Ben size bu kurları söylemiştim!

Evet, ben size bu kurları daha önce söylemiştim. Yaklaşık 8-9 ay önce Sterlin 39’a yanaşır, Euro 32 seviyeleri ve dolar ise 30’u görür demiştim. Yılsonu geldi ve dediklerim, hemen hemen çıktı şu anki tablo aynen yaklaşık bu şekilde.

Tabi ki bu kurlar önceden sinyalini vermişti çünkü bu kurlara bakarken çok çeşitli makro ekonomik veriler vardır ki bunlar yanında bütçe açığı, cari açık yani ithalat ihracat dengesi, az olan değerlidir demiştik dövizin eksik olması piyasada daha çok dövize ihtiyaç duyulması ithalatın daha fazla olması ihracatın düşmesi tabi ki ben ihracatın düşmesini marka değerinin olmamasına bağlıyorum çünkü her zaman ucuz olmak zorundasınız, çünkü karşınıza daha ucuz bir fiyat çıktığı zaman maalesef başka ülkelere yönlenen alıcılar ile savaşıyorsunuz. Toplam borç GSYH %55-60 seviyelerinde görülüyor. Tüm bu oranlar karılaştırılınca çok farklı boyutlar ortaya çıkıyor. Faizlerin yükselmesi evet doğru bir adım atıldı; enflasyonu faiz ile dengeleyeceğiz, tasarruflar önemli, kamu maliyesindeki tasarruflar özellikle çok önemli kamu harcamalarından da ayrıca disipline yönelmeleri gerekiyor; ama önemli olan maaşların artışı değil önemli olan hayatı  uzatmak; çünkü maaşları artır da artır yapılan artışlar ve böylece ortaya çıkan piyasadaki zamlar fiyatları yükseltiyor.

Ülkeye sıcak para girişi olmaz ise döviz daha da yükselecek kaldı ki marttaki yere seçimler daha beklenirken bunun yanında 100 milyar $ civarındaki depremin faturası maalesef hala daha duruyor. Enerji giderlerine olan büyük bütçe harcamaları yaklaşık bütçenin %30’u gidiyor o da ayrı bir gider kalemidir ve büyük bir yıkım gibi görülüyor.

Son politika faizi %42.5 seviyesine geldi; dediğim gibi bu hala daha yeterli değil çünkü etrafımızdaki savaşlar ve riskler bizi sürekli tehdit ediyor. Turizmde de kışa gelinmesinden dolayı gelirlerde düşüş var. Diğer taraftan Amerika Merkez Bankası faiz indirimi sinyallerini verdi; ancak 2024 yılı ikinci çevrende başlaması bekleniyor. Bunun yanında yine İngiltere Merkez Bankası aynı şekilde ve Avrupa Merkez Bankası sıkılaştırıcı para politikalarını yavaş yavaş sonlandırıp faiz indirimlerini ön plana koyacaklarını belirtiyorlar. Son beklentiler 2024 yılının sonuna kadar her üç majör Merkez Bankası’nın yani Amerika Avrupa’daki ve İngiltere’deki faizlerin toplamda 75 baz puan düşmesi bekleniyor.

Tüm bunların yanında Amerika’da para politikasının reel ekonomiye daha fazla etki etmesi Çin’deki emlak krizinin tüketim ve yatırım üzerinde baskı oluşturması ve Avrupa’da ekonomik büyümenin sadece marjinal düzeyde iyileşmesi nedeniyle küresel makro ekonomik büyümenin 2024 yılı için yavaş olarak gideceği gözlemlenmektedir.

Türkiye’deki mart seçimlerinden sonra nisan ayından itibaren ikinci çeyreğe doğru faiz ve dövizlerdeki artışın muhtemelen devam etmesi bekleniyor; enflasyon ise baz etkisindeki düşüşler ile birlikte gelinen son noktada faiz indirimleri ancak gündeme gelebilir bu da muhtemelen 2024 yılının son aylarına doğru kendini gösterecektir; normal şartlarda beklentiler bu şekilde ancak büyük bir para girişi sıcak para girişi ülkeye girerse bir bollaşmadan dolayı dövizde gerileme olabilir ama onun da şu pozisyonda bu jeopolitik risklerin içerisinde gelmesi çokta mümkün görülmüyor. Her kriz elinde sonunda biter ve yeni bir başlangıç olur. Döviz her zaman dediğim gibi gördüğü yere, gerilese bile tekrar gelir burada önemli olan 2024 yılını iyi bir şekilde yeni ekonomi politikalarıyla destekleyip, 2025 yılının başına doğru daha da iyi bir düzeyde seyretmesini sağlamaktır; bunun da yolu bellidir. Bu acı reçete de uygulanmalıdır ki ilerleyen süreçlerde rahat nefes alalım.

Her şeyin tükendiğini, yok olduğunu düşündüğünüz anda gelecek hep yerindedir. Yeni yıl geleceğin ilk adımıdır. Başarı, sağlık ve mutluluk dileklerimle...