Müsvedde defterimin hatırlattıkları (2)

İki hafta önce başladığım yazı dizime bu hafta devam ediyorum.

Aralık 1994

80li yılların başlangıcında ilk kez tanılanan AIDS hastalığı, Türkçe konuşan toplumlar arasında 1994 yılında yoğun olarak görülmeye başlamıştı.

Şok haber yerel gazetelerimize şu başlıklarla yansıdı:

“Ürperten AIDS Gerçeği… Çağın vebası Türkler ve Kürtler arasında patlama yaptı. 40 hasta kontrol altında…”

1982 yılında kurulan Türk Gençlik Birliği (TYA), Dünya AIDS Gününde düzenledikleri bir seminerle konu üzerinde farkındalık yaratmayı amaçlamışlardı.

1 Aralık 1994 tarihinde TYA merkezinde yönettiğim seminer bu tür tabu konuların ender konuşulduğu önemli bir etkinlik olmuştu. Çoğunluğu gençlerden oluşan katılımcılar olgun bir şekilde konuşmacıların bazı görüşlerine karşı itirazlarını belirttiler ve toplantının oldukça çekişmeli ama verimli geçmesini sağladılar.

Dr. Teoman Sırrı toplantıda toplumumuz arasında 16sı Türkiye’li Türk, 14ü Kıbrıslı Türk ve 8i Kürt AIDS hastası olduğunu, ve Kıbrıslı Türk bir kadın hastanın bir süre önce öldüğünü, 2 kadın hastanın da o sıralarda tedavi gördüğünü söyledi.   

Türk Gençlik Birliği

1982 yılında faaliyetlerine başlayan ve TYA (Turkish Youth Association) olarak bilinen dernek o yılların en aktif Kıbrıs Türk derneklerindendi. Şimdi Kıbrıs Türk Toplum Merkezi olan bina bu dernek tarafından İçişleri Bakanlığı fonlarının yardımıyla çok faal bir gençlik merkezi haline getirilmişti. National Lottery’den 40 yıl kadar önce TYA’nin sağladığı £400 bin civarındaki fon derneğin çok büyük bir başarısı idi. Bu ve diğer kurumlardan alınan fonlarla TYA çok önemli toplum hizmetleri sunmaktaydı o yıllar.

Olay Gazetesi 5 Mayıs 1995 tarihli haberinde TYA ilgili şu başlığı atmıştı:

“İş adamları Gençlerle Elele”. Haber Türk Gençlik Birliğinin projelerine destek sağlamak amacıyla iş sahipleri ile düzenledikleri toplantıya detaylı bir şekilde vermekteydi.

Geceye yoğun ilgi gösteren iş çevreleri derneğin çalışmaları, ileriye dönük projeleri hakkındaki sunumlardan etkilendikleri için o gece derneğe £6500 bağış yaptılar.

Çok üzücüdür ki bu önemli kuruluşumuz TYA, 1999 yılında kapandı. En büyük neden plansız ani büyümenin getirdiği sorunlardı. Daha başka nedenler de var ama bunlar ayrı bir yazı dizisi olur.

Toyşefki’ye destek

Müsvedde defterimin bir sayfasında rastladığım gazete haberi beni hüzne boğdu. Başlık şöyle idi:

“Toysehfki İçin TYA’den Destek”

Tuygun Şefki o yıllarda toplumumuz arasında sevilen, ağırbaşlı fotoğraf sanatçısı, radyo sunucusu, yazar bir arkadaşımızdı. Onu beyaz şapkasıyla, şık kıyafeti ile her sanat, ve diğer toplum etkinliklerinde görebilirdiniz. Ben Haringey Belediyesinin Toplum Hizmetleri Bölümünde, o ise Haringey Kütüphanesinde çalışıyordu. Zaman zaman yemek saatlerinde buluşur, sohbet ederdik.

Tuygun Kıbrıs’ın da üye olduğu İngiliz Milletler Topluluğu’na (Commonwealth) ait Londra’daki Commonwealth Enstitüsünde sergi açmak için başvurmuştu. Bu kuruluş “sadece Kıbrıslı Rumları tanıdıkları için” Tuygun’un başvurusunu reddetmiş ve toplumun büyük infiali ile karşılaşmıştı.

Gazete haberi benim TYA Başkanı olarak Commonwealth Enstitüsü Genel Müdürü Stephen Cox’a yazdığım mektuptan bahsetmektedir. Sert mektubumda Proje Koordinatörü Nicola Harold’u şikayet edip Enstitünün prensiplerine uygun olmayan davranışları için onu kınamıştım. Girişimlerimizin başarılı olup olmadığını doğrusu hatırlamıyorum.

Kötü haberi 13 Şubat 2003 tarihli Londra Gazete başyazısında okuduk:

“Toyshefki Ölü Bulundu”.

Londra Gazete, kişisel sorunlarla boğuşmakta olan Tuygun’un intihar ettiğinin anlaşıldığını yazmaktaydı. Bu değerli sanatçı arkadaşımızı birkaç gün sonra Tottenham Park Mezarlığında toprağa verdik.

Not: Bu anlattıklarım ve daha birçok toplumsal olaylar değerli gazeteci arkadaşımın hazırladığı arşiv niteliğindeki 3 ciltlik “LONDRA’DA BİZİM’KİLER” kitaplarında detaylı olarak yer almaktadır. Lütfen bu önemli kitapları alıp okuyunuz. Bilgi için benimle temasa geçiniz.

Gelecek hafta müsvedde defterimin hatırlattıkları devam edecek.