Anız yakma zararlıdır

Tahıl ekilecek tarlaların hazırlanmasında toprağın daha kolay işlenmesi ve zararlıların yok edilmesi düşüncesiyle, bazı üreticiler anızı yakmaktadır.  Deneyimli ve bilinçli üreticiler ise sakıncalarını bildiği için yakmaz.

Bilimsel veriler, anız yakmanın zararlarının faydalarından çok fazla olduğunu gösteriyor. Bu nedenle halen birçok ülkede ve anavatanımızda anız yakılması yasaktır.

Türkiye’de anız yakmak yasaktır. 2872 Sayılı Çevre Koruma yasasının 20 maddesine göre anız yakanlar, her dekar için 60.11 TL para cezasına çarptırılır. Anız yakma eyleminin meskun yerlerde, orman ve sulak alanlarda yapılması halinde ceza 5 kata çıkar.

KKTC’de de yürürlükte olan 6/1979 ve 58/1988 Sayılı Arazi Yangınları ile Mücadele Yasasına göre anız yakmak yasaktır. Yalnız ilgili yasaya göre, tarım bakanlığından uygunluk raporu alınması durumunda,  Kaymakamlıklar üreticilere belirli şartlara bağlı olarak anız yakma izni verebilmektedir.

Ülkemizde koşullara bağlı olsa da, anız yakılmasına izin verilmesinin isabetli olmadığı görüşündeyim.

Anız yakmanın tarım toprakları ve çevre üzerindeki zarar ve sakıncalarını ilgililere hatırlatmakta yarar görürüm.

• Hayvanların otlak alanları yakılarak yok edilir;
• Anızdaki yangının çıvardaki diğer tarım alanlarına sıçraması riski vardır;
• Toprak içersindeki canlılar ve organik madde yok edilir;
• Toprakta bitkilere yarayışlı besin maddeleri azalır;
• Toprağın su tutma kapasitesi düşer ve çoraklaşma oluşur;
• Tarım topraklarında su ve rüzgâr erozyonu artar;
• Doğadaki faydalı canlılar yakılarak katledilir;
• Orman yangınlarına neden olarak, ekolojik dengenin bozulmasına ve tatlı su kaynaklarının azalmasına zemin hazırlar;
• Telefon ve elektrik direklerinin yanmasına ve duman  trafik kazalarına sebep olur;
• Tarımda, biyolojik mücadele üzerine olumsuz etki yapar.
• Anız yakılan arazilerden çıkan duman hava kirliliğine sebep olur.

Öte yandan üreticilerin, toprağı ekime hazırlamada ve zararlılarla mücadelede bazı sıkıntıları olduğu biliniyor. Bu sıkıntıları nedeniyle birçok üretici, anızlı arazilerin daha kolay ve daha hızlı sürülebilmesi ve yabancı ot tohumları ile zararlı böceklerin yok edilmesi gerekçesiyle anızı yakma eğilimindedir.

Bu durumda hükümetin görevi, hem üreticilerin hem de doğasal çevrenin korunmasına olanak veren çağdaş çıkış yolları bulmaktır.

Başka ülkelerdeki araştırma ve uygulamalar, sorunun çözümünde aşağıdaki seçeneklerin benimsenmesinin isabetli olacağını gösteriyor:

1. Devlet Üretme çiftliklerinde tarla denemeleri ve demonstrasyonlarla anız yakmanın zarar ve sakıncaları somut bir şekilde üreticilere gösterilmeli ve böylece bu sakıncalı uygulamadan vazgeçmelerine yardımcı olunmalı;

2. Anızlı tarlaların hızlı ve kolayca işlenebilmesi için anız kültüvatörleri, soklu  pulluk, ön gövdeli soklu pulluk,  hidrolik goble diskaro ve çizel gibi aletlerin kullanılması özendirilmeli;

3. Anızlı arazilere doğrudan tohum eken ‘Anız Mibzer’i’ üreticilerimize tanıtılmalı ve benimsettirilmeli;

4. Bitki zararlıları ve yabancı ot sorununun çözümünde  ‘Entegre Mücadele yönteminin yararları anlatılmalı ve kabul ettirilmeli;

Her yıl sonbaharda anız yakma nedeniyle KKTC’nin bir çok yerinde çıkan yangınlar, konunun ne kadar ciddi olduğunu gösterir.

Geçmiş yıllarda birçok vatandaşımızın bağı, bahçesi zeytin ve harup plantasyonu kül oldu. Ayrıca hepimizin ortak değeri olan ağaçlıklar yanarak yok oldu.

Ülkemizin yararı bakımından ilgili bakanlık işin başında üreticilere gereken uyarıyı yapmalı ve Kaymakamlıklar da anız yakma izni vermemeli.

KKTC’nin birçok yerinde çıkan yangınlar, konunun ne kadar ciddi olduğunu gösterir.