"Rusya'nın Google'ı" Yandex'in satışı ne anlama geliyor?

Rusya'nın en önemli teknoloji şirketlerinden Yandex, dün yaptığı açıklamayla ülkedeki tüm varlıklarını 5 milyar dolar karşılığında sattığını duyurdu.

Yandex'in Rusya'dan çekilişi Ukrayna savaşının ardından ülkede görülen en büyük şirket çıkışlarından biri olarak kayda geçti.

Yandex'in satışının 18 ay süren müzakerelerin ardından geldiği gerçekleştiği ifade edildi.

Sıklıkla "Rusya'nın Google'ı" olarak anılan şirket, Ukrayna savaşının ardından Kremlin'in otoriter politikalarıyla Batı'nın Rus ekonomisine uyguladığı yaptırımlar arasında kalmıştı.

Satışın, Yandex'in yeni nesil işlerini olası yaptırımlardan korumak amacıyla gerçekleştirildiği düşünülüyor.

Satış anlaşması kapsamında Yandex'in Hollanda merkezli ortağı YNV'nin Rusya'daki tüm operasyonlarını bir grup Yandex yöneticisine ve Rus yatırımcıya satmasına karar verildi.

Satışla birlikte Yandex, kuruluşundan itibaren ilk kez tamamen Rus kurumlarının kontrolüne girmiş oldu.

Rusya Parlamentosu Enformasyon Politikaları Komitesi Başkan Yardımcısı Anton Gorelkin konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Bu satışın, Yandex'in Batılı teknoloji devlerinin kontrolüne girme tehdidinin belirdiği birkaç yıl önce gerçekleşmesini istiyorduk. Yandex bir şirketten fazlasıdır ve tüm Rus toplumunun bir varlığıdır" diye konuştu.

YNV, geçen yıl ocak-eylül periyodunda elde ettiği gelirin yüzde 95'ini Rusya'daki operasyonlarından kazanmıştı.

Yandex'in popüler internet tarayıcı hizmeti ve Rusya'nın en çok kullanılan yemek sipariş ve taksi uygulamalarının da satışa dahil edildiği belirtildi.

Yapay zeka alanında çalışmalar yürüten 4 bağlantılı şirketinse YNV bünyesinde kalacağı ifade edildi.

YNV'den konuyla ilgili yapılan açıklamada, satışla birlikte yapay zeka şirketlerinin sahipliğinin Rusya'yla bir bağlantısı kalmadığı ve bu şirketlerin büyümesinin önünün açıldığı vurgulandı.

YNV bünyesinde kalan 4 yapay zeka şirketinin, arabalardaki oto-pilot özelliği, bulut teknolojisi ve makine öğrenmesi üzerine çalıştığı biliniyor.

Anlaşmanın tamamen hayata geçmesi için Rus hükümeti tarafından onaylanması gerekiyor.

Konuyla ilgili bir açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, "Bizim için önemli olan şirketin ülke içinde faaliyetlerini sürdürmesi. Anlaşma onaylanırsa, şirketin en büyük ortağı mevcut Rus yöneticiler olacak. Bu da ayrıca önemli" diye konuştu.

Ukrayna savaşının ardından en az üç üst düzey Yandex yöneticisi işgali kınayan açıklamalar yapmış, şirketin binlerce çalışanı da Rusya'yı terk ederek uzaktan çalışma modeline geçmişti.

Buna karşın şirketten gelen savaş karşıtı açıklamalar da Yandex'i Batı yaptırımlarına karşı korumadı.

Avrupa Birliği işgali takip eden aylarda, Yandex'in kurucusu Arkadi Voloj ve yardımcı CEO'su Tigran Kudaverdiyan'a yaptırım uygulama kararı almıştı.

İsrail'de yaşayan Voloj, ağustosta yaptığı açıklamada, kendisine yönelik yaptırımların hatalı olduğunu savunmuş ve, "Rusya'nın Ukrayna'yı işgali barbarca ve kategorik olarak buna karşıyım" ifadelerini kullanmıştı.

Voloj yaptırım kararlarının ardından YNV'yle olan tüm resmi bağlarını koparmıştı ancak halen şirket hisselerinin yüzde 8'lik dilimini elinde tutmaya devam ediyor.