Psikedelik kurbağa zehri, geleceğin antidepresanı olabilir

LSD ve halüsinojen mantarlarlardaki psilosibin gibi psikedelik uyuşturucuların zihin hastalıklarını tedavi etme potansiyeli üzerine yapılan çalışmalar son yıllarda hız kazandı. Örneğin geçen yıl yapılan bir araştırmada Colorado Nehri kurbağasının zehrindeki 5-MeO-DMT gibi çeşitli psikedelik maddeler tüketen kişilerin anksiyete ve depresyon semptomlarında iyileşme kaydedilmişti. 

Zehrindeki bileşiğin halüsinasyona yol açtığı uzun süredir bilinen bu kurbağa, aynı maddeyi derisinden de salgılıyor. ABD'li yetkililer 2022'de, zehrin ölümcül etki de yaratabileceğini vurgulayarak halka kurbağaları yalamama çağrısı yapmıştı.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da dün yayımlanan araştırmayı yürüten ekip, bu kurbağaların zehrindeki 5-MeO-DMT bileşiğinin düzenlenmiş bir formunu inceleyerek tedavi amaçlı kullanma yollarını aradı.

Psikedelik maddelerin beyindeki 5-HT2A adlı serotonin reseptörünü uyararak halüsinasyon yarattığı önceki çalışmalarda bulunduğundan, bilim insanları genellikle bu reseptör üzerine çalışıyor. Fakat kurbağa zehrindeki 5-MeO-DMT, 5-HT1A adlı diğer serotonin reseptörüyle de etkileşime giriyor. 

Bilim insanları, maddenin bu reseptörlerle ilişkisini anlama amacıyla 5-MeO-DMT'nin çeşitli varyantlarını üreterek yaratacakları etkiyi gözlemledi. 5-HT1A reseptörünü güçlü bir şekilde uyaran bir varyant elde eden araştırmacılar bunu depresyon ve anksiyete belirtileri gösteren farelerde denedi. 

Maddenin düzenlenmiş formu, antidepresan ve anksiyete ilaçlarının etkisini yaratırken farelerde psikedelik etkiler gözlemlenmedi. Çalışmanın ortak yazarı David Lankri bulguları şöyle açıklıyor: 

Psikedelik reseptörü neredeyse tamamen 'yok sayan' seçici bir bileşiğin depresyon ve anksiyetede etkili bir tedavi seçeneği olabileceğini gösterdik.

5-MeO-DMT bileşiğinin, 5-HT1A reseptörüne karşı 800 kat daha seçici olduğu kaydedildi. Yeni araştırma bu reseptörün daha fazla incelenmesi gerektiğini vurgularken çalışmanın bir diğer yazarı Daniel Wacker şöyle diyor:

Bulgularımız 5-HT2A dışındaki reseptörlerin, psikedeliklerden kaynaklanan davranışsal etkileri düzenlemekle kalmayıp, aynı zamanda bunların terapötik potansiyellerine de önemli ölçüde katkı sağlayabileceğini gösteriyor.

Sonuçlar zihin sağlığı tedavilerinde yeni ve belki de daha etkili ilaçların üretimi açısından umut verici olmakla beraber, bu sonuçların insanlarda da görülüp görülmeyeceğini belirlemek adına daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.