Kaan Kutlay: 2019 yılı otel doluluk oranlarının gerisinde fakat 2022 yılı doluluk oranlarının önündeyiz

Ekonomist Kaan Kutlay, 2019-2020 yılları otellerin doluluk oranları ile 2023 yılındaki doluluk oranları arasında kıyaslama yaparak Kıbrıs Postası’na değerlendirmelerde bulundu.

“2019 YILININ DOLULUK ORANLARININ GERİSİNDE FAKAT 2022 YILININ ÖNÜNDEYİZ, TOPARLANMA SÜRECİ DEVAM EDİYOR”

Verilere göre hala daha 2019 yılı doluluk oranlarının gerisinde olunduğunu kaydeden Kaan Kutlay, “Fakat 2022’nin ilerisinde olduğumuzu ve toparlanmanın devam ettiğini göstermektedir” şeklinde konuşarak, yaz dönemi için uygulanacak doğru politikalar ile 2019’un önüne geçilebileceğini vurguladı.

Kutlay, KKTC gibi küçük ada ekonomilerinde hizmet sektörlerinin önemli yer tutmakta olduğundan bahsederek, “KKTC İstatistik Kurumu’nun açıkladığı 2022 hane halkı İşgücü Anketi’ne göre hizmetler sektörünün, işgücündeki payı yüzde 77,5 olmuştur” dedi.

Hizmetler sektörü deyince akla doğal olarak iki lokomotif sektör olan turizm ve yükseköğrenimin gelmekte olduğuna değinen Kutlay, özelikle pandemi ile birlikte turizm sektörünün önemli yaralar aldığının altını çizdi.

“2020 YILINDA KKTC EKONOMİSİ YÜZDE 16,2 DARALMIŞTIR”

“2020 yılında KKTC ekonomisi yüzde 16,2 daralmıştır... Bunun temel nedeni ülkeye girişlerin yüzde 77,8 ve otellerde konaklayan kişi sayısının yüzde 78,7 azalmasıdır” diyen Kutlay, pandeminin KKTC ile aynı özellikleri taşıyan diğer ülkeleri de etkilediğini belirtti.

“Örneğin 41 kumarhanesi olan Macau Özerk Bölgesi (yüzde 56,3), Bahamalar (yüzde 16,3), Barbados (yüzde 17,6), Dominik (yüzde 16,7), Fiji (yüzde 19), Maldivler (yüzde 32), Panama (yüzde 17,9), Turks and Caicos adaları (yüzde 26,8) daralmıştır” diyen Kutlay, pandemi döneminin yani 2020 yılının tüm dünya turizmi için dönüm noktası olduğunun altını çizdi.

2019 Ocak-Mart aylarında ülkeye giren yolcu sayısının ‘364 bin 745’ olduğunu ifade eden Kutlay, 2023 yılının aynı döneminde ise bu rakamın ‘338 bin 46’ olarak gerçekleştiğine vurgu yaptı.

Kutlay, “2019 yılı Ocak-Mart dönemi ortalama doluluk oranı yüzde 32,73 iken bu oran 2023 Ocak-Mart döneminde yüzde 27,6’ya düşmüştür” şeklinde konuşarak, 2019 ve 2022 yılları kıyaslandığında ise 2019’da 4 milyon 456 bin 543 olan geceleme sayısının 2022’de 3 milyon 747 bin 29 kişi olarak gerçekleştiğini kaydetti.

Bayram süreçlerinin otellerin doluluk oranları açısından önemli bir gösterge olduğuna değinen Kutlay, “2022 Ramazan Bayramı’nda ortalama doluluk oranı yüzde 61, 2023’de yüzde 59 olarak gerçekleşti” dedi.

“VATANDAŞLARIMIZ BU BAYRAMDA DAHA DÜŞÜK TALEP GÖSTERDİ”

Büyük otellerde aynı doluluk oranı yakalanırken küçük otellerde yüzde 3’lük bir düşüş gerçekleştiğinin altını özellikle çizerek, “Yerli vatandaşlarımızın göreceli olarak bu bayramda daha düşük talep gösterdiğini söyleyebiliriz. Bunun nedenleri bayram tatilinin kısa olması ve ekonomik şartlar olabilir” şeklinde konuştu.

Kutlay, 2019 bayram dönemindeki doluluk oranının yüzde 69 olarak gerçekleştiğini söyleyerek, bu düşüşün temel nedenleri arasında bu yılki bayramın 2. ve 3. günlerinin hafta sonuna denk gelmesi olabileceğini de ifade etti. Kutlay, “2019’da verilen idari izin ile bayram 9 gün olarak gerçekleşmişti” dedi.

“UÇAK BİLET FİYATLARI MAKUL SEVİYELERE GELMELİDİR”

Kutlay, “Doğru politikalardan kastım mutlaka uçak bilet fiyatları makul seviyelere gelmelidir” şeklinde konuşarak, Turizm Bakanlığı’nın eldeki kısıtlı kaynaklar ile tanıtım fuarlarına katılmaya çalışmakta olduğunu da dile getirdi.

Yaşanan ekonomik şartlardan dolayı bu gibi harcamaların vatandaşların gözünde gereksiz olarak görülebileceğin ama unutulmaması gereken bir şey olduğunu söyleyerek, “Tanıtım yapmadan ülkemize gelecek olan turistlerin çoğu kumar turizmi için gelecektir” dedi.

Mutlaka tanıtımda harcanan kaynakların verimliğinin karar vericiler tarafından dikkatle incelenmesi gerektiğini söyleyen Kutlay, doğru pazarlara göre strateji belirlenmesinin de öneminin büyük olduğuna değindi.

“Turizm de en önemli rakiplerimiz Güney Kıbrıs ve Türkiye... KKTC’nin bu iki rakibine göre tanıtıma daha az mı yoksa daha fazla mı ihtiyacımız vardır?” sorusunu soran Kutlay, ‘bu iki ülkenin tanıtım bütçeleri ne kadar, bizim ne kadar?’ şeklindeki sorgulamasını yaptı.

“Bizimki sadece 20 milyon TL yani yeni kurlar ile 1 milyon Euro’dan az!” diyen Kutlay, günümüzde artık teknoloji sayesinde ücretsiz veya düşük ücretli tanıtımlar da yapmanın mümkün olduğunu hatırlatarak, bunların Turizm Bakanlığı yetkilileri tarafından etkin ve verimli kullanılması gerektiğini ifade etti.

"TURİZM ÜLKE TİCARETİ AÇIĞININ YÜZDE 67’SİNİ FİNANSE EDEN SEKTÖRDÜR”

Kutlay, son olarak “Ekonomimizi hep 2019 ile kıyaslıyoruz ya, o yılda ticari açığımız 1 milyar 499 milyon, turizm gelirleri ise 1 milyar 4 milyon olarak gerçekleşmişti” şeklinde konuşan Kutlay, konuşulan sektörün ülke ticareti açığının yüzde 67’sini finanse eden sektör olduğunun unutulmaması gerektiğini kaydetti.