NASA, Voyager 1'deki sorunun kaynağını nihayet buldu

NASA, Voyager 1'de kasımdan beri yaşanan problemin kaynağını buldu. Uzay aracındaki bir bilgisayarın bellek sorunu yaşadığı anlaşıldı.

Yıldızlararası uzayı araştıran Voyager 1, kasımda Dünya'ya anlaşılmaz veriler göndermeye başlamıştı. NASA, 0 ve 1'ler şeklinde gelen verilerin bir döngüye sıkışmış gibi tekrar ettiğini açıklamıştı. Aralıkta da uzay aracıyla iletişim kaybedilmişti.

Sorunun Voyager 1'deki Uçuş Veri Alt Sistemi (Flight Data Subsystem / FDS) adlı, bilimsel ve mühendislik verilerini Dünya'ya göndermekten sorumlu bilgisayardan kaynaklandığından şüphelenen ekip 1 Mart'ta araca farklı bir komut göndermişti. FDS'nin farklı yazılım dizilerini çalıştırmasını amaçlayan bu komut sayesinde Voyager 1'le aylar sonra düzgün iletişim kurulmuştu.

Marttaki hamleyle FDS belleğinin dökümüne ulaşan araştırmacılar, problemin buradan kaynaklandığını tespit etti. 4 Nisan'da yaptığı açıklamada NASA "Ekip, dökümdeki verileri kullanarak FDS belleğinin yaklaşık yüzde 3'ünün bozulduğunu ve bilgisayarın normal işlemlerini gerçekleştirmesini engellediğini doğruladı" diye belirtti.

Ekip, FDS belleğinin bir bölümünü depolamaktan sorumlu bir çipin arızalandığından şüpheleniyor. Öte yandan bu bozulmanın nedeni henüz bilinmiyor. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi iki ihtimal olduğunu ifade ediyor:

Çip, uzaydan gelen enerjik bir parçacık tarafından vurulmuş olabilir ya da 46 yılın ardından yıpranmış olabilir.

Voyager 1'in Dünya'ya uzaklığı sorunların çözülmesini zorlaştıran bir etmen. Uzay aracıyla 20 milyar kilometreden fazla bir mesafeden iletişim kuran NASA'nın bir radyo sinyalinin Voyager 1'e ulaşması 22,5 saat sürüyor.

NASA uzun zaman alsa bile uzay aracının tekrar faaliyete geçebileceğini aktardı:

Haftalar veya aylar sürebilir fakat mühendisler, FDS'nin kullanılamaz haldeki bellek donanımı olmadan normal şekilde çalışacak bir yol bulabilecekleri konusunda iyimser. Bu da Voyager 1'in bilim ve mühendislik verilerini tekrar göndermeye başlamasını sağlayacak.

1977'de uzaya fırlatılan Voyager 1'in ilk görevi Güneş Sistemi'ni keşfetmek ve Jüpiter'le Satürn'ü ziyaret etmekti. 2012'de yıldızlararası uzaya giren uzay sondası, Güneş Sistemi'nin dışındaki keşfedilmemiş bölgeye giren insan yapımı ilk nesne oldu. İkizi Voyager 2 ise yıldızlararası uzaya 2018'de girdi.