Yeni fikir "gevşek federasyon mu?"

Kıbrıs sorunu çözüm süreci Crans Montana'da sekteye uğrarken, yapılan bazı açıklamalar vardı.

BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide;

"Karşılıklı suçlama oyununun zamanı değil diye düşünüyorum. Herkes, sadece kendileri haklıydı, diğerleri hatalıydı görüşünde.

Crans-Montana'da Kıbrıs sorununa çözüm bulunamamasının ortak bir başarısızlık olduğunu kabul etmek zorundayız."

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı;

"…Geldiğimiz aşamada Rum tarafının yönetimi siyasal eşitlik temelinde paylaşmakta ciddi sorunları olduğu bir kez daha anlaşılmıştır."

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu;

"Artık bundan sonra başka süreçler olacak Kıbrıs'ta. Ömür boyu, bu şekilde, bu süreç böyle gidemez."

Bir çözüm süreci daha çökerken, Eide'nin ve Türk tarafının tavrı buydu.

Özellikle Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun "Bundan sonra Kıbrıs'ta başka süreçler olacak" vurgusu önemliydi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in Kıbrıs konusundaki raporu açıklandı.

Raporda, çözüme inanca vurgu yapılırken, aciliyet, müzakerelerde başlangıç noktasında anlaşma konularının altı çizildi.

Belki de önemli iki nokta olarak şunlar öne çıkarılabilir;

"Yeni bir çabadan sonuç alınabilmesi için "yeni fikirlere ihtiyaç duyulabilir.

Kıbrıs'ta ve çevresinde bulunan doğal kaynaklardan her iki toplumun da faydalanması gerek.

Doğal kaynaklar, tarafları karşılıklı kabul edilebilir ve kalıcı bir çözüm bulunması konusunda çalışmaya teşvik etmesi gerek."

Konuyla ilgili Türkiye Haber Merkezi, haber sitesiyle bir söyleşi gerçekleştirdim.

Söyleşide özellikle şunların altını çizdim;

"Crans Montana'da çöken sürecin ardından BM Genel Sekreteri Guterres, geçici özel danışman olarak, Jane Holl Lute'u görevlendirdi. Bayan Lute, burada her iki tarafla da görüşmeler yaptı, istişarelerde bulundu. Lute, yaptığı istişareler sonucu bir rapor hazırlayarak, Guterres'e sundu.

Bana göre raporda özellikle şu madde öne çıktı. Yeni bir çabadan sonuç alınabilmesi için 'yeni fikirlere ihtiyaç duyulabileceği'. Bu şu anlama geliyor; Ada'da çözüm için yeni fikirlere ihtiyaç var. Örneğin son günlerde çok tartışılan "gevşek federasyon" ya da başka yeni fikirler gibi.

Raporda, Guterres "Bir kez daha Kıbrıs'ta ve çevresinde bulunan doğal kaynaklardan her iki toplumun da faydalanması gerektiğini yineliyorum" sözlerini sarf ediyor. Bu madde önemli çünkü doğal kaynakların eşit koşullarda kullanılması gerektiğini teşvik ediyor."

Rapora göre öne çıkması gereken iki noktayı bu şekilde özetledim.

Çözüm için yeni fikirler, bu Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu'nun "Bundan sonra Kıbrıs'ta başka süreçler olacak" söylemiyle bağlantılı mı?

Çavuşoğlu, Anastasiades görüşmesi ve güneyde tartışılan "gevşek federasyon" yeni bir fikir mi?

BM tam olarak hangi noktada ve elbette doğal kaynaklar konusundaki vurgu, bunlar önemli ve öncelikli.

Yerleşmiş, yönetimi, eşitliği paylaşma sorunu, yeni fikirlerle aşılabilir mi, bu en başta bizi tatmin eder mi?

Bugün için bunlar sadece fikir, yitirilense yine zaman.