Dr. Kaan Kutlay: Yüksek asgari ücret, yüksek işsizlik mi yoksa düşük asgari ücret düşük işsizlik mi?

Finans uzmanı Dr. Kaan Kutlay, asgari ücretin belirlenmesi sonrası, Kıbrıs Postası’na değerlendirmelerde bulundu.

“ASGARİ ÜCRET, HÜKÜMET-İŞVEREN KOALİSYONUYLA BELİRLENDİ”

Kutlay, uzun zamandır gündemi meşgul eden en önemli ekonomik göstergelerden olan asgari ücretin, hükümet-işveren koalisyonu sonucunda 9 bin 885 TL brüt, 8 bin 600 TL net olarak belirlendiğini kaydetti.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın sitesinde yer alan asgari ücret tanımına işaret eden Kutlay, tanımda “İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçi ile eşinin ve üç veya beş çocuğunun yeterli beslenme, sağlıklı konut, giyim, aydınlatma ve ısıtma, ulaşım, çağdaş düzeyde sağlık servisi, eğitim, kültür, dinlenme, eğlence ve benzeri temel gereksinmelerini geçerli fiyatlar üzerinden karşılamaya yetecek miktardır” ifadelerinin yer aldığını belirtti.

“URUBU BİLE YAPILAMAZ”

Bu tanımda kopyala yapıştır hatası olduğunu ifade eden Kutlay, “3 veya 5 çocuk, yine 8 bin 600 TL’lik bir maaş ile yukarıda yazılanların ‘Kıbrıs ağzı’ ile urubunu bile yapılamaz” dedi. Önceliğin asgari ücretle çalışan sayısını belirlemek olduğunu dile getiren Kutlay, kayıtların 60 bin civarı asgari ücretle çalışan olduğunu yansıttığını dile getirdi; “nüfusu, işgücünü ve çalışan sayısını düşününce en önemli ekonomik göstergelerin başında gelmektedir” diye konuştu.

“AĞUSTOS 2022’YE GİRİYORUZ; AMA 2021 MİLLİ GELİRİNİ BİLMİYORUZ”

İstatistik Kurumu’na göre 2021 yılında çalışan kişi sayısının ‘125 bin 739’ kişi olduğuna değinen Kutlay, “İstatistik Kurumu demişken Ağustos 2022’ye giriyoruz ve hala daha 2021 milli gelirini bilmiyoruz” ifadelerini kullandı.

“GÖNÜL İSTER ASGARİ ÜCRET 10-12 BİN TL OLSUN”

Kutlay, “Gönül ister Asgari Ücret 10 bin TL-12 bin TL olsun ama unutulmamalıdır ki asgari ücret tam bir dilemmadır, ekonomi birinci kurulunda fiyatlar arz talep dengesine göre belirlenmektedir” dedi.

Ücretlerin yükselmesi halinde işletmelerin işgücüne alan talebinin azaltılacağını belirten Kutlay, bunun sonucunda da işsizliğin artacağını ifade etti.

“Dilemmadan kastım, yüksek asgari ücret, yüksek işsizlik mi yoksa düşük asgari ücret düşük işsizlik mi? Sonuçta ikisi de emekçi kesim için olumsuz sonuçlardır” diye konuşan Kutlay, işletmelerin fiyatlarını maliyet artı kar olarak belirlediğine değindi.

“ASGARİ ÜCRETİN ARTIŞI MUTLAKA RAF FİYATLARINA YANSIYACAK”

Son dönemde bazı işletmelerin kar marjlarını insafsızca belirlediğinin sosyal medyada da yer almakta olduğunu söyleyen Kutlay, asgari ücretin artışının mutlaka raf fiyatlarına yansıyacağı konusuna da dikkat çekti. Kutlay, “Belki de 2-3 ay sonra 1 Ağustos’ta daha düşük alım gücü gerçekleşecektir” dedi.

“ENFLASYON ARTAR; MAAŞLAR ARTAR, TEKRAR ENFLASYON ARTAR”

“Kısacası enflasyon artar bunun sonucunda maaşlar artar, maaşlar artar tekrar enflasyon artar” diye konuşan Kutlay, bunun sonunun olmadığından bahsederek bir enflasyon sarmalı yaşandığını ve şu anda da tam bu durumda olduğumuza dikkat çekti.

Hükümet üyelerinin, muhalefetin, akademisyenlerin, sendikaların da dediği gibi hayatın ucuzlatılması gerektiğine değinen Kutlay, dezenflasyon sürecine girilmesi gerektiğini söyleyerek, “Tespit durumundan eylem durumuna geçmemiz gerekir” dedi.

“KIT KAYNAKLAR DAĞITILMAK YERİNE BÖLÜŞÜLMELİ”

Enflasyonu ithal eden bir ülke olduğumuzu belirten Kutlay, müdahale araçlarının kısıtlı olduğunu ama yapılabileceklerinde var olduğunu dile getirdi. Kutlay, bu süreci en az hasarla atlatma yolunun kıt kaynakları dağıtmak yerine bölüşmek olduğunu ifade etti.

Kutlay, “Hayat ucuzlamadığı sürece Hoca Nasreddin’in dediği gibi herkes haklı olacak” dedi.

“5 GÜNDE 3 KEZ KARAR DEĞİŞTİRİLDİ”

KKTC’de ilk altı aylık enflasyon oranı yüzde 56.76 olarak gerçekleştiğini söyleyen Kutlay, “5 günde 3 kez karar değiştirilerek tüm kamu çalışanlarına ve emeklilere enflasyon oranında hayat pahalılığı ödenecek” diye konuştu.

Kutlay, asgari ücret ile çalışanların da doğal olarak bu oranda bir beklentisi olduğunu belirterek, “Başta da dediğim gibi hükümet-işveren koalisyonu sonucunda yüzde 41’lik bir artış gerçekleşti” ifadelerini kullandı.

Kutlay, İşverenlerin argümanının Ocak 2022’de belirlenen asgari ücretin hayat pahalılığının üzerinde gerçekleşmesi olduğuna değindi.

Kutlay, kamu maaşları ile kıyaslama yaparak şu verileri ortaya koydu:

“Ocak 2022’de hayat pahalılığı yüzde 37.26, Temmuz’da ise yüzde 57.76 olarak gerçekleşti kamu çalışanlarının ve emeklilerin Aralık 2021- Temmuz 2022 maaşlarındaki toplam artış yüzde 115.17.

Asgari ücret ise Ocak’ta yüzde 40.84 Temmuz’da ise yüzde 41.21 gerçekleşti Aralık 2021-Temmuz 2022 asgari ücretteki toplam artış ise  yüzde 98.88. Bu argümandan yola çıkacak ise asgari ücret 9 bin 300 TL olmalıydı.”

Kutlay, bu tartışmalara son vermenin en kolay yolunun Asgari Ücret Komisyonu’nun yürürlükten kaldırılıp asgari ücretinde hayat pahalılığı oranına bağlanması olduğunu ifade etti.