Trump, görevden alınan ilk ABD Başkanı olursa ne olur?

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, dün yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın görev süresinin dolmasına yakın bir zamanda görevden alınması çabalarını sürdüreceğini duyurdu.

Pelosi, Trump'ın anayasanın 25. ek maddesi kapsamında görevden alınması sürecinin başlatılması için bugün Meclis'te bir tasarıyı gündeme getireceklerini açıkladı. Demokrat Pelosi, Başkan Yardımcısı Mike Pence'in Başkan Donald Trump'ın görevden alınması sürecini başlatmaması durumunda azil sürecine derhal başlayacaklarını ifade etti.

Aynı zamanda Pelosi, “Acilen harekete geçeceğiz; zira bu başkan, anayasa ve demokrasiye yakın bir tehdit oluşturuyor. Demokrasimize karşı devam eden ve bu başkan tarafından gerçekleştirilen saldırıların dehşeti gün geçtikçe şiddetleniyor; dolayısıyla acil harekete geçme ihtiyacı da artıyor” ifadelerini kullandı.

Sky News ise ABD başkanının görevden alınması olasılığı ve başarılı bir şekilde görevden alındığı taktirde neler olacağına dair sorular ve cevaplarını yayınladı.

GÖREVDEN ALMA SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?

Süreç, görevden alma maddelerinin Temsilciler Meclisinde oylanmasıyla başlıyor. Başkan, oy çoğunluğu sağlandığı taktirde (yüzde 50+1) Senato’da yargılanıyor. Sonrasında ise Senato, Başkan’ın suçlanıp görevden alınması veya beraatı yönünde oy kullanıyor.

Bu oylamada üçte iki çoğunluğun sağlanması gerekiyor. Ancak Cumhuriyetçilerin Senato’daki kontrolleri göz önüne alındığında, Trump ilk yargılandığı sırada iktidarda kalmayı başarmıştı.

PEKİ HANGİ HUSUSLARDAN SUÇLANABİLİR?

Temsilciler Meclisi üyeleri, Trump'ı ‘şiddeti ABD hükümetine karşı kışkırtmakla’ suçluyor.

DEMOKRATLAR TRUMP'I NEDEN ŞİMDİ AZLEDİYOR?

Trump’ın söz konusu 25. maddede gidilen değişiklik mucibince görevden alınması çağrıları yapılsa da, Başkan yardımcısı Mike Pence'in ve yönetimindeki üyelerin onayı gerekiyor. Henüz böyle bir onay verilmedi.

Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi dahil olmak üzere birçok Demokrat, “Trump'ın eylemlerini derhal görevden alınmasına sebebiyet verecek derecede korkunç” olarak niteliyor.

Demokrat Temsilci İlhan Omar, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Görevinde birkaç günü kalmış olsa da görevden şimdi alınarak suçlanması önem arz ediyor. Zirâ bu, bir örnek teşkil edecek. Hiçbir Başkan’ın ABD hükümetine karşı isyan başlatamayacağını açıkça belirtmeliyiz” dedi. 

TRUMP'IN 2024'TE BAŞKAN ADAY OLMASI YASAKLANABİLİR Mİ

Senato, kişilerin anayasada belirtilen görevlere adaylığını koymasını engelleme yetkisine sahip. Senatörler bu yönde de oy kullanabiliyor ve bunun için yalnızca yüzde 50+1 oy gerekiyor.

Colorado Üniversitesi hukuk profesörü Paul Campos, bu senaryonun Başkan’ın yargılanması sona erdiğinde beklemede olduğu taktirde daha olası olacağına değiniyor.

TRUMP KENDİ KENDİNİ AFFEDEBİLİR Mİ?

Bu sadece cezai prosedür olmadığı için anayasa bunu yasaklıyor.

TRUMP, GİZLİ SERVİS AJANLARI SAĞLAYACAK MI?

Eski Başkan Barack Obama’nın yaptığı yasal değişikliğin ardından Trump, istediği taktirde hükümetten koruma elde edebilir.

AVANTAJLARINI KORUYACAK MI?

Başkan görevden ayrıldığı taktirde vergi mükellefi hesabından yılda yaklaşık 200 bin dolar olduğu düşünülen maaşı ve senelik 1 milyon dolarlık seyahat maaşı dahil olmak üzere bir dizi avantaj elde etme hakkına sahip.

KONGRE BASKININDAKİ ROLÜ NEDENİYLE YARGILANABİLİR Mİ?

Sorgulanmasının yasal bir süreç olmadığı göz önüne alındığında, çifte risk şansı bulunmuyor. Yani Trump, görevden alınmasına yol açan aynı eylemler nedeniyle yargılanabilir.

Anayasa, görevden alınma cezası alan bir tarafın yeniden suçlanabileceğini ve ceza alabileceğini öngörüyor.

TRUMP, BEYAZ SARAY'DAN AYRILDIKTAN SONRA DAHİ SUÇLANIP GÖREVDEN ALINABİLİR Mİ?

Bu husus kanun veya anayasa metinlerinde açık bir şekilde yer almadığı için net olarak bilinmiyor.

Temsilciler Meclisi, iç savaş döneminde William Belknap adlı generali, bakanlık görevinden istifa ettikten sonra Savaş Bakanı iken görevden almıştı. Ardından ise davası Senato'ya gönderilmiş, ancak Belknap beraat etmişti.

Nitekim azil davası kişi görevde olduğu sırada başladığı taktirde sürecin kişinin istifası veya ayrılığı ardından devam edeceğini söyleyemeyiz.

SUÇLANIP GÖREVDEN ALINACAK MI?

Kongre’nin hesaplamaları, bir oylama yapılana kadar belirsiz kalacak. Görünüşe göre Trump, iki kez azil davası ile karşılaşan ilk başkan olacak.

Trump göreve geldiği sırada, Senato'da Cumhuriyetçi çoğunluk mevcuttu. Ancak Biden göreve başladığında Senato, Georgia’daki dramatik zaferler sayesinde Demokrat kontrolüne geçecek.