haritası alabilmek için veya kişisel bilgi edinebilmek için merkeze gitmesine gerek olmayacak sisteme geçmek istiyoruz, bunu yapacağız…"

2015’TE DEVLET ERKANINA DİJİTAL BAŞVURU TÖRENİ

e-Devlet macerası ilerleyen yıllarda da “müjdeler” ve “törenlerle” devam etti.

Mayıs 2015’te KKTC İçişleri Bakanlığı’nda düzenlenen e-Kimlik Kartı Dağıtım Töreni’nde bulunan dönemin Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın ilk olarak devlet protokolünün e-kimlik başvuruları alınmış ve e-Devlet konusunda alınan yol yine dönemin Başbakanı Özkan Yorgancıoğlu ile dönemin ilgili bakanı Hasan Taçoy’un katılımıyla yapılmış ve e-Devlet yolunda pek çok yeni “müjde” daha verilmişti.

Dönemin Türksat A.Ş. Genel Müdürü Prof. Dr. Ensar Gül, elektronik kimlik kartının tüm KKTC halkına hayırlı olmasını dileyerek, “İkinci faza da en kısa sürede başlayacağız. Amacımız adada bütün işlemlerin elektronik sistem üzerinden yapılmasıdır” diye konuşmuştu.

2016 BASIN TOPLANTISI “ARTIK BİTTİ” TADINDA GERÇEKLEŞTİ

Daha sonra 2016 yılında KKTC’de Kemal Dürüst’ün Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı olduğu, Türkiye’de ise Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan döneminde genişletilen "E-Devlet projesine ilişkin işbirliği protokolü" ile "KKTC-TC PTT'leri arasında işbirliği anlayış muhtırası" imza töreninde ise e-Devlete “artık bitti” denerek kesin gözüyle bakılıyordu…

Dönemin manşetleri gelişmeleri “bu yönde” naklediyordu.  

Öyle ki her iki bakan e-Devlet’i bir sonraki “atılım yılı 2017”yi anlatırken, en çok e-Devletten söz ediyordu…

2017: KKTC E-YAŞAM'A HAZIRLANIYOR…

2016 yılının ortasında Başbakanlıkta düzenlenen bir basın toplantısı ile bu kez e-Devlet, “KKTC E-Yaşam'a hazırlanıyor” konsepti, “Kamu kabuk değiştirecek. Bu bir devrimdir" lansmanıyla yeniden ortaya çıktı.

Dönemin e-Devlet Yürütme Kurulu üyelerine göre, Bankacılıktan araç bilgilerine, elektrikten sigortalara, tarımsal ödemelerden pasaporta birçok alanda veriler zaten bilgisayar ortamına aktarılmış durumdaydı…

Bu konuda daha da ileri giden ve adeta halen “hayal” olan bir şeyi anlatacaktı e-Devlet Yürütme Kurulu Başkan Yardımcısı, Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi Müdürü Gökhan Şengör;

“iş gücü ve zaman tasarrufu yanında, vergi kaçaklarından ilaç sarfiyatına kadar birçok alanda mali disiplini de sağlayacağız”.

E-DEVLETLE TARIMI DA UYDUDAN FOTOĞRAFLADIK!

Şubat 2019’da Resmi Gazete üzerinden basına yansıyan bir haber ise e-Devlet ile ilgili oldukça ilginç…

Buna göre Genel Tarım Sigortası, bitkisel üretim alanlarının kontrolü ve ihtiyaç olması halinde kuraklık belirleme çalışmalarında uydu fotoğraflarının sağlanması için Türksat Anonim Şirketi'nden hizmet alacak…

Başbakanlık E-Devlet Yürütme Kurulu'nun uygunluk görüşüyle aldığı karar ardından “ne gibi uydu” fotoğrafları elde edilerek “ne gibi bir planlama” yapıldığı ise merak konusu…

MACERA DEVAM EDİYOR: “MÜJDE, MÜJDE SİZE…”

İnternette, KKTC e-DEVLET portalında;

E-Devlet Kartı / Kişisel Güvenlik Kartı (KGK) Nedir?, Alo E-Devlet Çağrı Merkezi, E-Devlet kartı / Kişisel Güvenlik Kartı (KGK) ile ilgili karşılaşabileceğiniz her türlü sorunu mesai saatleri içerisinde hem cep telefonu hem de sabit hatlardan sadece 117’yi tuşlayarak Alo E-Devlet Çağrı Merkezi’nden yardım alabilirsiniz, Neden Şifre Kullanılır? E-Devlet Kartı / Kişisel Güvenlik Kartı (KGK) dağıtım noktaları, Tüm kaymakamlıklardan ve Başbakanlık Kamunet’ten ücretsiz KKTC kimliğinizi takdim ederek alabilirsiniz” şeklinde spot bilgiler ve linkler yer alıyor.

Binali Yıldırım’ın ifadesi ile Türkiye’de 2008 yılında hayat geçen, ülkemizde ise ilk kez 1999 yılında Derviş Eroğlu başbakanlığı döneminde gündeme gelen, 2010’dan itibaren ise TÜRK-SAT’ın dahil oluşu ile Türkiye ile imzalanan protokollere dahil olan e–Devlet projesinin son dönem 2’inci faslı tam 11 yıldır sürüyor…

“Bitmeyen” bu hikâye, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Başbakan Hamza Ersan Saner’in “müjde, müjde size…” tadında yeni açıklamaları ve proje projeksiyonları ile 2021 Şubat ayı itibariyle devam ediyor…