"Hiçbir proje bu sorunu ortadan kaldıramayacaksa, taşımak mantıklı"

Kıbrıs Postası - Ertuğrul SENOVA

Başkent Lefkoşa'da önceki akşam başlayan yoğun yağış, sabahın ilk saatlerine kadar etkili oldu. Yağış nedeniyle Dr. Fazıl Küçük Bulvarı üzerinde; Atatürk Stadyumu ışıkları ile Alpet Petrol İstasyonu arasındaki yol su altında kaldı, Mağusa'ya gidiş yönü trafik akışına kapatıldı.

Yolun trafik akışına kapatılması nedeniyle uzun araç kuyrukları oluştu, vatandaş güne 'gergin' başladı.

Fakat yağışların getirdiği tek sorun trafik akışındaki tıkanıklık olmadı.

Organize Sanayi Bölgesi'ndeki bazı sokaklar, 'son 10 yıldır olduğu gibi' sular altında kaldı, bazı iş yerlerini su bastı.

Su baskınlarının yaşandığı işletmelerde, suyu çalışanlar tahliye etti, iş yerlerini temizlemek için canla başla çalıştı.

O anlar, Kıbrıs Postası muhabirinin objektifine de yansıdı.

Lefkoşa Türk Belediyesi (LTB) ekipleri de olay yerindeydi. Belediye ekipleri, Organize Sanayi Bölgesi içerisindeki su ve çamurdan kullanılamaz hale gelen bazı yolları kapatıp, kepçe yardımıyla temizledi, yoğun yağıştan ve yıldırım düşmesinden etkilenen ağaç ve çöpleri yollardan kaldırdı.

SANAYİ SAKİNLERİ: "YAPILAN TEMİZLİK, BİR SONRAKİ YAĞIŞA KADARKİ SÜRE İÇİN GEÇERLİ"

Saat 10.00'a geldiğinde tüm yollar trafiğe açılmış, enkaz alanına dönen bölge temizlenmişti. Fakat sanayi esnafına göre bu temizlik, bir sonraki sağanak yağışa kadar olan süre için geçerli.

"BASINA VERDİĞİMİZ RÖPORTAJLAR DA DAHİL HİÇBİR YÖNTEM İŞE YARAMIYOR"

Kıbrıs Postası'na konuşan işletme sahipleri ve çalışanlar, son 10 yıldır bu sorunun yaşandığına dikkat çekerek, siyasilere defalarca sorunu ilettiklerini fakat hiçbir çözümün üretilmediğini, basına verdikleri röportajların bir işe yaramadığını, bu nedenle de konuşmak istemediklerini ifade ettiler, ardından da ellerine aldıkları süpürgelerle, işletmelerini temizlemeye devam ettiler.

İşletme sahipleri arasında "Param olsa çözümü bulup, kendim yaptırıp kurtulacağım" diyen de oldu, "10 yıldır kendimize yetiyoruz, siyasilere ihtiyacımız yok" diyen de...

Fakat sanayi bölgesi sakinlerinin birçoğu, su taşkınlarının ne sebeple meydana geldiğini bilmiyor.

Organize Sanayi Bölgesi, altyapı sorunları açısından uzun yıllardır "yetki karmaşası mağduru" olarak anılıyor. Yetki karmaşasının ortadan kalkması adına bölgeyle ilgili koordinasyon yetkisi Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetim Komitesi'ne verildi.

YELDENER: "BÖLGE, ZAMANINDA DERE İÇİNE İNŞA EDİLDİ… ÇARPIK YAPILAŞMANIN CEREMESİNİ ÇEKİYORUZ"

Bu nedenle bölgenin yönetimiyle ilgili piramidin en başındaki isim, mühendislik geçmişine de sahip olan Komite Başkanı ve Başbakanlık Müsteşarı Suat Yeldener.

Yeldener, yaşananlarla ilgili "Çarpık yapılaşmanın ceremesini çekiyoruz" yorumunda bulundu.

Bölgeyle ilgili sorunun, Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi'nin ilk inşa edilmeye başladığı döneme dayandığı kaydeden Yeldener, "Bölge, zamanında dere yatağının üzerine inşa edildi. Yani çarpık yapılaşmanın ceremesini çekiyoruz" şeklinde konuştu.

"KALICI BİR PROJE KONUSUNDA KARAR ALDIK FAKAT HENÜZ TASARLAMA AŞAMASINDA"

Komite'nin geçtiğimiz ay "kışa hazırlık" temalı bir toplantı gerçekleştirdiğinden söz eden Yeldener, palyatif; yani geçici çözümler üretmek yerine, kalıcı bir proje oluşturmak konusunda karar aldıklarını fakat henüz projenin tasarlanma aşamasına olduğunu söyledi.

"MÜHENDİS KÖKENLİYİM, BU SORUNU ÇÖZMEK İSTİYORUM"

Kasım ayının ilk haftasında projeye ilişkin yeni bir toplantı gerçekleştireceklerini belirten Yeldener, "Bölgede her yağmur sonrası aynı manzara ortaya çıkıyor. Bu konulara büyük önem veriyorum. Mühendis kökenliyim. Bu sorunu çözmek istiyorum" dedi.

SANAYİ BÖLGESİNİ TAŞIMAK ÇÖZÜM OLUR MU?

Henüz düşünce aşamasındaki projeyle, sanayi bölgesinin üzerine kurulduğu dere yatağındaki suyu, paraleldeki dereye aktarmayı planladıklarını ifade eden Yeldener, "sanayi bölgesini oradan taşımak bir çözüm olur mu?" sorusunu şöyle yanıtladı:

"Bu fikir de bir çözüm yolu olabilir ama bölgede ciddi yatırımlar var. Baskınlar sürekli olacaksa ve hiçbir proje bu sorunu ortadan kaldıramayacaksa, evet, taşımak mantıklı. Fakat mühendis geçmişli bir birey olarak eminim ki çözüm nitelikli bir proje bulunacaktır."

KTSO BAŞKANI AVUNDUK: "TAŞKINLAR, 10 YILA AŞKIN BİR SÜREDİR YAŞANIYOR"

Konunun bir diğer muhatabı da Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO). Kıbrıs Postası'nın sorunlarını yanıtlayan KTOS Başkanı Candan Avunduk, 10 yıla aşkın bir süredir, hemen her şiddetli sağanak yağışın ardından, Organize Sanayi Bölgesi ile Doktor Fazıl Küçük Bulvarı'nın buluştuğu noktada su taşkınları yaşandığını vurguladı.

"ÜYELERİMİZ BIKKINLIK YAŞIYOR"

Taşkınların yaşandığı noktalarda işletmeleri bulunan KTSO üyelerinin 'bıkkınlık' yaşadığına dikkat çeken Avunduk, "Gerek taşkınların mağduru firmalarımız, gerekse de Odamızın farklı dönemlerde Belediye, Kaymakamlık, Sanayi Dairesi ve Başbakanlık nezdinde yaptığı girişimler bölgeyi taşkınlardan kurtaracak projelerin uygulanması noktasına bir türlü uzlaşamamıştır" dedi.

İKİ AŞAMALI BİR PROJE…

İlk defa Özkan Yorgancıoğlu hükümeti döneminde konunun muhatabı tüm paydaşların bulunduğu bir komitenin kurulduğunu ve çalışmaların başladığını anımsatan Avunduk, "Bu çalışmalar, Tufan Erhürman hükümeti döneminde iki aşamalı olarak uygulanması öngörülen bir projeye evrilmiştir" diyerek, projeyi şöyle aktardı:

"Buna göre, Sanayi bölgesi kuzey kısmında kalan Dikmen kırsalından yağmur suyunun Sanayi Bölgesi'ne akışını engellemek için oluşturulan setin geliştirilmesi yanında, Doktoroğlu mevkiinde yağmur suyunu dereye aktarmakta yetersiz kalan drenaj hattı yerine suyu tahliye için yer altında tünel yapılması planlanmıştı."

"PROJESİNİN İCRASI NOKTASINDA KAYNAK BULUNAMADI"

Fakat projenin icrası noktasında gerekli finansal kaynağın bulunamadığını aktaran Avunduk, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı'nın geçtiğimiz günlerde Doktor Fazıl Küçük Bulvarı'nın tamir ve yol genişletme çalışmalarını yapacağını duyurduğunu anımsatarak, "KTSO, bu çalışmalar esnasında söz konusu projenin tünel bacağının muhakkak yapılması gerektiğini savunmaktadır. Bu sorunu, hükümetin en önde gelen ödevlerinden biri olarak görmekteyiz" şeklinde konuştu.

TEK SORUN SU TAŞKINLARI DEĞİL…

Bölgedeki tek sorunun su taşkınları olmadığına dikkat çeken Avunduk, "tüm yıl boyunca hissedilen pek çok sorunu vardır" diyerek, sorunlar listesi şöyle aktardı:

"Bunlardan en önemlisi, düzenli temizlik gereksinimi, otopark sıkıntısı ve işletmelerin faaliyet alanlarını genişletememeleridir. Temizlik konusunda, dönem dönem temizlik operasyonları düzenleyen belediye, bu faaliyetlerini tüm yıla düzenli bir şekilde yayamamaktadır. Otopark, gereksinimini limitleyen etkenlerden başlıcası atıl hurdaların varlığıdır. Polis ve Sanayi Dairesi bu konularda sürekli şekilde sahada olmaları gerekmektedir."

"SANAYİ BÖLGESİ, LEFKOŞA'NIN GENİŞLEYECEĞİ YEGANE ALAN OLARAK DÜŞÜNÜLMEKTE"

Bölgedeki tüm sorunlar göz önüne getirildiğinde, sanayi bölgesinin komple taşınması fikrinin ortaya çıktığını belirten Avunduk, "Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi, ileride Lefkoşa'nın genişleyeceği yegane alan olarak düşünülmektedir" dedi.

Bölgenin taşınması gibi bir aksiyona girmeden evvel, ülkedeki tüm sanayi bölgelerinin "sorunlar yumağına dönüşmesine sebep olan" konuların düzenlenmesi gerektiğine dikkat çeken Avunduk, "Başta, Organize Sanayi Bölgeleri Yasası'nın ve yetki ve sorumluluk kargaşasına sebep olan diğer tüm mevzuatların değiştirilmesi gerekmektedir. Sağlıklı sistemin kurulması ile yönetiminde sanayicilerin bulunacağı profesyonel organize sanayi bölgesi yatırımları ile Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi'nin gelecekte bölgeden taşınması mümkün olacaktır" şeklinde konuştu.

HARMANCI:"KAYNAĞI KİMİN BULACAĞI NOKTASINDA ÖNERİLER TIKANIYOR"

Öte yandan İrfan Batu'nun sunduğu Kıbrıs Postası TV Ana Haber Bülteni'ne bağlanan LTB Başkanı Mehmet Harmancı da bölgenin 'taşınması' gerektiğine dikkat çekti.

Su taşkınlarının sanayi bölgesi özelinde gerçekleştiğine dikkat çeken Harmancı, "Bölgeye az miktarda yağış yağmadı, önemli miktarda yağış aldı. 40 kilogramlık yağış önemli bir yağış. Yağışın süresi de önemli bir faktör" dedi.

Bölgede yıllardır farklı çözüm önerilerinin masaya yatırıldığından söz eden Harmancı, "…fakat kimin öncelikli müdahale edeceği, kaynağı kimin bulacağı noktasında öneriler tıkanıyor. Biz elimizden geleni yapıyoruz, alternatif projelerimizi de hazırladık. Umarım yakın zamanda gerekli kaynak aktarımı yapılır" şeklinde konuştu.

"SANAYİ BÖLGELERİNE AİT ALTYAPI ÇALIŞMALARI SANAYİ DAİRESİ UHDESİNDEDİR"

Sanayi bölgelerine ait altyapı çalışmalarının Sanayi Dairesi uhdesinde olduğunun altını çizen Harmancı, "Bu durum Lefkoşa'da da böyle, Mağusa'da da, Alayköy'de de. Olay Lefkoşa'da yaşanınca, bu çalışmalar LTB'ye aitmiş gibi algılanmamalı" diyerek sitem etti.

"SUYU HAFİFLETEN BENT, MAALESEF ARTIK YOK"

Sanayi bölgesi içerisindeki mevcut altyapı sisteminin düzgün bir şekilde yapılmadığını vurgulayan Harmancı, "Bu suyun buraya gelene kadar hafifletilmesi gerekiyor. Daha ötede askeri atış alanı var. Oradaki bent maalesef artık yok. Su doğrudan geliyor. Biz bunları hükümetle paylaştık" ifadelerinde bulundu.

"BU BÖLGENİN O ALANDAN TAŞINMASI GEREKİYOR"

Sanayi bölgesindeki sorunun, bölgenin altında olduğunu ifade eden Harmancı, "Bu bölgenin o alandan taşınması gerekiyor. 3 yıldır taşınmasının elzem olduğunu söylüyorum. Buranın altyapı sorunu, taşınmanın ardından çok rahat çözülebilir. Fakat 3 yılda 3'üncü hükümetteyiz. Siyasi irade yok. Bunu gerçekleştirebilmek için kalıcı bir hükümete ihtiyaç var" şeklinde konuştu.