Ekonomist Mehmet Saydam: "Halk iflas edecek, turist ihya olacak"

Kıbrıs Postası

"EKONOMİ BAKANLIĞI AÇIKLAMA YAPMIYOR"

Dövizdeki hızlı yükselişle ilgili Ekonomi Bakanlığı'ndan açıklama gelmediğine dikkat çeken Saydam, ülkeye dair mikro planlarla ilgili Maliye Bakanı Tatar'ın açıklamalarda bulunduğunu belirtti. Tatar'ın iyi bir ekonomist olduğunu kaydeden Saydam, "Makamı dolayısıyla halka pozitif mesajlar veriyor. Bunu yaparken de şu an yürütmenin başındadır ve yapması gerekenler vardır" dedi.

Maliye Bakanı Tatar'ın halkın alım gücünün düştüğü ancak piyasaların da ucuzladığı yönündeki açıklamasını gerçekçi bulmayan Saydam, tek bir ekonomistin bu tabloyu çizebilmesi durumunda o kişiye teşekkür edeceğini belirtti. Saydam, Maliye Bakanı Tatar'ın açıklamasının "Halkımın alım gücü düştü ama piyasa ucuzladı, halkım iflas edecek ama ülkeye dövizle gelen turist ihya olacak" anlamına geldiğini ifade etti.

"BU KOŞULLARDA SADECE YURTDIŞINDAN GELENLERİN ALIM GÜCÜ VAR"

"Önceliğiniz kimdir? Önceliğiniz halkınızsa, onun ekonomik gücünü korumak zorundasınız" diye konuşan Saydam, bir tüccarın yurtdışından ithal ettiği bir emtiayı üç gün öncesine kadar 150 TL'ye satarken şimdi 150 TL'ye satmasının mümkün olmadığını, bu yapıldığı takdirde o emtianın yerine konamayacağını vurguladı. Halkın geliri TL olduğu ve bugünkü koşullarda sadece yurtdışından gelen Kıbrıslıların satın alma gücü bulunduğuna işaret eden Saydam, "Yurtdışından gelen Kıbrıslılar alırsa alacak. Onların da otelden ne kadar çıktıkları malum. Halkımızın alım gücü düştü. Bono basacaktık, şimdi de euro basacağız herhalde" diye konuştu.

"BU AÇIKLAMAYI ARASTA'DAKİ BAKKAL BİLE YAPMAZ"

Ülke ekonomisinin dörtte üçünün ithal malla döndüğünü ve tüm girdi maliyetlerinin dövize endeksli bulunduğunu kaydeden Saydam, şöyle devam etti:

"Motorin, dolar üzerinden geliyor, tüm girdi maliyetleriniz dövizdir. Dövizle yaşanan yerde TL üzerinden maaş ödüyorsunuz. 'Paniğe gerek yok' demek, olayı halı altına süpürmektir. Uzun zamandır dövizin yükseleceği belliydi ama B planı yapmadık. Alım gücümüz düştü. Eğer siz ekonomiye müdahale etmezseniz, ki biz Türkiye'den kaynaklı para politikalarına müdahale edemeyiz, tüketici alımı durdurur, ekonomi resesyona girer ve aşağıya doğru bir çöküş başlar. Halkın tüketimini sağlamak için vergi dilimlerinde çok büyük azaltma getirmek zorundasınız. Adam 100 bin Sterlin'lik mal alacaksa, bunu yapmayacaktır. Ama siz 'yüzde 20'lik vergiyi yüzde 5'e çektim' derseniz, alır. Önce bu önlemi alacaksınız ve ekonomiyi resesyona sokmayacaksınız. 'Alım gücü düştü, piyasa ucuzladı, panik yok' açıklamasını Arasta'da bakkal işleten insan bile yapmaz".

"HALK İFLAS EDECEK, TURİST İHYA OLACAK"

Ülkede ciddi bir tıkanma var olduğuna işaret eden Saydam, birçok kişi ve şirketin döviz borcunda olduğunu belirtti. Saydam, "Şirket eğer dövizle borçlanmışsa, bu insanların şirketi yıl sonunda kurdan zarar edecek. Devlete vergi de ödemeyecek. Ama devlet bütçesinde öngörülen değerler var. Bunu öngöremiyorlar ve B planları yok" dedi.

Maliye Bakanı Tatar'ın söylemlerinin gerçekçi olmadığını savunarak, "Hükümet, üstüne düşen müdahaleyi yapmıyor" eleştirisinde bulunan Mehmet Saydam, vergide ivedilikle indirim yapılması ve insanların tüketime sevk edilmesi gerektiğini aksi halde iflasla karşılaşılacağını vurguladı. Piyasanın bahsedildiği gibi bir ucuzlama yaşamadığını, bunun nedeninin ise piyasa şartlarının dövize endeksli olduğunu kaydeden Saydam, alım gücü düşüp piyasa ucuzlarsa, tüketimden vazgeçtim, halk iflas edecek ama gelen turist ihya olacak. Hükümetlerin önceliği kendi halkının refahını sağlamaktır" diye konuştu.

"GELİR TÜRÜNE GÖRE BORÇLANIN... FAİZLERDE ARTIŞ BEKLİYORUZ"

Şu anda yatırım yapmadan önce; 'gelir türüne göre borçlanma' uyarısında bulunan Saydam, dövizin yükselmesinden sonra Merkez Bankası'nın bir müdahalesi olarak faizlerde yükselme beklediklerini açıkladı.

Hükümetin amacının toplumun genelinin refahını düşünmekse bunun yöntemlerinin doğru seçilmesi gerektiğine vurgu yapan Saydam, "Hatayı görüyorsunuz ve haklı bir şekilde diyorsunuz ki; 'alım gücü düştü'. Ama piyasalar ucuzlamadı. Hammaddesini yurtdışından 100 dolara aldığın bir ürün nasıl ucuzlayabilir? Türkiye'den TL üzerinden ithal etdilen mallar ucuzladı ancak o malların kökeninde de döviz var. Stoğumdaki malı ucuza satacağım, yerine almak içinse borçlanak mıyım?" dedi.

Saydam, ticaretle uğraşanların dövizin gerilemesini beklememesi gerektiğine değinerek, dövizle borçlananların, bu zarardan ettikleri zararı bilançolarına yansıtacaklarını kaydetti. Saydam, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Öğrenci gelsin deniyor. Öğrencinin tüm harcaması döviz. Uzun zaman sen yerel üretime destek vermedin, şimdi üretemiyorsun ve döviz kaynaklı ithal ediyorsun. Dolayısıyla alım gücün düşecek. Türkiye'den para almanın da sonu yok. Halkın nemalanmasından vazgeçtim, o para kamu bütçesinin açığını bile kapatmıyor".

"KKTC'DE AMBARGO YOK"

Karar mercilerine gelebilmek için iyi bir bayrak sallayıcı veya amigo olmak gerektiğini savunan Saydam, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bunu yapmazsanız; doğruyu söyleseniz ile dokuz köyden kovarlar. Söylenenlerin dikkate alınmamasının nedenleri bunlar. Çözüme ulaşılacağına inanmadıkları için günün konjonktürüne uygun ve belli bir rant için çalıştılar. KKTC'de ambargo falan yok. KKTC'de hükümet edenin ve yandaşlarının belirli bir işadamıyla, zümreyle monopol yaratmak uğruna giriştiği her yasal uygulamaya ambargo diyoruz".