Enflasyon ne olacak?

Enflasyon hedefi %5, TCMB faizi %13 ve gerçekleşen enflasyon %80 oldu.

Bu son veriler eylül ayı 12 aylık enflasyon olarak alınarak hesaplandı. Genelde hedef %5 civarı alınıyor ama farklı oranlar geliyor. Zamanında 2012 ve 2016 yılları arası o dönemlerde bu tahminler tutmuştu ki o zaman para politikası, faiz ve enflasyon politikaları iyi uygulanmıştı. 2017 yılında enflasyon için ilk sinyaller gelmişti aslında ama o zaman da faiz artırılarak enflasyon için bir hamle yapıldı; tam anlamı ile 2021 yılında 3. çeyreğe doğru TCMB faizleri günümüze kadar kademeli olarak 600 baz puan düşürerek %13 seviyelerine getirilmiş oldu.

Günümüzde enflasyon oranı en yüksek düzeyde seyrediyor. Girdi maliyetlerinin artması maliyet enflasyonunu yukarı yönlü çekiyor; fiyatlardaki pahalılık  hem de fiyatların gittikçe daha da pahalı olması gündeme gelirken tüketici alım taleplerinden dolayı gelen baskılar enflasyonu tetikliyor. Evet Türkiye rekor bir büyüme sağladı ama enflasyona yenildi. Sadece maliyet enflasyonu olsa ve talep baskısı olmasa ve finansman maliyetleri girdi maliyetleri ile birleşse faiz indirimi doğru olurdu ama olay burada çift yönlü ve bu teoriye ters bundan dolayı faiz indirimi değil ekonomik büyümenin belli bir süre rafa kaldırılması ve faizlerin artırılması gündemde olmalıdır. Gelişmekte olan ülkeler çok agresif bir şekilde 75 baz puan artış yapmaları gündemde ve piyasa bu fiyatlamayı gündeme aldı.

Bu durumlarda Türkiye’de ise dolarizasyon var ve TL’de kimse kalmıyor. Kur artışları ve risklerdeki artışlar, yüksek enflasyon böylece tetikleniyor. Enflasyon bu koşullarda çok da düşecek gibi görülmüyor. Her yıl olduğu gibi ekim ayından başlayarak, kasım ve aralık aylarında enflasyon baz etkisi ile gerileyebilecek gibi görülüyor ki bu da yaklaşık sadece 10-15 puan civarı olabilecek gibi görülmektedir.

Dünya genelinde resesyon yolculuğuna girilebilinir. Bundan dolayı 2023 yılında faiz indirimleri ilk çeyrekte de devam edebilecek. FED Amerika Merkez Bankası ve ECB Avrupa Merkez Bankası faiz artırımlarını agresif bir şekilde yapacaklardır ve yaptılarda ve diğer aylarda da yapmaya devam edeceklerdir. Sıkılaştırıcı politikaya devam ediyorlar. Yüksek enflasyon, enerji krizi ve resesyon durumlarından Avrupa sıkıntılı günlere devam ediyor. Enflasyonu kontrol altına almak durumundadırlar yoksa sıkıntılar artarak büyüyecektir.

Türkiye için enflasyonist ortam devam edecektir. Büyümeden fedakarlık yapılmaz ise ve faizler artırılmazsa şayet bu durum sürecektir. Dediğim gibi enflasyon tüm dünyada kanayan yara ve sürekli alım gücü düşüyor. Dünyada enerji krizleri Rusya’nın Avrupa’ya vanaları kapatması gibi süreçlerde artık enerji fiyatlarının daha da artacağı,  bu da enflasyonu yukarı yönlü tetikleyeceği ve asgari ücretin aylık olarak en az yarısının enerji giderlerine gideceği aşikardır. Bu durumunda tüm dünyada büyük etkileri olacaktır. Para arzının artırılması gerekecektir. 2023 yılı da zorlu geçecektir. Ancak küresel ekonomide 2. çeyrekten sonra her şey yolunda giderse bir faiz indirim süreçlerine girilebilecektir. İnşallah bu süreçleri sağlam ve istikrarlı bir şekilde atlatırız. Bu gelecekteki süreçleri aslında şu anki faiz artış süreçleri ve enflasyonu kontrol altına almadaki kararlı politikalar belirleyecektir.