Dünyanın tohumları "Kıyamet Günü" kasasına emanet

Norveç'le Kuzey Kutbu arasında kalan ücra bir takımadadaki karlı geniş alandan yükselen granit yapının tepesinde Kuzey Işıkları misali bir sanat enstalasyonu parıldıyor.

Burası, dünyanın en büyük mahsul çeşitliliği koleksiyonuna ev sahipliği yapan uzun sureli depolama tesisi Svalbard Küresel Tohum Kasası.

Şiddetli Covid-19 salgını gibi küresel felaket dönemlerinde, dünyanın tohum örneklerinin milyonlarca yedeğini saklayan sessiz bir emanet mabedi.

Svalbard tesisinde daimi personel bulunmadığından Kovid-19 salgını bu kasa için risk teşkil etmiyor.

Küresel Mahsul Çeşitliliği Vakfı İletişim Sorumlusu Cierra Martin, The Independent'a yaptığı açıklamada, "Böylesi kriz zamanlarında dünya bu güvenlik rezervlerine bel bağlıyor. Burada tohum kasasına ve onun gibi diğer tesislere duyulan ihtiyaç en belirgin hale geliyor" diyor; “İşler yolunda gittiğinde ve insanlar kendilerini huzurlu hissettiğinde, bir kenarda sigorta poliçesine sahip olmanın ne kadar kıymetli olduğunu unutmak kolaydır. Dünyanın dört bir yanında gıda ve tarım için sürekli küçük felaketler yaşanıyor. Tohum kasası gibi bir yedekleme tesisine duyulan ihtiyacı anlamak için küresel bir salgın yaşanmasına gerek yok.”

Kuzeyde uçakla gidebileceğiniz en uzak noktada yer alan Svalbard'a tarifeli bir uçuşla varmak mümkün olsa da söz konusu kasa halkın girişine kapalı bulunuyor. En fazla, görkemli kapısında bir selfie çekmeyi umut edebilirsiniz.

HER BİRİ YAKLAŞIK 500 TOHUMDAN OLUŞAN 1,5 MİLYON TOHUM ÖRNEĞİ

Bond'daki kötü karakter gibi dışarıdan şık görüntüsüne rağmen, dağın derinliklerine gömülmüş 130 metrelik su geçirmez bir tünelden ulaşılan bu kasa bir fabrika deposunu andırıyor.

Bir kayanın içine oyulan mekana, karanlık ortamı aydınlatmak için beyaza boyandıktan sonra "katedral" lakabı takıldı.

Metal raflar dünyanın her köşesinden tohum örneği kutularıyla tepeleme dolu.

Her biri yaklaşık 500 tohumdan oluşan 1,5 milyon tohum örneği 10 bin yıllık tarım tarihini bir araya getiriyor. Kasa, üç odada 4,5 milyon numune saklama kapasitesine sahip bulunuyor.

Yeni Zelanda'dan gelen ve üzerinde bu ülkenin bayrağını taşıyan tohum örnekleri, Tayland Prensesi'ne ait süslü bir kutunun yanında duruyor. Kuzey Kore'den kırmızı bir kutu ve Güney Kore'den tohumlar içeren bir başka kutu daha var.

Prens Charles, Highgrove'da yer alan Kraliyet Bahçeleri'ndeki çayırlardan Svalbard'a 27 yabani bitki türü gönderdi. Çeroki Halkı, tohum örneği veren ilk kızılderili kabilesiydi.

2015'te Peru'nun Cusco şehrinde yer alan Kutsal Vadi'deki Parque de la Papa'dan bir heyet, uzun süreli saklama için 750 patates tohumu veren ilk yerli topluluk oldu.

Svalbard jeolojik açıdan sağlam ve deniz seviyesinin çok üstünde yer alıyor. Soğuk iklim ve don tabaka, tohum örneklerinin eksi 18 derecede tutulduğu ve güç kaynağı kullanmadan donmuş halde kalabildiği anlamına geliyor.

Svalbard Küresel Tohum Kasası'nın sahibi, tesisi 9 milyon dolara (yaklaşık 59 milyon TL) inşa eden Norveç Krallığı. Küresel Mahsul Çeşitliliği Vakfı destek sağlıyor ve bu kasa baş döndürücü bir tohum örneği veritabanına sahip Nordik Genetik Kaynaklar Merkezi (NordGen) tarafından işletiliyor.

GELECEK 20 YIL İÇİNDE MAHSUL VERİMİNDE ÜÇTE BİR DÜŞÜŞ ÖNGÖRÜYOR

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) ve Uluslararası Tarımsal Araştırmalar Danışma Grubu (CGIAR) geçen yıl iklim değişikliğinin gıda üretimini önemli ölçüde etkileyeceği konusunda uyarıda bulunmuştu.

Aşırı hava koşullarında artış, daha yüksek sıcaklıklar, toprakta ilave tuzluluk, yeni haşereler ve hastalık salgınları nedeniyle iklim krizi çiftçilerin dayanıklı mahsul üretme kabiliyetini olumsuz etkiliyor. Bazı tahminler gelecek 20 yıl içinde mahsul veriminde üçte bir düşüş öngörüyor. Bu da kıtlık ve yiyecek sıkıntısına yol açabilir. Bugün dünyada 820 milyondan fazla insan yetersiz besleniyor.

Gıda talebi üzerindeki baskılara ek olarak, dünya nüfusunun önümüzdeki 30 yıl içinde 2 milyar artarak yaklaşık 10 milyarı bulması bekleniyor.

Mahsul çeşitliliğine gitmek, iklim değişikliğine ve onun sayısız sonucuna karşı ekinlerin daha dirençli olmasını sağlayarak bir çözüm sunabilir.

Dünyadaki bin 700'ün üzerinde gen bankası da kırılganlıktan payını alırken iklim değişikliği krizi onlar için de risk teşkil ediyor.