Panama'daki Kuna halkının "Mola" sanatı, evren ve bilgeliğin katmanlarını tasvir ediyor

Sagel, Panama Milli Günü kapsamında düzenlenen sergide, Kuna yerli halkının geleneksel "Mola" sanatını AA muhabirine anlattı.

Molaların yerli halkın yaşadığı bölgelerde yapıldığını ve Panama'da bu şekilde 87 bölge olduğunu belirten Sagel, bunun onlar için sanatın en geleneksel ifade ediliş şekli olduğunu söyledi.

Sagel, her bir Mola'nın elle dikildiğini ve katmanlı bir kumaşı olduğunu kaydederek, "Her renk, kumaşın bir katmanı. Bu nedenle onu sihir sanatı olarak adlandırıyoruz çünkü bilgeliğin katmanlarını gösteriyor." dedi.

Panama'daki sanata dair dünyada en çok bilinenlerden birinin Mola olduğuna işaret eden Sagel, Panama Cumhuriyeti'nin 120. yılının kutlandığını, Molaların çok değer ve anlam ifade ettiğini dile getirdi.

Sagel, Molaların Panama'daki Mola Müzesi'nde sergilendiğini aktararak "Bağımsızlığımızı 3 Kasım 1903'te elde ettik. O dönemde İspanya'nın parçası olduğumuz ve diğer ülkelerin 1821'de İspanya'dan bağımsızlıklarını alarak cumhuriyet olduğu unutulmamalıdır. Ancak biz Simon Bolivar'ın 'Gran Colombia' projesinin parçası olmaya karar verdik ve 1903'e kadar bunun parçası olarak kaldık." ifadelerini kullandı.

Kuna halkının Panama'nın kuzeyinde yaşadığını ifade eden Sagel, Molaları kadınların yaptığını ve kız çocuklarına da nasıl dikeceklerini öğrettiklerini anlatarak bunun çok geleneksel ve değerli olduğunu vurguladı.

Molaların kadınların bluzlarının hem arkasında hem de önünde yer aldığına işaret eden Sagel, her şeyin elle yapılması nedeniyle çok eşsiz bir teknik kullanıldığına dikkati çekti.

Sagel, "Bunlar Panama'daki en turistik ürünler. İnsanlar mağazalarda bunlara büyük ilgi gösteriyor ve dünyada birçok Mola koleksiyoncusu var. Bir hafta kadar önce Panama'nın Berlin Büyükelçisi, bir koleksiyoncunun 2 bin Mola'yı büyükelçiliğe bağışladığını söyledi ve büyükelçi onlarla ne yapacağını bilmiyordu." dedi.

Mola sanatındaki katmanların evrenin 7 katmanını temsil ettiğini ve buna "bilgeliğin katmanları" dediklerini aktaran Sagel, Mola dikmenin aynı zamanda sosyalleşmenin ve birlikte vakit geçirmenin aracı olduğunu söyledi.

Sergilenen bazı Molaların dünyanın oluşumunu anlatan sembolik eserler olduğunu belirten Sagel, tecrübesiz kişilerce yapılmalarının da ayrıca değer kattığını dile getirdi.

Sagel, sergide Panama'nın Milli Günü'nün kutlanmasına ilişkin bir Mola'da da "Bağımsızlık Günü, 3 Kasım, Panama'nın Kolombiya'dan bağımsızlığı" ifadesinin yer aldığını söyledi. Mola sanatı

Panama ve Kolombiya'da Kunalı kadınlarca yapılan ve giyilen geleneksel Molalar, katmanlı renkli kumaşlardan oluşuyor ve kıyafetlerin hem önünde hem arkasında kullanılıyor.

Molalar, katmanlı kumaşta alttaki renklerin görülmesi için makasla kesiliyor ve son zamanlarda Mola yapanlar, tasarımlarına modernlik de katıyor.

Mola tasarımlarının, hayatın anlamını taşıdığına, hayatı doğru şekilde yaşamayı öğretme ve koruma etkisi olduğuna da inanılıyor.

Jenerasyonlar arası transfer edilen Mola yapımı, 5 yaşından itibaren çocuklara öğretilmeye başlanıyor.

Kuna topluluğu için Mola, kendi kültürlerinin de yansıtılması için bir araç ve kolektif kimliklerinin gücünü de tekrardan ortaya koymak için bir yöntem olarak görülüyor.