G7’de gündem Ukrayna’ya destek ve küresel gıda güvenliği

Toplantıya ev sahipliği yapan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un sağında oturan Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba’nın onur konuğu olduğu gayet açıktı. Kuzeydeki Schleswig-Holstein eyaletinin dingin Wangels beldesinde gerçekleşen toplantının ana gündemi, Ukrayna’daki savaş ve yansımalarıydı. Ukrayna'daki savaşın neden olduğu gıda güvenliği endişelerinin de toplantının ana konuları arasında yer aldığı öğrenildi.

Kiev’den Almanya’ya gelen Dmitro Kuleba, dünyanın en güçlü yedi ekonomisini temsil eden meslektaşlarına birçok önemli konuyu içeren bir dosya sundu. Kuleba’nın, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarının altyapıve yeniden inşa harcamalarında kullanılmak üzere Ukrayna’ya verilmesini teklif etmesi dikkat çekti. Kanada’nın bu teklifi kabul ettiğini iddia eden Kuleba, “Yüz milyarlarca dolardan söz ediyoruz. Denklem gayet basit; Rusya, Ukrayna'nın yeniden inşası için para ödemek zorunda" ifadesini kullandı. 

Kuleba, önceki gün Berlin’de Alman Die Welt gazetesine verdiği röportajda da bu konuya değinmişti. Bazı ülkelerin konuyu parlamentolarına taşıyarak uygulanabilir kılma taahhüdünde bulunduğunu ifade eden Kuleba, Almanya’nın söz konusu ülkelerin arasında yer almadığını belirtti. 

AVRUPA DRAMI

Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba, Rusya’ya petrol ambargosunu görüşmek üzere önümüzdeki pazartesi günü Brüksel'de düzenlenecek önemli bir toplantı öncesinde Avrupalılara baskı yapmak amacıyla, Avrupa Birliği'nin dağılma tehlikesi yaşadığı hususunda uyarıda bulundu. AB ülkeleri arasında Rusya'ya petrol ambargosu konusundaki görüş ayrılıklarını, ‘Avrupa dramı’ olarak nitelendiren Bakan, AB ülkelerinin Rusya'ya petrol ambargosu dahil olmayan yeni yaptırımları kabul etmesi halinde Moskova’nın memnun olacağını savundu. Kuleba, "Başkan Putin bunu kutlayacaktır çünkü Macaristan’ın muhalefeti nedeniyle Avrupa’nın birliğini zedelenmiş olacaktır” dedi.

Avrupa Birliği, Rusya’dan petrol ithalatının yasaklanması konusunda bir süreliğine Macaristan’a istisnai bir izin vermeyi tartışıyor. Kuleba, "Macaristan yaptırımları desteklememeye karar verirse bu Avrupa Birliği'ne büyük zarar verir. Böylesi bir durumdan kaçınmak için her şeyin yapılması gerekir" diye konuştu. 

Büyük ölçüde Rus enerjisine bağımlı olan Avrupa'nın Rusya’nın gazını ve petrolünü satın almaya devam etmesinin ülkesindeki savaşı uzatacağını ifade eden Kuleba sözleirni şöyle sürdürdü:

“Rusya, Avrupa Birliği'ne petrol ve gaz satmaya devam ettiği sürece ceplerini dolduracak ve savaşı sürdürebilecek. Savaş nedeniyle Ukrayna ekonomisi, Rusya’nın yaptırımlardan gördüğünden daha fazla zarar görüyor. Avrupa ülkelerinin rus gazından hemen vazgeçememesinin sebebini anlayabiliyorum, Avrupa’nın gaz sorununa bir çözüm bulmaya çalıştığını da biliyorum. Berlin ziyaretimde Almanya’nın bu konudaki çabalarına tanık olduğum için iyimserim. Bu biraz zaman alacak ama sonunda gerçekleşecek. Önemli olan bu hususta ilerleme sağlamaya yönelik bir irade görmemizdi. Bu bize umut veriyor.” 

UKRAYNA’YA VERİLEN SİLAH DESTEĞİNDEKİ SORUNLAR 

Kuleba'nın ABD, Kanada ve Japonya'nın yanı sıra dört Avrupa ülkesinin (Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya) yer aldığı G7 Grubu’ndaki mevkidaşlarına ilettiği bir diğer konu da Ukrayna’ya sağlanan silah ve teçhizat meselesiydi. Kuleba bu konudaki iki önemli engele vurgu yaptı. Bunlardan ilki, gönderilen silah türleri ve teslimat süreleriyle ilgiliydi. Ukraynalı Bakan, üye ülkelerden ülkesine çok amaçlı füzeler sağlamalarını istedi ve bu hususta bazı üyelerden taahhüt aldığını belirtti. Kuleba'ya göre ikinci engel, Ukrayna ordusuna savaş uçaklarının tedarik edilmesiyle ilgiliydi. Kuleba bu konuda yakın zamanda bir çözüm görmediğini ancak dost ve müttefik ülkelerle bu konuyu görüşmeye devam edeceğini söyledi. 

Batılı ülkeler, çatışmaya doğrudan taraf olma korkusuyla Ukrayna'ya savaş uçakları vermeye karşı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, G7 toplantısında önce, yaşananların uluslararası toplum ile Rusya arasında bir savaş değil, daha çok ‘Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı’ olduğunu vurgulamıştı. Bununla birlikte Le Drian, G7 ülkelerinin ‘zafer kazanana kadar Ukrayna’yı askeri, mali ve insani olarak desteklemeye devam edeceğini’ ifade etti. İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss ise şu açıklamada bulundu:

"Bugün, G7 için Almanya'dayım. Ukrayna'ya daha fazla silah sağlayarak, Rusya'ya yaptırımları arttırarak Vladimir Putin üzerindeki baskıyı artırmak çok önemli. G7, bu kriz sırasında özgürlük ve demokrasiyi korumak için hayati önem taşıyor ve bunu yapmak için birlikte çalışmaya devam edeceğiz."

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Ukrayna'ya askeri destek için 500 milyon euro daha bütçe ayıracaklarını açıkladı. Borrell bununla birlikte AB'nin Ukrayna'ya askeri desteğinin 2 milyar avroya ulaşacağını söyledi. G7 dışişleri bakanları toplantısında gazetecilere açıklama yapan Borrell, AB'nin Ukrayna'ya askeri desteğinin tank ve top gibi ağır silahlar için olacağını ve toplamda 2 milyar euroya ulaşacağını belirtti.

GIDA GÜVENLİĞİ

Ukrayna’ya silah desteği ve Rusya’ya uygulanan yaptırımların sıkılaştırılması konularına ek olarak G7 dışişleri bakanları toplantısının ana gündemlerinden biri de Ukrayna savaşının neden olduğu gıda güvenliği kriziydi. Almanya Dışişleri Bakanı Baerbock konuyla ilgili şu açıklamada bulundu:

“Ukrayna'nın Odesa Limanı’nda şu an engellenmiş 25 milyon ton tahıl var. Bu da başta Afrika ülkeleri ve Ortadoğu olmak üzere dünyada milyonlarca insan için gıda anlamına geliyor. Rusya'nın dünyaya milyonlarca ton mısır ihraç edilmesine izin vermemesi büyük bir tehlikeye işaret ediyor. Bu nedenle, ufukta görünen küresel gıda krizine odaklanmamız gerekiyor. Gelişmiş sanayiler olarak, yaklaşan bu krizlere meydan okumak ve hızlı hareket etmek için üzerimize düşen sorumluluğu üstleniyoruz.”

Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba, muhtemel küresel gıda krizinin sorumlusunun Rusya olacağını belirterek, “Ufukta görünen küresel gıda krizinin tek sorumlusu Ukrayna’ya saldıran Rusya’dır” ifadesini kullandı. 

Almanya Şansölyesi Olaf Scholz da Rusya'nın Ukrayna limanlarından tahıl çıkışını engellemesiyle ilgili Almanya'nın endişesinin boyutunun bir göstergesi olarak dün Berlin'deki ofisinden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 75 dakikalık bir telefon görüşmesi yaptı. Scholz’un Sözcüsü, Alman Başbakanı’nın, Rusya devlet Başkanı’na muhtemel küresel gıda krizinde Moskova'nın ’özel bir sorumluluğu’ olduğunu hatırlattığını belirtti.