Şükrü Umarbeyli: Döviz girişi olmaması halinde kur yukarıya doğru gidecek

Ekonomist Yrd. Doç. Dr. Şükrü Umarbeyli, İsrail’in Gazze’ye saldırıları kapsamında ekonomiyi Kıbrıs Postası’na değerlendirdi.

Savaşın Gazze dışına yayılması İran’ın da dahil olması durumunda işin boyutunun çok değişeceği gibi göründüğünü kaydeden Umarbeyli, jeopolitik risklerin fazla olmasının altını çizdi; ne geleceğin ne de ekonominin tahmin edilemeyeceğini kaydetti.

“Her an her şey olabilecek bir coğrafyada kaderimiz ile birlikte yaşıyoruz” diyen Umarbeyli, ekonomik olarak Türkiye’nin de darbe alacağını söyledi.

Umarbeyli, “Deprem yükü var ve zaten bu yük için ağır vergiler de devrede, ayrı bir ikinci bütçe yapılmış durumda bir de bu yük binerse hesabını siz yapın. Gelecek yılki yerel seçim bütçeleri vs. derken çok karışık ve ağır bir ekonomik süreç bizleri bekliyor” dedi.

Savaşın uzun sürecek gibi göründüğünü belirten Umarbeyli, “Kudüs kimdeyse dünyayı o yönetir” sözüne işaret ederek, Filistin topraklarının zamanla İsraillilere satılarak Filistin’in elinde toprak kalmayacak seviyeye geldiğini kaydetti.

Umarbeyli, “Gelecek yüzyıllarda da Kıbrıs’ta da İsraillilerin gözü olabilir” uyarısında da bulundu.

Türkiye’nin enerji ithalatı yapan ülkelerden biri olduğunu belirten Umarbeylli, petrol ve doğalgaza yıllardır büyük paralar ödendiğini söyledi. Oynayan petrol fiyatlarının ekonomik yükü daha da artırdığını belirten Umarbeyli, İtalyan borsasının önemine değindi; “Bizim için önemli olan İtalyan Borsa’sı oradaki arz ve talebe göre bu işler şekilleniyor” dedi.

Umarbeyli, brend petrolün düşmesine rağmen benzin fiyatlarının ucuzlamamasının nedeninin İtalyan borsası olduğuna vurgu yaptı.

Savaş olan bölgelerde tedirginlik ve belirsizlik olduğunu, yabancı uyruklu kişilerin tatil seçimlerinin de değişebileceğini öngören Umarbeyli, turizmin büyük bir darbe alabileceğini söyledi. Yabancı yatırımcıların yatırım için soğuk göründüğünü kaydeden Umarbeyli, savaş bölgelerinde tedirginlik olduğunun altını çizdi.

Ekonomik değerlendirmelerini sürdüren Umarbeyli, Amerika’da güvenilir limanda faizlerin yüzde 5 seviyelerinde paranın ise sabit olduğunu kaydetti. “Amerika’da bizdeki gibi kur riski yok” ifadesini kullanan Umarbeyli, “Türkiye’de yüzde 30 rahat faiz ile kâğıt alabilirsiniz. Peki kur da bu seviyelere yakın bir artış gösterirse elde var sıfır! Yani kur riski de var yabancı yatırımcı bu durumdan çok emin olamıyor ve riskli buluyor.

Dövizi baskılamak gerekiyor ama ülkede de dolarizasyon da var. Savaş kaygıları ve belirsizlik de cabası risk daha da artacak gibi görülüyor” dedi.

Enflasyon yüzde 61, faiz yüzde 35 seviyesinde giderken yıl sonu politika faiz beklentisinin yüzde 5 daha artıp yüzde 40 seviyelerinde durması yönünde şekillendiğini anlatan Umarbeyli, döviz girişi olmaması halinde talepten dolayı kurların yukarıya doğru gideceği uyarısında bulundu.

“Daha agresif bir faiz artışı gerekecek; çünkü başka türlü döviz kurlarını tutabilecek bir gücümüz olmayacak” vurgusunu yapan Umarbeyli, savaş daha da genişleyip uzarsa şayet, mevcut risklerden dolayı yüzde 35-40 politika faizi seviyelerinin asla yeterli olmayacağını kaydetti.

26 Ekim tarihinde Türkiye’deki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının büyük önem taşıdığını belirten Umarbeyli, mevduat ve kredi faizlerinin artacağına işaret etti. Umarbeyli, “Atılacak adımlar önemli şimdiden 2024 yılının B planının yapılması gerekiyor. Yeni ekonomi politikaları devreye alınıp olacaklar olmadan büyük resme bakmak gelecek yıllar için büyük önem taşıyacaktır” ifadelerini de sözlerine ekledi.