2022 yılında ekonomide mutfakta neler var?

2021 yılını geride bırakmaya hazırlanırken bir anda karşımızda 2022 yılını bulacağız. Hepimizin temennisi yeni yılda daha iyi ve sürdürülebilir ekonomik politikaların hayata geçmesidir. Genel olarak kendi ülkemiz dışında artık global ekonomiyi de takip etmeliyiz çünkü artık dünyadaki gelişmeler tüm dış etkenler ile beraber maalesef büyük ekonomik etkiler yaratmaktadır.

Genel olarak dünyadaki gelişmeler ile beraber bu yeni yılda da birçok tahminler ve beklentiler vardır. Genel toparlanma süreçleri devam edecek gibi görülüyor. 2023 yılına kadar biraz daha gidilecek yol var gibi görülüyor. Gerek pandemi süreci ve gerekse de ekonomik gelişmeler yine 2022 yılında yine devam edecektir. Çin’de Evergrande ile başlayan sessiz olarak devam eden bir emlak krizi, dünyada artan ÜFE ve maliyetler ile TÜFE’de oluşabilecek artış enflasyonları, dünyada artmaya başlayacak olan faiz süreçleri ki Amerika’da zaten gelecek yıl için en az 2 defa faiz artırımı sinyalini vermiş durumdadır.

Tüm bunların yanında dünyada yaşanacak olan emtia krizleri, iklimsel değişim ve küresel  ısınma ile gıda krizleri ve gıda enflasyonu, enerji ve ulaşımdaki tedarik zincirlerindeki kırılma süreçleri, yine enerji maliyetlerine bağlı olarak demir ve çelik fiyatlarındaki artışlar oluşacağı tahminler arasındadır.

Pandemi sonrası tüm dünyada oluşan ve artan enerji krizi arz problemlerini de ortaya çıkaracaktır. Tüm bunları toplarsak dünyadaki nüfus fazlalığı, yüksek enerji maliyetleri sonucu yetersiz enerji ile birlikte güçlü bir dolar ile gelişmekte olan ülkelerdeki kur değişimleri ve döviz kıtlığının süreçleri de ayrıca devam edecektir.

• 2022 yılında pandemi süreçlerindeki enerji krizi (kömür, doğalgaz ve petrol), artan üretim, yüksek talep ile yetersiz arzı ortaya çıkaracaktır.
• Emtia krizi ile gıda üretimi, iklimsel kriz, demir, çelik ve hammadde tedariki sıkıntıları oluşabilecek.
• Yüksek enflasyon Çin, ABD ve Avrupa sırada beklerken geçenlerde faiz artışı yapan İngiltere de artan enflasyon nedeni ile faiz artışı yaparak %0,10’dan faizi %0,25’e yükseltmişti. 2022 yılı için Amerika Merkez Bankası da önceden de dediğim gibi faiz artışı sinyallerini vermişti. Norveç ise yine faiz artışı yapan diğer bir ülke olmuştu.
• Özellikle Amerika’yı tekrar vurgulamak isterim varlık alımının azaltımı ile gelişmekte olan ülkelerden büyük para çıkışlarının olacağının sinyallerini şimdiden vermiş durumda. Bu da dövizde yükselişi tetikleyecektir. Gelecek yıl mart ve haziran ayları burada kritik aylar olabilecektir.

Şu andaki Türkiye’de oluşan döviz kurlarındaki dalgalanmalar, yetersiz enerji ve yüksek maliyetleri, döviz kıtlığı ve yüksek gıda enflasyonu ile ekonomik mücadeleler elbette 2022 yılında da devam edecektir. Gelecek aylarda özellikle politika faizlerinin belirlenmesinde enteresan sonuçlar alabileceğiz diye düşünüyorum. Bu durumda Mart ayı kritik ay ve sonrasında yapılacak olan faiz politikalarını birlikte izleyeceğiz.