AstraZeneca-Oxford aşısının öne çıkan özellikleri neler?

Hindistan Genel İlaç Denetim Kurumu (DCGI) dün (Pazar), İngiltere ve Arjantin'in (Çarşamba günü) onaylamasının ardından AstraZeneca-Oxford aşısını onayladı.

İngiltere’de, aşılama kampanyasına bugünden itibaren başlayacak.

Aşı hakkında bilinmesi gereken ise 5 belirgin şey var:

AFP haber ajansına göre, AstraZeneca ve Oxford Üniversitesi tarafından geliştirilen aşının en belirgin özelliklerinden biri, maliyetinin doz başına yaklaşık 2,50 Euro (3 dolar) olması.

Ayrıca aşı, sadece -70 dereceye ulaşan çok düşük sıcaklıklarda uzun vadede saklanabilen Moderna ve -20 derecede saklanabilen Pfizer-Biontech aşılarının aksine, normal buzdolabı sıcaklığında 2 ila 8 santigrat derece arasında bir sıcaklıkla saklanması daha kolay. 

Bu durum aynı zamanda geniş çaplı aşılamaların başlatılmasını kolaylaştıran bir faktör. 

AstraZeneca CEO'su Pascal Soriot, aşının İngiltere'de ortaya çıkan yeni türe karşı da etkili olacağını duyurdu. 

Soriot, "Sunday Times" gazetesine yaptığı açıklamada, "Şu anda aşının yeni türe karşı etkili olduğu görülüyor. Ancak bundan tamamen emin olmamız mümkün değil. Bu nedenle deneyler yapacağız" ifadelerini kullandı.

Olası bir ihtimale karşı yeni formüllerin hazırlandığını belirten Soriot, bu formüllerin kullanmaya gerek kalmayacağına dair umudunu dile getirerek, "Ancak hazır olmalıyız" dedi. 

İngiliz AstraZeneca şirketi, Oxford Üniversitesi ile işbirliği içinde aşıyı geliştirdi. Aşı, İngiltere İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu (MHRA) tarafından onaylanan ve 8 Aralık’tan bu yana İngiltere'de dağıtılan Pfizer-Biontech aşısının ardından onay alan ikinci aşı oldu. İngiltere’de bugüne kadar bir milyondan fazla kişiye Pfizer-Biontech aşısı yapıldı. 

Koronavirüs kaynaklı 71 binden fazla ölüm kaydederek salgından en çok etkilenen ülke olan İngiltere, ülkede 4 Ocak'ta aşılamanın başlayacağını ve 40 milyon dozun Mart ayı sonuna kadar hazır olacağını duyurmuştu.

AstraZeneca laboratuvarları, 2021 yılında dünya çapında yaklaşık 3 milyar doz aşı üretebileceğini duyurdu. 

AstraZeneca aşısı, bir "viral vektöre" dayanıyor. Yani şempanzelere bulaşan yaygın soğuk algınlığı virüsünün genetik olarak değiştirilmiş halini içeriyor.

AstraZeneca aşısı, tıbbi referans dergisi The Lancet tarafından yayınladığı verilerle "güvenli" olduğunu duyurarak, etkinlik sonuçlarını 8 Aralık tarihinde onaylayan ilk aşı oldu.

Aşının mevcut aşamada çok nadir  yan etkiler gösterdiği kaydedildi.

Dergide yayınlanan verilere göre, deneylere katılan 23 bin 754 gönüllüden aşıyı alan sadece bir kişide dozla ilgili olabilecek "ciddi bir yan etki" kaydedildi.

Bu kişinin omuriliğinde nadir görülen bir iltihap görüldü. Bu durum deneylerin Eylül ayı başlarında geçici olarak durdurulmasına neden oldu.

İngiliz laboratuvarı Kasım ayında, klinik deneylerin ara sonuçlarını açıkladıktan sonra aşısının yüzde 90 etkili olan Pfizer-Biontech ve Moderna aşılarına kıyasla, ortalama yüzde 70 oranında etkili olduğunu duyurdu.

Ancak bu ortalama, ilk kez yarım doz alan ve bir ay sonra iki tam doz alan gönüllülerde etkinlik oranının yüzde 90'a çıkması ve ikinci bir grupta ise ilk seferde iki tam doz alan kişilerde yüzde 62'ye düşmesi nedeniyle izlenen iki yöntem arasında büyük bir tutarsızlığı içeriyor.

Aşının sonuçları eleştirilere yol açtı. Çünkü yarım doz aşılama yanlışlıkla yapılırken, ikinci yöntem yalnızca sınırlı bir gruba uygulandı. Bunun üzerine laboratuvarlar, 26 Kasım'da sonuçları doğrulamak için "ek çalışmalar" yapacaklarını duyurdu.

Pascal Soriot açıklamasında, "Başarılı formülü ve iki dozdan sonra diğer aşıların seviyesine ulaşan bir etkinliğe nasıl ulaşacağımızı bulduğumuza inanıyoruz" dedi.