Vicdan

Kuşkusuz sayısız tanımla “Vicdan” sözcüğünü anlatmamız mümkündür. Ancak ben en çok Tolstoy’un tanımını severim. Tüm zamanların en iyi yazarı kabul edilen ünlü Rus yazar Lev Nikolayeviç Tolstoy vicdan sözcüğünü şu sözlerle tanımlar: “Kalbimizde Allah’ın nuru vardır, onun adı da vicdandır.”

Tolstoy sadece vicdan tanımı yağmış değil elbette. İslâm’ı anlamaya çalışmıştır. O kadar ki, İslâm’ın aydınlığı Hz. Muhammed’e hayranlığı herkesçe bilinmektedir. Tolstoy Muhammed’le Sühreverdi aracılığı ile tanışır. Sühreverdi bir Hindistanlı bir İslâm düşünürüdür. Hazret’in hadisleri ile bu vesile ile tanışan Tolstoy’un hayatı değişir  

Hz. Muhammed'in sevgiye ait sözleri ve davranışları, hoşgörü, ahlâk, adalet, doğruluk ve daha birçok evrensel değerin yine Tolstoy’un ifadesiyle “aklı başında” bir insanı celp ve cezp etmemesi zaten düşünülemezdi. O da bu inceliği yakalamış, cihanın görüp göreceği en zeki ve duru vicdanlı insanlardan biri olarak, bu teşhis ve tespiti yapmış ve insanlarla paylaşacağını umut etmişti. İşte, dâhi yazarın dileği buydu. 

“Hz. Muhammed” isimli önemli eseri ile de bu gerçekleşmiş oldu. 

Tolstoy, 1908 yılında, “Abdullah El-Sühreverdi”nin Hindistan’da basılmış “Hz. Muhammed'in Hadisleri” kitabını okurken, kendisine notlar almaya ve okuduğu hadislerden aldığı notlarla bir kitap hazırlamaya koyulur. Bunu Rusya'nın “Posrednik” adlı yayınevinde bastırır. Kitap, 1908 yılının ekim ayında “Muhammed'in Kur’an’a Girmemiş Hadisleri” isminde okuyucuya sunulmuştur. Sonraları kitapçığın ismi metodolojik olarak bir yanlış olduğu için, Hz.Muhammed olarak değiştirilmiştir.

Ne mutlu ki, İslâm’ın uzağında görünen Lev Tolstoy, Hazret’in hadisleri ile hak yolunu tercih eder.