Roni, AGOS'a konuşursa

Uzun yıllardır okuduğum AGOS Gazetesi, yine uzun yıllardır okuduğum Roni Margulies'i konuk etmiş. Ne alâ. Roni Margulies'i tanımayanlar için küçük birkaç not düşeyim önce. Aşkenaz ve Sefarat tarafından bir iç melez. Sevdiğim bir yazar, gazeteci. Belirtmeden geçmemeliyim, Mehmet Akif'in dizeleri ile "tek dişi kalmış" Troçkist. Bir de belirleyici olması açısından Taraf Gazetesi'nin eski yazarlarından olduğunu söylemek gerekliliği duydum.

Roni Margulies zaman zaman antisemit ırkçılığı eleştiren bir yanda bazen de kavramın kendisini eleştiren bir yanda. AGOS'taki söyleşisi tam böyle bir ikilem gibi hissettirdi bana.

Son zamanlarda malum, "inançları abartılı bulma modası" var. Kökenlerinden kopuk, insani hassasiyetten uzak geliyor bana bu tür "abartı yaftalamaları". Çünkü inanmanın eleştirisi bireysel ölçekte olmamalı. Hatta bireysel ölçekte inananı -hangi inanca sahip olursa olsun- eleştirmek pozitif olmadığı takdirde, ne hümanisttir ne de demokratik. Bireye inançların sorulmasının dahi tamamen yasak olmasına inanan birisi olarak, Roni Margulies'in söyleşisindeki vurguların da "fazlaca" aşikar veya "kibarca" cüretkar olduğunu düşünüyorum.

Böyle bir söyleşiye çok da büyük beklentiler yüklenmez elbette. Neticede AGOS soruyor, yanıtlama süresince Roni elinden geldiğince saha içinde kalmaya ama bir o kadar da topu taca atmaya çalışıyor. Kendisi kabul eder mi bilemem ama ürkek bir ceylanın, kendisini görmese de bir avcıyı hissettiği ilk anlar gibi yanıtları.

Netice olarak en temel aldığım nokta, inanç sahiplerinin inançlarını sahiplenişini "tabusal" bulması. Bu acı.

Evet bir Troçkist'ten inancı fazlaca ifadelendirmesini beklemem ama aynı güçle, getireceği eleştiri taşının altında elinin olmasını beklerim. Üstelik antisemit yaklaşımların bu çağda insanlık için, net bir ırkçılık, net bir nefret söylemiyle ilişkilendirilmesi gerektiğini bilen biri olması sıfatı ile.

Yoksa kolayı eleştiri ise, onu zaten usandırana kadar yapan binlerce insan var.