Cyprus Mail'den çarpıcı makale "BM de Haziran sonunu doğal takvim olarak kabul ediyor"

24 aydır devam eden Mustafa Akıncı-Nikos Anastasiadis sürecinde bugün planlanmış görüşmelerin dördüncüsü ve en kritiği yapılırken, güneyin etkin gazetelerinden Cyprus Mail'in başyazısına göre Rum Lider son aşamaya geçmeye hazır değil. Bugün yayımlanan yazıya göre, Rum Liderin seçim sürecine odaklı olduğu vurgulanırken, Akıncı'nın sık sık tekrarladığı 'doğal gaz kazılarının başlayacağı Temmuz öncesi Haziran sonunun doğal takvim' olduğu konusunda BM'nin de hemfikir olduğu ifade edildi. Gazete bu iddiasını Espen Barth Eide'nin sözcüsü Aleem Sıddık'ın 'top artık liderlerin sahasında' sözleri ile destekliyor. Sıddık BM'nin liderleri desteklemeye devam edeceğini söyledi.

Öte yandan gazete bugünkü görüşmeden bir sonuç alınmaması durumunda BM'nin 'görüşmeleri bitirme' yönünde herhangi bir açıklama yapmasını da beklemediğini yazdı. Başyazıda en olası senaryonun liderlerin bir iki görüşme daha planlaması yapması olduğunu yazdı.

Makale ise şöyle:

"Tarihi önceden belirlenen liderler görüşmelerinin dördüncü ve sonuncusu bugün gerçekleşiyor, ancak kimse ileride ne olacağına dair bir şey söyleyemiyor. Tıkanıklık olduğu mu açıklanacak, Kıbrıs sorununa ilişkin düzenlenecek olan uluslararası konferansın tarihi mi belirlenecek yoksa birkaç tane daha liderler toplantısı mı planlanacak?

Liderlerin hiçbiri, müzakereleri bırakmakla suçlanmanın sorumluluğunu üstlenmek istemeyeceklerinden ve BM olağanüstü bir ilerlemenin sağlandığı ve geriye bir tek son safhayı tamamlamanın kaldığı bir süreci sona erdirmek istemediği için en olası senaryo üçüncüsüdür.

BM sözcüsünün gazetemize yaptığı yorumlardan, BM Özel Danışmanı Espen Barth Eide'nin bugün herhangi bir ilerleme kaydedilmese bile müzakerelerin sona ermesi yönünde bir çağrıda bulunmayacağı net bir şekilde anlaşılmaktadır. Aleem Sıddık, "Liderleri, istedikleri sürece kendilerini desteklemeye devam edeceğiz" diyerek şöyle devam etti: "Eide, sürecin liderlerin önderliğinde devam edeceği gerçeğine sadık kalmaktadır."

BM'in tutumunun esas işareti, Sıddık'ın "top liderlerde" şeklindeki yorumunda gizliydi. Diğer bir deyişle, süreci canlı tutma ya da bitirme sorumluluğu iki lidere aitti. Son aşamada olan süreci ilerletmek için Anastasiadis ve Akıncı'nın üzerinde baskı kuruyor olması bakımından, bu mevcut şartlar altında Eide'nin yapmış olduğu çok akıllı ve doğru bir hamleydi.

Bundan, tıkanıklık durumunda kendilerinin de sorumlu olacağı gibi net bir anlam çıkmaktadır. Bu, aynı zamanda Anastasiadis hükümetinin Eide'nin sürece hakemliği getirmek istediği iddiasının doğru olmadığını açığa çıkarmıştır. BM, yalnızca hakemlikten kaçınmakla kalmıyor ayrıca süreci ilerletmek için öncülük etme konusunda da hazırlıklı görünmüyor. Sıddık'a göre, Birleşmiş Milletlerin rolü, liderlerle birlikte yürümektir; "ne önlerinde ne de arkalarında".

Liderler yürümeyi bıraktıklarında, muhtemelen BM de duracak ve bu sürecin sonu olacak ancak hiçbiri henüz buna hazır görünmüyor. Liderler muhtemelen farklı yönlerde yürümeye devam edeceklerdir, ancak bu durum Anastasiaidis'in tercih ettiği gibi çok uzun sürmeyecek, çünkü Kıbrıs Münhasır Ekonomik Bölge'sinde araştırma sondajının Temmuz ayında başlaması planlanmıştır. Akıncı'nın bu sondaj çalışmaları devam ederken müzakere masasında oturmaya devam etmesi mümkün görünmüyor ve tehditkar uyarılar yayımlayan Türkiye'nin de nasıl tepki vereceğini kimse bilmiyor.

Birçok bilinmeyen var, ancak Akıncı, Haziran ayının sonunu gayriresmi bir son tarih olarak gördüğünü açıkça belirtti ve öyle görünüyor ki BM de bu görüşe karşı çıkmıyor. Müzakerelerin ilanihaye devam etmesini sağlamak istediği için masada görüş ayrılıklarını ön plana çıkaran Anastasiadis, son aşamayı tamamlamama kararını verdiğinden, bu durumu nasıl yöneteceğine birkaç hafta içerisinde karar vermek durumundadır."