KKTC İçin İdeal Yönetim Sistemi Çalıştay Sonuçları üzerine (II)

KKTC için ideal yönetim sistemi çalıştayını tamamladığımızı ve çıkan sonuçları basın ile paylaştığımızı Salı gün köşemdeki yazım ile sizlerle paylaşmıştım. Çalıştay'ın hangi yöntemle gerçekleştirildiği ve sonuçların hangi yöntem ile değerlendirileceği yine aynı yazımda ele alınmıştı. İlk olarak, ilk çalışma grubuna sorulan soru mevcut sistem üzerine yapılandırılmıştır. Bu da, "Mevcut parlamenter sistemin sorunları nelerdir"? konusundadır. Bugün sizlerle bu konu üzerinden çalıştay sonuçlarını paylaşmak isterim. Bu sorunun katılımcılara yöneltilmesinin nedeni açıktır. İlk önce mevcut sistem içerisinde sorunlarımızı belirlememiz gerekmektedir. Belirlememiz gerekmektedir ki, bunlara göre çözüm yolları saptanmalı… Aslında dünyada birçok başarılı parlamenter sistem örneği verebiliriz. Fakat burada önemli olan mevcut sistemin şemsiyesi altında memleketimde yaşanan sorunlardır. Çünkü belli ki bizde yolunda gitmeyen bir şeyler vardır… İşte bu yolunda gitmeyen konular, sistemden kaynaklı konular mı? ona bakmak gerek.

"Mevcut parlamenter sistemin sorunları nelerdir"? Sorusu kapsamında görüşlerini bildiren katılımcılar birçok konuda mevcut parlamenter sistemin sorunları üzerinde mutabakata vardılar. Aslında ele alınan ve sıralanan bu konular yalnızca bizim çalıştay masamız tarafından değil toplumdaki birçok kesim tarafında dile getirilen sorunlardır. Buradaki en büyük tehlike bu sorunların toplum tarafından normalleştirilmesi ve sorunların sorun olarak değerlendirilmemesidir. Ama burada bizim toplumumuzun sistemin sorunlarına karşı bir hassasiyet gösterdiğini görmekteyiz. Bu da bizlere gelecekteki umut ışığını göstermektedir…

Hiçbir yorum katmadan sonuçları sizlere aktarmak isterim. Katılımcılar parlamenter sistemin sorunlarını genel olarak şu başlıklar altında topladılar; "Patronaj sistem. Kamu görevlileri ve siyasal elit içerisinde liyakat eksikliği ve atamaların siyasi pozisyona göre gerçekleştirilmesi. Mevcut sistem yapısına, siyaset anlayışına ve siyasetçiye olan güvenin azalmış olması. Milletvekillerinin, vatandaşın kişisel talepleri doğrultusunda yönetimle vatandaş arasında aracı rolü üstlenmeleri nedeniyle kendi asli görevlerini yerine getirme konusunda zorluklar yaşamalar. Kuvvetler ayrılığı bağlamında, yasama ve yürütmenin iç içe geçmiş yapısı sebebi ile şeffaflık ve hesap verilebilirliğin gereken seviyede olmaması. Özellikle denetim konusunda çok ciddi sorunlar yaratması. Meclisin üyelerinden bir kısmının bakan olması dolayısıyla yasama faaliyetlerinde yetersiz kalması. Hükümetlerin ömrünün kısa olması. Bununla birlikte, sürekli gerçekleşen kabine değişiklikleri sebebiyle ekonomik, siyasal ve sosyal yaşamın öngörülebilirliğini yitirmesi. İstikrarsızlıklar, seçilmişlerin bakanlık beklentilerinin parti içi istikrasızlıkları artırması. Parti içi istikrasızlıkların hükümet performanslarına yansıtılması". Bu masada, sorunlar bunlardır dendi…Bu sorunlar karşısında elbette çözüm önerileri geliştiren bir yapı da ihmal edilmedi. Daha sonraki günlerde bunları da sizlerle paylaşacağım. Burada altını dikkatle çizmek istediğim nokta, sorunların tespiti noktasıdır. Çünkü yukarıda var olduğu belirtilen sorunların bir kısmı sistem sorunundan kaynaklanmaktadır. Bana sorarsanız, hedefimiz sürdürülebilir bir yönetim ise, erken veya geç atılan bir adım bizi hedefimizden uzaklaştıracaktır. Bu oldukça hassas bir noktadır. Var olan sistemin köklü reformlar ile güçlendirilmesi mümkün görülüyorsa tamam, yok olmuyorsa ne yapılacak? Bence anlaşılması gereken en temel nokta, biz ya toplum olarak elbirliği vererek çalışır, yapar, kazanırız ya da bireysel olarak kaybetmeye mahkûm oluruz. Bunun tam tersi olur diye düşünenler tarih boyunca hep yanıldılar…