Çalışma Bakanlığı bütçesinde kalıcı politika yerine transfer yükü

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesi komitede 40 milyon TL'lik artışla 19 milyar 523 milyon 986 bin TL olarak oy çokluğuyla kabul edildi.

Bu artışın neredeyse tamamı, doğrudan bakanlık hizmetlerindeki iyileşmeden değil, Sosyal Güvenlik Kurumlarına yapılan transferlerden geliyor.

Bu tablo, bütçenin sosyal devlet anlayışıyla uyumlu bir güçlendirmeden ziyade, “yangın söndürme” amaçlı transferler üzerine kurulu olduğunu gösteriyor.

YÖNETİM HİZMETLERİ BÜTÇESİ NEREDEYSE 40 KAT ARTTI

Yönetim Hizmetleri kalemi, 2025 yılında 294,392,000 TL iken, 2026 yılında 13,011,297,000 TL’ye yükseliyor.

Bu artışın ana sebebi:

• 1,725,000,000 TL tutarındaki Sosyal Güvenlik Kurumu transferleri,
• Diğer devasa transfer kalemleri.

Bu artış, bakanlığın kendi kurumsal kapasitesinin değil, emeklilik ve sosyal güvenlik açıklarının büyüdüğünü ortaya koyuyor.

ÇALIŞMA DAİRESİ: PERSONEL GİDERLERİ ARTIYOR AMA…

Çalışma Dairesi bütçesi:

• 2025: 2,800,905,000 TL
• 2026: 3,267,431,000 TL

Yaklaşık %16,4’lük artış var. Artışın büyük bölümü:

• Memur maaşları
• Engelli memur maaşları
• İşçi maaşları

gibi personel giderlerinden oluşuyor.

Personel bütçesinin artması önemli olmakla birlikte, bu artışın çalışma hayatındaki temel sorunlar olan “denetim eksikliği”, “kaçak işçilik”, “iş sağlığı ve güvenliği”, “işgücü piyasası planlaması” gibi alanlarda somut bir güçlenmeye dönüşüp dönüşmediği belirsiz.

SOSYAL GÜVENLİK TRANSFERLERİ BAKANLIĞIN BÜTÇESİNİ YUTUYOR

Bakanlık bütçesindeki en çarpıcı kalem, Sosyal Güvenlik Kurumlarına yönelik transferler.

• 2026 bütçesinde sadece Sosyal Sigortalar Kurumuna (Özel Uygulamalar) yapılan transfer:

1,725,000,000 TL

• Toplam sosyal güvenlik ödemeleri ve görev zararları dâhil edildiğinde, Çalışma Bakanlığı bütçesinin yarıdan fazlası sadece transferlere gidiyor.

Bu tablo, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilir olmadığını, bütçe açıklarının her yıl artarak merkezi bütçeden kapatıldığını gösteriyor. Bu da sosyal güvenlik reformuna duyulan ihtiyacın yıllardır ertelendiğini ortaya koyuyor.

Bakanlık bütçesinin artışı, yeni projelerden değil, büyüyen finansman açıklarından kaynaklanıyor.

Bakanlık personel giderlerini artırsa da genç istihdamı, kayıt dışılıkla mücadele, iş güvenliği denetimleri gibi alanlarda bütçeye yansıyan bir güçlenme yok.

Her yıl daha fazla bütçe transferi, sistemin kendini finanse edemediğini gösteriyor.

Bu bütçe, Çalışma Bakanlığı’nın sosyal devletin en kritik kurumlarından biri olmasına rağmen, esas görevleri yerine getirmekte zorlandığını gösteriyor. Bütçenin hacmi büyüyor ancak etki alanı ve politika üretme kapasitesi büyümüyor.