İş yaşamında yaş ayrımcılığına dur diyen yok!

Meryem Ekinci

Anayasa'nın Çalışma Hakkı ve Ödevi'ni düzenleyen 49. Maddesine göre çalışma,her yurttaşın hakkı ve ödevi. İşe giriş için yasal olarak yaş sınırlamasının olmadığı ülkemizde, uygulamada ise, yaş ayrımcılığı giderek artıyor. Özellikle özel sektörde faaliyet gösteren işletmeler,verdikleri iş ilanlarında, işe başvuracaklar için 30 hatta 27 yaş sınırı belirtiyor. Lisans eğitiminin ardından yüksek lisans ve doktora eğitimine yönelen gençler, işverenlerin iş ilanlarında ortaya koyduğu 30 yaş altı sınırlaması nedeniyle iş bulmakta zorlanıyor.

YAŞ SINIRI İŞİN NİTELİĞİ GEREKTİRMİYORSA AYRIMCILIK

İstanbul Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Kenan Çayır'ın "Yaşçılık / Yaşa Dayalı Ayrımcılık" başlıklı makalesinde yer alan bilgilere göre, iş ilanlarında yer alan "30 yaşını aşmamış" gibi ifadeler, işin niteliği gerektirmiyorsa, ayrımcılık içeriyor.

İş ayrımcılığının önlenmesi konusunda ABD, İngiltere, Kanada ve Avustralya gibi ülkelerde 10 yılı aşkın süredir yasal düzenlemeler yapılmış durumda.

Ülkemizde ise yaş ayrımcılığınınönlenmesi konusu yeni gündeme geldi.

BAYHANLI: "YENİ YASA İLE TÜM AYRIMCILIKLAR ORTADAN KALKACAK"

Çalışma Dairesi Müdürü İsmail Bayhanlı, işveren tarafından talep edilen yaş sınırlamasının iş yaşamını düzenleyen yasalarda bu yönde bir hüküm olmaması nedeniyle engellenemediğini ifade ederek, "Şu andaki yasamızda böyle bir şey yok, biz de engelleyemiyoruz" dedi.

Söz konusu uygulamayla birlikte iş yaşamındaki tüm ayrımcılıkları önleyici bir yasa çalışması içerisinde olunduğunu da bildiren Bayhanlı, söz konusu yasal çalışmanın Avreupa Birliği ortaklığında gerçekleştirildiğini ve amacın İLO Sözleşmeleri'ne uyum olduğunu kaydetti.

AB'nin Toplumsal CinsiyetEşitliği ve Ayrımcılığın Önlenmesi düzenlemelrerine uyum çalışmaları kapsamında, Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Yasa Taslağı çalışmasının, sivil toplum örgütlerinin görüşüne sunulduğunu da vurgulayan Bayhanlı bu konuda, "Bu yasal çalışma ile gerek cinsiyet, gerek yaş, gerek ırk, gerek dil ve gerekse din ayrımcılığının önüne geçilecek" dedi.

Bayhanlı, 2014 yılında tamamlanarak yasalaşması beklenen çalışma sonucunda, işverenlerin iş ilanlarında "erkek" veya "kadın" ifadelerine de yer veremeyeceğini kaydetti.

30 YAŞ ALTI TERCİH NEDENİ: DİNAMİZM

Kıbrıs Postası'na konuyu değerlendiren Çalışma Dairesi İş ve İşçi Bulma Şube Amiri Levent Çıraklı, işveren tarafından, yaş konusunda ayrımcılık yapıldığını doğruladı."Ayrımcılıkvar" diyen Çıraklı, İş ve İşçi Bulma Şubesi'ne başvuran işverenlerin, "dinamik", "çalışkan" ve "daha hareketli" oldukları gerekçesiyle 30 yaş altı kişileri tercih ettiklerini kaydetti.Çıraklı, yasal olarak bir yaş sınırlaması olmamasına rağmen bu yönde bir uygulama geliştiğini ifade etti.

İŞVEREN FAZLA MAAŞ ÖDEMEMEK İÇİN İŞTEN ÇIKARTIYOR

Önemli bir noktaya daha deyinen Çıraklı, özel sektörde belirli bir yaş üstündeki çalışanların maaşlarının yükselmesi nedeniyle işten durduruldukları ve yerlerine asgari ücretle işe başlatılan genç çalışanların alındığı yönünde kendilerine ulaşan bilgileri de aktardı.

AŞÇIOĞULLARI İLO SÖZLEŞMELERİNİ HATIRLATTI

Avukat Şefik Aşçıoğulları ise, Meclis'te kabul edilen İLO Sözleşmelerine atıfta bulunarak, devletin bu sözleşmeler uyarınca her türlü ayrımcılığı önlemekle yükümlü olduğunu anımsattı.Aşçıoğulları, "İLO Sözleşmelerinde her türlü ayrımcılığı yasaklayan sözleşmeleri kabul ettik Sözleşmelerde cinsiyet, ırk, dil ve din ayrımcılığının yapılamayacağından söz eder. Yaş ayrımcılığı da bir ayrımcılıktır. İşveren pozitif bir ayrımmış gibi algılıyor ama devletin olduğu bir ülkede ayrımcılığınolmaması gerekir. Çalışma Bakanlığı'nın da konuyu bu şekilde değerlendirmersi gerekiyor. Maalesef Çalışma Dairesi birşey yapmıyor. İş Bulma Merkezi de mevzuata uygun davranmak zorunda" dedi.