Ekonominin Z kuşağı

İlk olarak Z kuşağı bildiğiniz üzere Milenyumla birlikte, internetin hayatımıza girmesi, yeni bir dönemin başlangıcı ve her şeyin kolaylaşması üzerine, 2000 yılından sonra doğan ve büyüyen bir neslin sürekli olarak gelişerek evirilmesiyle meydana gelen jenerasyonudur. Günümüzde iş dünyası Z kuşağı ile karşı karşıya kalmış durumda. Z kuşağı, Y kuşağına (1980-1999 yılları arası doğanlar) göre çok daha farklı düşüncelere sahiptir. Yapılan araştırmalarda özellikle Z kuşağının %37’lik kısmı kendi şirketini kurmak isterken, sadece %19’u esnek çalışma talebinde bulunuyor.   

Y kuşağı, X (1965-1979 yılları arası doğanlar) kuşağına göre daha istikrarlı bir ortamda büyüdüklerinden dolayı, yüksek ve bazen de gerçekçi olmayan hedeflere sahip olarak oluşan bir jenerasyonun ortaya çıkması kaçınılmaz oldu. Ama ilerleyen zamanlarda iş dünyasında Y kuşağı olan çalışanlardan büyük beklentiler ve talepler artmış durumdaydı. Diğer yandan Y kuşağının diğer bir özelliği Z kuşağında göre daha gerçekçi beklentileri ve hedeflerinin olması yönünde. Tabii ki bu kuşaklar içinde bulundukları olaylar ve yaşanan süreçlerden dolayı çok etkilenmiş. Yaşam ve yetiştirme tarzlarına göre de evirilmişlerdir. 2008-2009 küresel krizlerde yaşanan süreçler ve etkileri ile de karşı karşıya kalmışlardır.   

Z kuşağı dijital dünyada ve artık dijital teknolojilerin içerisindeki bir dünyada doğru ve genlerine tüm bunlar işlendi. Z kuşağı daha önceki kuşaklara göre daha farklı özelliklere sahip, hedefleri ve özellikle de talepleri çok farklıdır. Tüm istedikleri bilgileri anında internetten öğreniyorlar. Diğer bir özellikleri ise kendin yap mantığı ile çalışmalarıdır. Z kuşağı iş hayatında kendilerinden daha tecrübeli olan kişilerin tavsiyelerini Y kuşağı kadar dinlemiyor.    Z kuşağı yaşam tarzı ve hayata bakış açısı ile farklı bir durumda. Tüketim olarak diğer kuşaklara göre daha sakin ve daha net durumdalar. Yakın gelecekte daha sade, girişimci, toplum olarak daha bağlı, doğa dostu ürünlere önem veren, barışçıl ve yaratıcı zekâları ile ön plana çıkıyorlar. Z kuşağı tüketmek yerine türetiyor. Tamamen dijital bir ortamda kendilerine ortam hazırlıyorlar. Daha yaratıcı ve yenilikçi olarak yaşamlarını sürdürüyorlar. İşlerinde iletişim ve iş birliğine çok önem veriyorlar. Online ve yüz yüze iletişime çok önem veriyorlar. Kendi fikirlerinin dinlenmesi ve onlara değer veren insanlar olmasını istiyorlar. Sık sık geri bildirim verilmesi büyük önem taşırken, Z kuşağının %45’inin çalışma alanları talepleri teknoloji olarak seçilmiş durumda.   

Günümüzde gelişen süreçlerde artan eğitim kalitesi ve teknolojiler ile daha bilgili ve becerikli nesiller ortaya çıkıyor. Sürekli olarak değişen kuşaklar ve yenilenen teknolojiler ile şirketlerde oluşturdukları markaları kuşaklara uygun bir şekilde geliştirerek daha da kullanışlı ve değerlerinin sürdürülebilir olması açısından sürekli olarak yatırım yapmak zorunda kalıyorlar. Z kuşağının, satın alma gücü ile ilerleyen yıllarda, ekonomik piyasada söz sahibi olacağı markalar tarafından oldukça iyi biliniyor. Bu sebeple markalar, değerlerini devam ettirebilmek ve kazançlarını arttırmak için yatırımlarını Z kuşağına yönelik olarak yapıyorlar.    Dijital cihazların dünyasında Z kuşağının mobil cihazları sevdiği, bundan dolayı da ailelerinin onlar için yaptıkları harcamaların oldukça fazla olduğu ve dijital dönemin çocukları olmalarına rağmen hale daha fiziksel mağazalarda alışveriş yapmayı tercih ettikleri yapılan araştırmalar sonucu Ulusal Perakende Federasyonu ve IBM’in İş Değerleri Enstitüsünün çalışmalarında ortaya çıkmış.   

Bir diğer çalışmada ise Z kuşağının markaların şeffaf ve net olmasını beklediği ve bunun yanında Z kuşağının %44’ünün, ürünlerin tasarım sürecinde etkin rol oynamak istediği yönünde sonuçlara ulaşılmıştır. Bunun yanında Z kuşağının %47’si alışveriş yaparken akıllı telefonlarını kullanıyor ve mağaza içi dijital etkileşime önem veriyor. %54’ü, giyilebilen ürünleri fiziksel olarak giymeden deneyebilmelerini sağlayan “sihirli ayna’’ gibi araçları mağazalarda görmek istiyor. Teknolojik gelişmelerin mağaza içi deneyimleri şekillendireceği bekleniyor. Ayrıca yatırım yapılacak teknolojik alanların başında otomasyon ve yapay zekâların olması gerektiği düşünülüyor. Z kuşağının markalardan beklentileri, kişiselleştirilmiş fiyatlar, ödüller ve hizmetler yönünde.   

Z kuşağının büyük bir kısmı, alışveriş geçmişi ve bireysel tercihlerine özel alışveriş deneyimi beklentisinde olduğunu ve bunu başarabilen markalarla etkileşim halinde olmak istediğini belirterek geleceğe yön verecek gibi görünüyorlar. Araştırma katılımcılarının %64’ü özel fiyat ya da hizmetin oldukça önemli olduğunu, %65’i ise özel fiyat ve hizmetlerin alışveriş yapacakları mağazayı seçmelerinde büyük bir etken olduğunu belirtti.  

Z kuşağının alışveriş deneyimlerini kişiselleştirme konusunda oldukça ısrarcı olduğunu görülüyor. Erkeklerin %45’i, kadınların ise %52’si, kendi zevklerine uygun tasarım yapabilme araçlarını kullanmak istiyorlar. Belki de, ilerleyen yıllarda mağazalarda artık kendi kıyafet ve aksesuar tasarımlarımızı yapabileceğiz. Hatta 3D yazıcı desteği ile cihaz tasarımlarını dahi yapabilecek duruma gelebileceğiz. Her şey artık hayallerle birlikte hayata geçecektir.