‘Üçlü denge kurucu’ Kissinger 100 yaşında

ABD eski Dışişleri Bakanı'nı ele alan kitapların yayımlanmaya devam etmesi, 45 yıldır bu pozisyonda olmasa da Kissinger’ın hala ABD dış politikası, hatta belki de Batı’nın dış politikası üzerinde etkin olduğunu gösteriyor.

Cumhuriyetçi ve Demokrat partiler arası diplomasiyi planlayan Kissinger, ABD'nin dış politikası üzerinde bugün hala canlı olan derin bir etki bıraktı. ABD ile Çin arasında yoğunlaşan rekabet ışığında dahi Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de dahil olmak üzere üst düzey dünya liderleri ona danışıyor.

Nitekim Kissinger, ülkesinin Çin ve Sovyetler Birliği ile ilişkilerinde ‘üçlü denge kurucuydu’. Uluslararası güçler arasındaki denge üçlüsü bağlamında Çinli lideri Mao Zedong'u Sovyetler Birliği etrafında dönen komünist sistemden uzaklaştırmasaydı belki de böyle anılmayacaktı.

Diplomasi kitabının yazarı Kissinger, Arap-İsrail çatışmasına en önemli damgasını 1973'te İsrail, Mısır ve Suriye arasında yürüttüğü barış görüşmelerinden başlayarak koydu.

Ancak Kissinger’ın bu parlak başarıları, Lübnan, Şili, Vietnam, Kıbrıs gibi diğer ülkelerde kaydedilen, yıkıcı olarak nitelendirilen başarısızlıkları kapsamadı. Bu nedenle bir kesim ABD solu, Kissinger’ı savaş suçlusu olmakla suçladı.

Henry Kissinger'ın 100. yaşı vesilesiyle, Şarku’l Avsat ‘gerçekçi siyaset’ doktrinini benimseyen Kissinger'ın mirası hakkında bir dizi uzman ve diplomatın görüşlerini aldı. 1969'da Ulusal Güvenlik Danışmanlığını yürüten Kissinger, 1973'te Başkan Richard Nixon döneminde Dışişleri Bakanlığındaydı.

Başkan Gerald Ford döneminde 1977'nin başlarına kadar bu görevde kaldı. Soğuk Savaş konseptinin mimarı George Kennan ve Almanya'nın yeniden birleşmesinin ardındaki iseim Hans-Dietrich Genscher ile aynı saftaydı.