Mali’de Cumhurbaşkanı’na yönelik protestolar düzenleniyor

Mali’nin başkenti Bamako'da son bir yılın en gergin anları olarak tanımlanan olaylarda, can kaybı ve yaralanmalara yol açan protestoların ardından, Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita, ‘diyaloğu sürdürme’ ve ‘durumu sakinleştirme’ arzusunu teyit etti.

Cumhurbaşkanı Keita’nın gerginliği azaltma yönünde Çarşamba günü yaptığı konuşma sonrasında binlerce protestocu, Cuma günü öğle namazı sonrasında toplandı. Protesto hareketi liderlerinden biri, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanı, son konuşmasında hayal kırıklığına uğrattı” ifadelerinde bulundu.

Protestocular, Cuma günü düzenlenen ve lastiklerin ateşe verilmesi sonucunda farklı bölgelerde yangınların kaydedildiği protestolarda Ulusal Meclis binasına saldırdı. Burada çalışan bir yetkili, “Bazı ofisler tahrip edildi, belgeler imha edildi, varlıklar çalındı. Bu nedenle güvenlik güçleri ateş etmek zorunda kaldı” ifadelerinde bulundu.

Dün akşam yayınlanan açıklamasında maddi manevi kayıpların kesin bilançosunu belirlemek için soruşturma başlatıldığını duyuran Cumhurbaşkanı Keita, ‘mülkiyet, vatandaş ve kurumların güvenliğinin sağlanması’ gerekliliğine değindi.

Cuma günü gerçekleştirilen protesto, 5 Haziran Hareketi İttifakı’nın iki aydan kısa bir süre içerisinde düzenlediği üçüncü büyük gösteri sayılıyor. Dini, siyasi ve diğer sivil toplum figürlerinin de yer aldığı bu hareket, 2013'ten bu yana Mali'nin başında olan Cumhurbaşkanı Keita'ya karşı çıkıyor.

Muhalefet figürlerinden olan İmam Mahmud Dicko tarafından yönetilen protesto hareketi dolayısıyla, Mali’nin ortakları 2012'den bu yana militanlar tarafından saldırıya uğrayan bu ülkedeki kırılgan istikrarın bozulacağından korkuyor.

Ülkedeki nüfus grupları arasında neredeyse beş yıldır kaydedilen şiddet olayları, 2015 itibariyle komşu Burkina Faso ve Nijer'e yayılmaya başladı.

Bamako’daki Gabriel Toure Hastanesi’nde doktor Yamadou Diallo, protestolarda 20 kişinin yaralandığını, bir kişinin ise hayatını kaybettiğini bildirdi.

İki devlet televizyon kanalının verdiği yayınlar, Cuma öğleden sonra kesildi. Kesintinin sebepleri hemen bildirilmese de, AFP’ye konuşan gazeteciler protestocuların radyo ve televizyon genel merkezini bastığını açıkladı.

Aynı kaynaklara göre, bazı protestocular ise şehrin üç köprüsünden ikisindeki trafik hareketini engelledi; bu köprülerden birinde bir kontrol noktası kurdu. Protestoculardan biri olan Sy Kadiatou Sow, “Artık bu rejimi istemiyoruz” ifadelerinde bulundu. Hareketin bir başka lideri olan İsa Kaou Djim ise, “Kimse onu cumhurbaşkanı olarak görmüyor. Ancak atacağımız tüm adımlar demokratik ve cumhuriyetçi bir çerçevede atılacak” dedi.

Hareketin yetkilileri, Cuma günü paylaştıkları 10 noktalı bir belge ile, sivil itaatsizlik çağrısını yineledi. Bu noktalardan ön plana çıkanlar arasında, net bir zaman dilimi belirtilmeyen “bu süre zarfında, ihlallere yönelik para cezalarının artık ödenmemesi” hususu vardı.

Belgede ayrıca tıbbi kurumlar dışında devlet kurumlarına erişimin engellenmesi, yolların kapatılması, internetin kesilmesi durumunda mobil iletişim ekiplerinin örgütlenmesi hususlarına da yer veriliyor.

Nitekim Keita’nın sakinliği saklamak için Çarşamba günü yaptığı açıklamaların bir faydası olmadı. Mart ve Nisan aylarında düzenlenen seçim sonuçlarının iptal edilmesi yönündeki Anayasa Mahkemesi kararının gözden geçirilmesinin önü açıldı. Bu kararlar, mevcut krizin ilk kıvılcımı sayılıyor. Cumhurbaşkanı Keita ise yeni bir anayasa mahkemesinin bu kararları tersine çevirebileceğini ima etti. Ancak 5 Haziran Hareketi; parlamentonun feshedilmesini, hareketin başkanını seçeceği bir geçiş hükümetinin kurulmasını, aynı zamanda Anayasa Mahkemesine 9 yeni üyenin atanmasını talep ediyor.

Cuma akşamı yaptığı açıklamada şiddet eylemlerinden yetkililer sorumlu tutan hareket; güvenlik güçlerini “demokratik, laik ve cumhuriyetçi değerleri savunan barışçıl protestocuları korumaya” çağırdı.