Rum ve Yunanlının istediği oldu:''Gambari sürecinde'' anlaşma

Dün Talat ile Hristofyas arasında yapılan görüşmeden 8 Temmuz Gambari sürecinin temel alınması çıktı. KKTC kanadı, yıllardır uygulanan ve CTP'nin göreve geldiği günden beri en önemli konu olarak şikâyet ettiği ambargoların(izolâsyonların) kaldırılması gündeme bile sokulmadı. Dün 13.30'a doğru kalabalık bir medya grubu, Lefkoşa'da ara bölgede, BM Temsilcisi Möller'in konutunun önünden dağılırken, ajanslar dünyaya şu haberi geçtiler:

''Kıbrıs sorununun çözümü için biraraya gelen KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile Kıbrıs(Rum)Cumhuriyeti Başkanı Hristofyas'ın toplantısı sona erince,BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Temsilcisi Möller ''birşeyler yapma konusunda'' uzlaşmaya vardıklarını açıkladı. Möller, ''İki lider müzakerelerin başlayabilmesi için teknik komiteler ve çalışma grubu oluşturulacağını ve Lokmancı(Lidra) kapısının açılması konusunda anlaşmaya vardıklarını'' belirtti.

KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ve Kıbrıs(Rum)Cumhuriyeti Başkanı Dimitris Hristofyas,iki lider olarak, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve BM Barış Gücü (UNFICYP) Misyon Şefi Michael Möller'in ara bölgedeki ikametgâhında bir araya geldi.

Görüşme sonrası iki lider adına Möller basın mensuplarına kısa bir açıklama yaptı. KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, müzakerelerin başlaması için iki tarafın ortaklaşa hareket edeceği bir çalışma grubu oluşturulacağını söyledi. Talat, Hristofyas ile 3 ay sonra tekrar biraraya gelmeyi kararlaştırdıklarını ama gerekli gördükleri taktirde daha önce de buluşabileceklerini belirtti. Talat, bugünkü görüşmede detaylara girmediklerini, sadece bundan sonraki sürecin nasıl olacağını(prosedür) tartıştıklarını açıkladı.

Dimitris Hristofyas da görüşme sonrası yaptığı açıklamada, ''birşeyler yapma'' konusunda uzlaşıya vardıklarını söyledi.

BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Temsilcisi Mölller, ''Yıllardır Türklere uygulanan ambargoların kaldırılması konusunda en küçük işaret yapmadı. Yani görüşmeler Türk Halkının sırtında ambargo ağırlığı ile başlatılıp sürdürülecektir.

Sonuçlar:
1. Buna bakarak,Başbakan R.T.Erdoğan ve Cumhurbaşkanı M.A. Talat'ın açıkladığı gibi Annan Plânı temelinde görüşme olmadı.

2.Anımsanacağı gibi Yunan Başbakanı Karamanlis iki gün once ''Annan Plânının öldüğünü'' açıklamıştı.

3.Yunan Dışişleri Bakanı Bakoyanni ise Türk tarafı masaya getirir diye peşinen ''Garanti antlaşmasına'' artık gerek kalmadığını, yeni bir Kıbrıs antlaşmasının garantörünün AB olduğunu peşinen açıklamıştı.

4.Yeni Rum Lideri Hristofyas ise ''Gambari süreci olarak bilinen 8 Temmuz ilke anlaşmasının ele alınacağını'' açıklamıştı.

5.CTP Genel Sekreteri Kalyıoncu'nun başkanlığındaki heyet de AKEL'i ziyaret ettikten sonra Cumhurbaşkanı M.A.Talat'ın aksine, görüşmelerin Hristofyas'ın açıkladığı gibi 8 Temmuz Gambari süreci üzerinde olacağını vurgulamıştı.

KKTC Cumhurbaşkanlığı sözcüsü Hasan Erçakıca ise son gün, Hristofyas'a ip atarak şunları söylemişti: ''Hristofyas 8 Temmuz anlaşmasını kapsamlı çözüm müzakerelerine yol açacak şekilde hayata dönüştürmek isterse, bır sorun olmayacaktır'' dedi. Bu Hristofyas'ın saptadığı gündeme yani Gambari sürecine tam destek oluşturdu.

Sonuçta yapılan açıklamalar, Rum ve Yunanlıların belirlediği gündeme sadık kalındığını ve 8 Temmuz Gambari süreci çerçecevsinde görüşme saptandığı anlaşıldı.Taraflar ilk günün ''Prosedürü saptamakla geçirildiğini'' teyit ettiler. Bunun altından da Annan Plânı değil 8 Temmuz Gambari süreci" çıktı.

Bilindiği gibi M.A.Talat ile T.Papadopulos 8 Temmuz 2006'da biraraya gelerek 5 ilke üzerinde görüşbirliğine ulaştılar. Buna ek olarak da çalışma komiteleri oluşturulmasına karar verdiler. Her ikisini de imzalayıp, Gambari aracılığıyla BM Genel Sekreterliğine gönderdiler. O da bunu aynen BM Güvenlik Konseyine sunarak BM belgesi hâline getirdi.

İlkeler, Kıbrıs'ın yeniden birleştirilmesi için iki bölgeli, iki toplumlu federal bir yapıyı ve siyasal eşitliği öngörmektedir.Statükonun kabulü reddedilmektedir. Hayatın normalleştirilmesi, bunun için komitelerin olulşturulması da bu kapsam içindedir.

Dün günlük konuları çözmek ve yine siyasal yön konusunda da çalışma yapacak ve hazırlığı tamamlayacak komitelerin oluşturulmasına karar verildi. Bunlar içinde Türklere uygulanan ambargoların kaldırılmasına ilişkin herhangi bir karara rastlanmadı. İki devlet temelinden hareket edilecek ve de çözüme ulaşılacak yapıdan da söz edilmedi.

İlk raundda, Rum-Yunan cephesinin saptadığı ve Hristofyas tarafından dikte edilen kurallar egemen oldu.Tıpkı 8 Temmuz anlaşmasında olduğu gibi…