"Ertesi gün" tartışma yarattı

Türkiye'de yeni bir düzenlemeyle "ertesi gün hapı" olarak bilinen ve korunmasız cinsel ilişki sonrasında gebe kalınmasını önlemeye yönelik Norlevo adlı ilacın satışı reçeteye bağlandı.

Uygulama öncesinde eczanelerde serbest olarak satılan ancak yeni düzenleme sonucunda doktor kontrolünde ve reçeteye bağlı olarak alınabilecek ilaç konusundaki gelişmeler Türkiye'de yankı uyandırdı. Özellikle sosyal medyada büyük tepkiler yer aldı.

İlacın istenmeyen gebeliğin önlenmesi konusundaki etkisinin yanı sıra kadın bedenine ve sağlığına etkileri de tartışma konusu oldu.

Ülkemizde reçetesiz satılan ilaç konusunda Sağlık Bakanlığı yetkilileri, eczacılar, kadın doğum uzmanları ve kadın hakları aktivistleri ilacın reçetesiz satılması ve riskleri konusunda ise zıt görüşlerde.

Kıbrıs Postası'na konuşan Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Dairesi Müdürü Ayden Kutalp ilacın reçetesiz satılmaması gerektiğine işaret ederek eczacıları işaret etti. Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği Başkanı Fatma Azgın ile Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Münür Şago ilacın reçetesiz satılmasına destek belirtti. Riskler konusunda ise Fatma Azgın ile FEMA aktivisti Fezel Nizam ilacın sık kullanımının kadın sağlığını etkileyebileceğine dikkat çekerken, Op. Dr. Şago kürtaja karşı bir alternatif olarak nitelendirdiği ilacın yine kürtaja oranla daha az risk taşıdığına vurgu yaptı.

ECZACILIK DAİRESİ MÜDÜRÜ AYDEN KUTALP "REÇETESİZ SATILMAMALI"

Sağlık Bakanlığı'na bağlı İlaç ve Eczacılık Dairesi Müdürü Ayden Kutalp, öncelikle Norlevo'nun bir ilaç olduğunun ve Eczacılık ve Zehirler Yasası (Fasıl 254) uyarınca reçetesiz satılmaması gerektiğinin altını çizerek, Kıbrıs Türk Eczacılar Birliği ile tüm eczacıları bu konuda sorumlu davranmaya çağırdı.

Türkiye'den ilaç firması Abdi İbrahim'in üretimi olan ilacın ülkeye eczaneler ve ecza deposu aracılığıyla getirildiğini vurgulayan Ayden Kutalp, "İlaç ruhsatı olan bir ilaçtır ve prosedür gereği normal olarak reçeteyle satılması gerekir. Bu konuda eczacıların sorumlu davranması gerekir "dedi.

KIBRIS TÜRK ECZACILAR BİRLİĞİ BAŞKANI FATMA AZGIN "FAZLASI ZARAR"

EN ÇOK GENÇLER KULLANIYOR

Azgın, bu ilacın ülkemizde sanıldığı gibi yaygın bir kullanımı olmadığını, kendisinin genellikle üniversite öğrencileri tarafından tercih edilen bir ilaç olduğu gözleminin bulunduğunu ifade ederek, "Hiçbir zmana bizim öyle 14-15 yaşında müşterilerimiz olmadı. En çok üniversite öğrencileri başvuruyor ama küçük yaşlara hiç rastalamadım, hatta evli çiftlerin başvurduğunu görüyoruz" dedi.

İlacın bilinçli kullanıldığı kanısını belirten Azgın, "Buradaki müşteri porfilimiz çok okumuş, eğitim düzeyi yüksek insanlar. Eczacıya danışır, ilacın prospektüsünü okur, internete girip araştırır. Bizde eczacılar da eczanelerinin başındadır ve insanlar eczacılara danışır" diyerek, ülkemizdeki kadınların iyi eğitimli olmalarına bağladı.

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI OP. DR. MÜNÜR ŞAGO "KÜRTAJ DAHA RİSKLİ"

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Münür Şago ise Norlevo'nun istenmeyen gebeliklerin önlenmesinde kadınlara alternatif sağladığını, östörejen içermediği için de özel bir riskinin olmadığını belirtti.

İlacın yumurtlama dönemine denk gelen hamilelik riskleri sırasında alınabileceğinin, bu nedenle de sık kullanımı gerektirmeyen bir ilaç olduğunun altını çizen Münür Şago,doktor reçetesi gerektirmeden alınabilecek ilaçlardan biri olarak belirttiği Norlevo'nun reçeteye gerek duyulmadan satılmasının uygun bir yöntem olduğunu da vurguladı.

Şago, ilacın istenmeyen gebelikleri önlemede yüzde yüz etkili olmadığını da belirterek, "Başka şansınız yoksa hiç yoktan iyidir. Bir kadın kürtaj olacağına bunu içsin, kürtaj daha riskli birşeydir" diye konuştu.

FEMA AKTİVİSTİ BİYOLOG FEZEL NİZAM "GELECEK NESİLLER DE RİSK ALTINDA"

FEMA (Feminist Atölye) aktivisti Biyolog Fezel Nizam da hormon içeren ilaçların belirtilen düzeyin üstünde kullanımının sadece kullananı değil, gelecek nesilleri de etkileyecek kalıcı hasarlara yol açabileceğini vurguladı.

Genetik ve bazı kimyasalların insan kromozomuna olan kalıcı hasarları üzerine yüksek lisan eğitimi olan Fezel Nizam, "Genel olarak bu tarz ilaçların hormon içerikli ilaçlar olmalarından dolayı, belirli dozlar haricinde kullanılmalarının insan sağlığına zararlı olduğunu ve kromozom boyutunda bazı hasarlara yol açabileceğini biliyorum. Kromozom kırıkları meydana gelir ve sonraki nesillerde bazı kalıcı hasarlara yol açabilir. Ertesi gün hapları daha çok hormon içerikli olmalarından dolayı fazla kullanımı hormonal düzeni de bozar. İlerleyen vadede adet döngüsüne, kist oluşumuna ve kansere yol açabilir" dedi.

"LİSELERDE CİNSEL EĞİTİM VERİMELİ"

Ertesi gün haplarının bilinçsiz kullanımının cinsel eğitimin olmamasıyla ilişkili olduğunu, bununla birlikte kürtajın toplumsal algıda kötü bir tecrübe olarak yerleşmesinin de ertesi gün haplarının bilinçsizce tüketilmesine yol açtığını vurgulayan Nizam, "En önemlisi cinsel eğitim dersinin liselerde veriliyor olmasıdır. Elzem olan cinsel eğitim, korunma, kadın bedeni erkek bedeniyle ilgili eğitimin prosedürün içerisinde yer almasıdır. Bununla birlikte 2 ve 3. basamakta ise ailelelere de bir eğitim verilmesi gerektiğine inanırım. Onları yönlendirebilmek adına en azından. Ailelerin de çocuklarla aynı yolda yürüyebilmesi önemlidir. Bunun haricinde ilacın satılmasıyla ilgili kısıtlamalar getirilebilir ya da yan etkileriyle ilgili toplumu bilgilendirecek çalışmalar yapılması gerekir. Kürtajla ilgili olan önyargıların kırılması da gerekir ki insanlar daha güvenli olanları tercih etsin. Kürtajın kadınların bilinçaltında kötü etki bırakmasından dolayı maalesef bu ilaçların kullanılması kötü sonuçlar doğurabiliyor" şeklinde konuştu.

Fezel Nizam, yakın geçmişte Hindistan'da düzenlenen Güvenli Kürtaj eğitimine katıldığını da ifade ederek, güvenli kürtaja ulaşamayan kadınlar için özellikle az gelişmiş ülkelerde daha az riski olan alternatif ilaçlar kullanıldığının da altını çizdi.