Burak Erkut: “Covid-19’un 9 Mayıs’tan itibaren biteceğini tespit ettik”

Ekonomist Burak Erkut, fikrin Meftun Orkun’a, verilerin ise Buğra Gazioğlu’na ait olduğunu işaret ettiği bir çalışmada, Covid-19’un 9 Mayıs’tan itibaren biteceğini tespit ettiklerini vurguladı.

Konuyla ilgili sosyal medyadan paylaşım yapan Burak Erkut, “Elimizdeki verilere ve istatistiksel modelimize göre, KKTC’nde Covid-19’un 9 Mayıs 2020 tarihinden itibaren biteceğini tespit ettik” ifadelerini kullandı.

Kendilerine, Covid-19’un ne zaman biteceği yönünde sorular geldiğini aktaran Erkut, “Bu soruya netlik kazandırmak için istatistik biliminin ve bilgisayar programcılığının ortaya koyduğu olanaklardan yararlanarak bir model hazırladık” cümlelerini kullandı.

SIR MODELİ…

Covid-19’un seyriyle ilgili dünya genelinde kullanılan SIR modeli diye bir model olduğunu belirten Burak Erkut, şunlara dikkat çekti: “Nedir bu SIR? Elimizde üç grup var, Şüpheliler, Covid-19 olanlar ve iyileşenler. Şüpheliler belli bir oranda (b) Covıd-19 oluyor ve bunlar da belli bir oranda (c) iyileşiyor.

Bu sürecin diferansyiel denklemler (differential equations) yoluyla modellenmesine de SIR modeli diyoruz.

Bu modelleme yöntemi, son zamanlarda COVID-19 için kullanılsa da daha uzak bir geçmişi olan bir yöntem. İşte bu yöntemin tespit ettiği eğrinin seyrini, ekteki grafikte görebilirsiniz.

9 MAYIS…

Burada y ekseni vaka sayısı, x ekseni de tarihleri göstermektedir. Koyu yeşil noktalar, çeşitli tarihlerdeki vaka sayılarıdır. Bu eğri, mevcut verilerin dinamiğiyle ilerlediği takdirde vaka sayısının 0 olduğu, yani eğrinin yatay çizgiyi kesip y=vaka sayısı=0 değerini aldığı gün 9 Mayıs 2020 tarihidir (kırmızı ile işaretlenen nokta).
Elbette bu noktada istatistiksel modellerin varsayımlar üzerine kurulduğunu ve elimizdeki verilerin ülke genelindeki vaka sayısına eşdeğer olarak küçük bir sayı olduğunu belirterek, bu tarihe bir “koşullu öngörü” olarak bakmamız gerektiğini vurgulamak istiyorum.

Diğer bütün öngörülerin ve modellerin kaderi de koşullu öngörü olmaktan geçiyor. Bir diğer husus da bu modelin dıştan gelecek yeni bir vakanın olası etkisini ölçmektense sadece ŞİMDİKİ durumu ortaya koyduğudur, belirtelim.

Herkese, bu çalışmaya katkıda bulunan değerli ekibimiz yani fikri veren Meftun Orkun, verileri hazırlayan Buğra Gazioğlu ve uygulamacı şahsım adına, sağlıklı günler diliyorum. Tedbirlerden vazgeçmeyin, ışığa az kaldı, yarıda bırakmayın”